زمان تخمینی مطالعه: 9 دقیقه
بررسی اهمیت و کاربردهای کاربرگ کودکان در آموزش
کاربرگ کودکان، یکی از مشهورترین ابزارهای جدید است که امروز جزو محبوب‌ترین روش‌ها به‌شمار می‌رود و تجربه یادگیری شیرینی را برای کودکان به همراه می‌آورد. این کاربرگ به عنوان منبعی سرگرم‌کننده برای انتقال آموزش به کودکان محسوب می‌شود و بر حافظه تصویری کودکان تاثیرات مفیدی می‌گذارد.
امروزه بی‌دقتی و نداشتن تمرکز کودکان در یادگیری و آموزش، از بزرگترین چالش‌های والدین و معلمان با کودکان به‌شمار می‌رود. به همین خاطر استفاده از ابزارهای آموزشی مانند کاربرگ که بتواند کودکان را درگیر یادگیری کند و جذابیت لازم را برای آن‌ها داشته باشد، اهمیت بسیاری پیدا کرده است.
در این مقاله قصد داریم که مزیت‌ها و کاربردهای استفاده از کاربرگ آموزشی برای کودکان را بررسی کنیم. پس با ما همراه باشید و مطالب این مقاله را از دست ندهید.
کاربرگ کودکان چیست و چه اهمیتی دارد؟
کاربرگ کودکان یک نوع ابزار آموزشی در قالب انجام فعالیت‌های خلاقانه برای بهبود فرآیند یادگیری کودکان است. این کاربرگ‌ها کمک می‌کنند تا کودک تمرکز بیشتری برای آنچه که یاد می‌گیرد داشته باشد و بهتر بتواند آموخته‌های خود را به حافظه بسپارد.
کاربرگ‌ها برای دروس و مهارت‌های مختلفی مانند ریاضی، علوم، هوش، مهارت‌های نوشتاری، مهارت‌های دیداری، رنگ‌آمیزی و آموزش نقاشی براساس توانایی و قابلیت‌های کودکان در سنین مختلف وجود دارند.
این کاربرگ‌های آموزشی از طریق معماها و سوال‌های مختلف، کودکان را در در موقعیت‌های مختلف فردی و گروهی قرار می‌دهد تا آموخته‌های کودکان را ارزیابی کند. کار با این کاربرگ‌ها معمولا از سنین قبل از دبستان و با کاربرگ پیش دبستانی برای بالا بردن هوش کودکان و تجسم و افزایش مهارت‌های حرکتی آن‌ها شروع می‌شود و تا دبستان و بیشتر نیز می‌تواند کاربرد داشته باشد. خوب است بدانید منظور از کاربرگ پیش دبستانی، در واقع کاربرگ‌هایی هستند که یادگیری موضوعات مختلف را از طریق روش‌های خلاقانه و تعاملی برای کودکان ایجاد می‌کند.
کاربرگ‌های آموزشی حافظه تصویری کودک را درگیر می‌کنند و در واقع آموزش را از حالت رسمی و حوصله‌سربر خارج می‌کنند. به این ترتیب، با استفاده از این ابزار، هم کودک یادگیری بهتری خواهد داشت و هم معلمان می‌توانند از مهارت‌ها و توانایی‌های دانش‌‌آموزان خود آگاهی داشته باشند.
ویژگی های اصلی و استاندارد در طراحی کاربرگ کودکان
تقویت هوش کودکان از جمله مسائلی است که اهمیت بسیاری دارد؛ زیرا اگر کودک از همان ابتدا از هوش خود به درستی استفاده نکند، درک کردن مفاهیم ساده برایش سخت می‌شود و در آینده در پایه‌های بالاتر تحصیلی با مشکلاتی در زمینه یادگیری روبه‌رو خواهد شد. بنابراین، یادگیری موضوعات و مفاهیم اولیه از طریق کاربرگ‌ها می‌تواند روند یادگیری کودک را بهبود ببخشد و آن‌ها را علاقه‌مند به یادگیری کند.
به همین منظور در کاربرگ کودکان باید یک سری ویژگی‌‌ها و اصول استانداردی وجود داشته باشد تا کاربرگ‌های آموزشی بتوانند بر روی تحصیل و مخصوصا هوش کودکان تاثیر‌گذار باشند. یک کاربرگ متناسب با نیازها و توانمندی‌های کودکان طراحی می‌شود و استفاده از آن منجر به کاهش اعتماد به نفس و یا سردرگمی کودک نمی‌شود. تمرین‌هایی که درکاربرگ وجود دارد باید بر مبنا استانداردهای آموزشی طراحی شده باشند.
هنگام انتخاب کاربرگ برای کودکان شایسته است که ویژگی‌های زیر را در نظر داشته باشید
- کاربرگ‌هایی که تعداد زیادی از محتوای تصویری و رنگی دارند، از جذابیت بصری بیشتری برخوردارند اما مشکلی که دارند این است که حواس کودک را پرت می‌کنند و نمی‌گذارند تمرکز کودک بر تمرین باشد. پس بهتر است کاربرگ کودکان ساده باشد و تمرین‌هایشان جذاب و فکر شده باشد.
- بخشی از محتوای داخل کاربرگ‌ها به تقویت مهارت‌های فردی کودکان می‌پردازد ولی اگر این محتواها تعداد صفحات و یا سوالات بیش از اندازه‌ای داشته باشد، جنبه سرگرمی خود را از دست می‌دهند.
- در کاربرگ‌های استاندارد برای کودکان سوالات باید به صورت سوالات سخت و آسان آورده شود تا هر کودکی براساس آنچه که یاد می‌گیرد و به ذهن خود می‌سپارد، بتواند به تعدادی از آن‌ها جواب درست بدهد. در ضمن بسیار مهم است که در جهت افزایش کودکان در یادگیری و حفظ اعتماد به نفس‌شان، سوالات و تمرین‌ها از ساده به سخت طراحی شده باشند.
- داشتن الگو جذاب برای آموزش گام به گام مطالب و نوآوری، سادگی و قابل فهم بودن مطالب از جمله دیگر ویژگی‌های کاربرگ هستند که تاثیر مستقیمی در بهبود عملکرد کودکان دارد.
مزایای استفاده از کاربرگ کودکان
همان‌طور که گفتیم، کاربرگ کودکان به رشد قابلیت‌های منطقی، تحلیلی و حل مساله برای کودکان در سنین پایین کمک می‌کند. در نتیجه، والدین و مربیان باید به این کاربرگ‌ها اهمیت بسیاری دهند زیرا مزایای بسیاری دارد که در کل باعث رشد ذهن کودکان می‌شود. در ادامه با مزایا بیشتر این کاربرگ‌ها آشنا خواهید شد که شامل:
- افزایش مهارت‌های بصری
- افزایش و پرورش دقت کودکان
- افزایش انگیزه یادگیری به وسیله بازی و سرگرمی با کاربرگ‌های آموزشی
این انگیزه در کودکان باعث می‌شود با لذت بیشتری مطالب جدیدی را یاد بگیرند و دنبال کنند.
- افزایش مهارت‌های متمرکز بر هماهنگی فعالیت‌های دست و چشم
- افزایش توانایی‌ها و مهارت‌های دستی
- افزایش توانایی درک و تفسیر و تقویت نیمکره راست مغز
قدرت حل مسئله و توانایی برنامه‌ریزی در کودکان به تدریج رشد می‌کند و توانایی تفکر در کودکان را بالا می‌برد و تمریناتی که باعث تقویت نیمکره راست مغز می‌شوند، قابلیت‌های فردی را نیز در کودکان افزایش می‌دهد.
- افزایش ادراک شنیداری
- تأثیر کاربرگ بر حافظه تصویری کودکان و تقویت حافظه
- تقویت تمرکز طولانی‌مدت
- گسترش مهارت حل مسأله و برنامه‌ریزی
- توانایی خواندن، نوشتن، حل مسائل ریاضی، خواندن علائم و نقشه‌ها، یافتن اشیاء در فضاهای شلوغ، درست‌کردن کاردستی، شرکت در سرگرمی‌ها
- امکان شناخت و تشخیص حروف و اعداد، تشخیص چهره‌ها، تطابقدادن شکل‌ها
- امکان ارزیابی عملکرد کودکان توسط معلم و والدین
والدین و معلمان نیز می‌توانند با نظارت کردن بر نحوه پاسخ‌دهی کودکان به سوالات و تمرین‌ها در کاربرگ، از میزان بازخورد آموزشی و عملکرد کودک خود آگاهی پیدا کنند.
سن مناسب برای استفاده از کاربرگ کودکان
با توجه به اینکه سن ورود کودکان به مراکز پیش دبستانی شش سالگی در نظر گرفته شده، والدین می‌توانند براساس این شرایط سنی فرزند خود را برای شروع یادگیری مفاهیم ساده و تقویت استعداد آن‌ها قبل از سن شش سالگی از کاربرگ‌ها استفاده کنند. این نکته را هم در نظر بگیرید که ممکن است بعضی از این کودکان در ابتدا متوجه بسیاری از مباحث ساده موجود در کاربرگ‌ها نشوند.
اما با گذشت زمان مفاهیم پایه کاربرگ‌های هر درس را یاد خواهند گرفت و آمادگی لازم برای ورود به پیش دبستانی را کسب می‌کنند. سپس می‌توانند با لذت و اشتیاق بیشتری به حل مسائل و ارائه راه‌حل‌های خلاقانه می‌پردازند. به طور کل، کاربرگ کودکان یک منبع ضروری برای آموزش مفاهیم پایه در موضوعات مختلف بوده که با استفاده به موقع از آن‌ها یعنی قبل از ورود به پیش دبستانی، می‌توانید دانش کودک را از سه سالگی تا هفت سالگی تقویت کنید.
نحوه استاندارد استفاده از کاربرگ کودکان چگونه است؟
اگر بخواهیم نحوه درست از کاربرگ کودکان را به شما بگوییم در ابتدا باید توانایی و استعداد کودک و همچنین میزان درک آن‌ها را از مفاهیم فکری بسنجید و سپس بر این مبنا از کاربرگ استفاده کنید. در نظر داشته باشید که با توجه به نتیجه ارزیابی استعدادهای کودکتان از ساده‌ترین تمرین‌های مربوط به بازی‌ها و سرگرمی‌های فکری شروع کنید.
نکته دیگری که باید به آن توجه داشته باشید، استمرار در استفاده از کاربرگ است. یعنی اگر به صورت مستمر کودکان تمرینات کاربرگ را انجام دهند، به اینگونه فعالیت‌ها عادت می‌کنند و همین امر موجب درگیری و مشارکت کودکان شده و کودکان را تشویق می‌کند که خودشان به دنبال راه‌حل باشند. اینگونه منطق در کودکان پرورش می‌یابد و به کودکان یاد می‌دهد که چگونه فکر کنند و جوری منطق آن‌ها شکل می‌گیرد که سعی می‌کنند خودشان راه حل‌ها و پاسخ‌ها را بیابند.
بایدها و نبایدها در هنگام انجام کاربرگ توسط کودک
هنگام انجام کاربرگ‌ها توسط کودکان، آن‌ها را راهنمایی کنید تا بتوانند به راه‌حل مطلوب برسند. به علاوه، اگر کودک سوالات زیادی داشت و یا در انجام دادن تمرینات با شکست مواجه خواهد شد، او را اصلا سرزنش نکنید و صبوری کنید و به او اجازه بدهید که برای حل آن‌ها و شروع دوباره به خوبی فکر کند و دچار استرس نشود. همچنین در میان آموزش و انجام تمرین‌های کاربرگ فرصت‌هایی را نیز برای انجام بازی‌های مرتبط با آن در اختیار کودک قرار بدهید تا مفاهیمی که به کودک آموزش داده شده است، به خوبی در ذهن کودک قرار بگیرد.
سوالات متداول
به خاطر اینکه دروس دبستان، دروسی پایه هستند و تثبیت آن‌ها در حافظه بسیار اهمیت دارد، استفاده از کاربرگ‌های آموزشی، در تکمیل یادگیری در سنین کودکی نقش بسزایی دارد.
کاربرگ کودکان باید طوری طراحی شوند که برای کودک یکنواخت و کسل‌کننده نباشند و از نظر گرافیکی و یا بصری کودکان را علاقه‌مند به یادگیری کند و باعث تشویق آن‌ها شود.
کاربرگ‌ها کودکان یک منبع ضروری برای آموزش مفاهیم پایه در موضوعات مختلف هستند و با شروع استفاده به موقع از آن‌ها یعنی قبل از ورود به پیش دبستانی، می‌توانید دانش کودک را از سه سالگی تا هفت سالگی تقویت کنید.
