زمان تقریبی مطالعه: 13 دقیقه
بازی با کودک شش ساله، اهمیت بسیاری دارد، زیرا هنوز در مراحل شکلگیری شخصیت و ناخودآگاه است و هر آنچه یاد میگیرد، به صورت مستقیم با آینده او در ارتباط خواهد بود. در واقع کودکان یک اثر هنری خام هستند که با آموزش صحیح به زنان و مردان بزرگ آینده تبدیل میشوند. به همین دلیل است که روانشناسی کودک به عنوان یک شاخه مستقل علمی شناخته میشود و روز به روز پیشرفت میکند تا دستورالعملهای کاربردی برای پرورش کودکان در اختیار والدین قرار بدهد.
کودک پیش از دبستان توانایی یادگیری فوقالعادهای دارد. از اینرو بازی با کودک 6 ساله به شکل صحیح در رشد استعدادهای او نقش مهمی دارد. در این مقاله شما را با روشهای بازی با کودکان شش ساله و تأثیر آن در رشد ذهنی و افزایش تواناییهای وی، آشنا میکنیم.
اهمیت بازی با کودک شش ساله
سطح یادگیری کودکی در دوره پیش از دبستان از هر سن دیگری بیشتر است. به همین دلیل این زمان بهترین موقعیت برای پرورش قدرت ذهنی اطفال محسوب میشود. بازی با کودک شش ساله، علاوه بر سرگرمی، جنبه یادگیری و افزایش مهارتها نیز دارد. کودک در این سن دوست دارد کارهایی دارد که پدر و مادرش انجام میدهند را یاد بگیرد و از آنها تقلید کند. به همین دلیل رفتارهای تقلیدی، یکی از مهمترین بخشهای بازی با کودک 6 ساله است.
دختربچهها دوست دارند در کارهای آشپزخانه به مادر کمک کنند؛ مثلاً کیک بپزند یا لباسهای کثیف را در ماشین لباسشویی بیندازند. پسر بچهها مانند پدر آچار به دست میشوند، به سراغ دوچرخهشان میروند، ادای تعمیرکارها را در میآورند و ساعتها با این کار سرگرم میشوند.
از این رو انجام بازیهای متنوع و در کنار آنها آموزش صحیح در این دوره سنی هم برای کودک سرگرمکننده است و هم میتواند مهارتهای کلیدی و مهمی را به او یاد بدهد که در رشد و استقلال آیندهاش تأثیر دارد.
با کودکان 6 ساله چگونه بازی کنیم؟
بازی با کودک شش ساله کار سختی نیست. فقط کافی است کمی وقت بگذارید و با حوصله با او بازی کنید. بازی با کودک شش ساله در خانه روشهای بسیار زیادی دارد و شما میتوانید به کمک آنها برای مدتی، کودک خود را سرگرم کنید.
در کنار این سرگرمیها، تواناییهای مختلفی نظیر مهارتهای گفتاری، شنیداری، دیداری، ذهنی، جسمی و حرکتی در کودک ارتقا پیدا میکند و این مسئله یکی از بهترین نتایجی است که از بازیهای متناسب با این سن به دست میآید.
بسیاری از والدین ضعفهای کودک خود را بهطور دقیق نمیدانند، اما این ضعفها معمولاً در طی بازی خود به خود برطرف میشود. مثلاً وقتی در بازی از کودک میخواهید که صدای رودخانه را تقلید کند، علاوه بر اینکه او را مجبور کردهاید فکر کند صدای رودخانه چگونه بود، روی گفتار و زبان او هم کار کردهاید. زیرا باید برای تقلید صدای رودخانه عضلات حلق و زبان را منقبض کند تا بتواند این کار را انجام دهد.
تأثیر بازی بر هوشهای چندگانه و کشف استعداد کودک
بازی برای کودک شش ساله، اگر به درستی انتخاب شود، همه هوشهای نه گانه گاردنر را در او تقویت میکند. همچنین در هنگام بازی میتوانید بفهمید که کودک دلبند شما در چه زمینهای علاقه بیشتری از خود نشان میدهد. به این ترتیب استعدادهای او را کشف میکنید و میتوانید برنامهریزی مناسبی برای پرورش آنها داشته باشید.
مثلاً در حال بازی با کودک شش ساله به مرحلهای میرسید که باید در آن یک شکل بکشید. وقتی کودک شما با تمرکز سعی میکند این شکل را همانطور که شما خواستهاید بکشد، نشاندهنده وجود استعداد نقاشی در کودک شماست. یا اینکه کوبیدن ریتمیک بر روی ظرفهای تو خالی میتواند نشاندهنده استعداد کودک شما در یادگیری موسیقی باشد. حتی به دست گرفتن آچار و پیچگوشتی نشاندهنده علاقه کودک به کارهای فنی است.
بازی با کودک در این سن، باعث افزایش اعتماد به نفس او هم میشود؛ زیرا باید در انجام مسئولیتهای صوری که در بازی به عهده او گذاشته شده به درستی عمل کند، در صورتی که فرزندتان در بازی موفق شود و تشویق و توجه لازم را از شما بگیرد، معتمد به نفس خواهد شد و تأثیری که باید را از بازی میپذیرد.
معرفی انواع بازی با کودک شش ساله
خوشبختانه روشهای زیادی برای بازی با کودکان شش ساله وجود دارد و هر بار میتوانید به یک شیوه، فرزندتان را سرگرم کنید و مهارتهای تازهای به او یاد بدهید.
در بازی با کودک شش ساله، او سرگرم میشود، ذهنش برای آینده ساخته میشود و تواناییهایش به شکل صحیح پرورش پیدا میکند. کافی است والدین کمی وقت بگذارند و برای افزایش این مهارتها با بازی، برنامهریزی کنند. انجام بازیهای مفید و سرگرم کننده، راهکار خوبی برای ساختن شخصیت کودکی است که در آیندهای نه چندان دور به یک بزرگسال موفق تبدیل میشود که سلامت روان خوبی دارد. اگر تا کنون برای این موضوع برنامهای نداشتهاید، بهتر است از همین حالا برای استعدادیابی و تقویت مهارتهای مختلف در کودک دلبند خود وقت بگذارید و او را به سمت آیندهای روشن راهنمایی کنید.
ما نیز همراه شماییم و در ادامه بازیهایی برای تقویت مهارتهای گوناگون فرزندتان به شما آموزش میدهیم.
بازی برای رشد جسمانی – هماهنگی حرکاتی و ادراکی
هنگام بازی با کودک 6 ساله، برای افزایش تمرکز برنامهریزی کنید. این کار را به راحتی میتوانید انجام دهید. مثلاً از کودک بخواهید که توپ را به دیوار بزند و بعد از برگشت، آن را بگیرد. به او بگویید اجازه ندهد که توپ بیشتر از یک بار به زمین بخورد. تحرک در این بازی قوای جسمانی کودک را تقویت میکند و تمرکز او برای جلوگیری از زمین خوردن توپ هم بالا میرود.
بازی برای رشد جسمانی و ادراکی – مهارتهای حرکتی درشت و ظریف
هماهنگی ادراکی و حرکات جسمانی ظریف و درشت در بازی با کودک شش ساله باعث میشود فرزندتان بتواند در موقعیتهای مختلف، از این تواناییها استفاده کند. مثلاً انداختن توپ در یک سبد که در دو یا سه متری کودک قرار دارد، موجب تقویت حرکت انگشتان دست برای پرتاب توپ میشود. در این بازی عضلات دست و پا قدرت بیشتری پیدا میکنند. سعی در انداختن توپ در سبد بدون خطا نیز مهارتهای ادراکی او را گسترش میدهد.
بازی برای رشد هیجانی اجتماعی – شناخت احساسات و کنترل هیجانات
برای کودکان شش ساله، انجام بازیهای گروهی بسیار هیجانانگیز است. علاوه بر این، یادگیری ارتباط با دیگران و شرکت کردن در کارهای دسته جمعی باعث میشود بُعد اجتماعی شخصیت کودک به خوبی شکل بگیرد و در آیندهای نه چندان دور بتواند به راحتی در جامعه حضور پیدا کند. بازی با کودک شش ساله به صورت گروهی، اولین قدم برای پا گذاشتن به جامعه محسوب میشود.
کودکان در بازیهای گروهی احساسات مختلفی را تجربه میکنند و به مرور زمان یاد میگیرند که آنها را تجربه کنند. به عنوان مثال متوجه میشوند که وقتی ناراحت میشوند یا قهر میکنند، بازی ادامه پیدا میکند. پس باید روش بهتری برای مدیریت خشم یا ناراحتیشان پیدا کنند و اجازه ندهند به راحتی از بازی حذف شوند. البته همراهی والدین و صحبت با کودک درباره آنچه در بازی رخ داده، به او کمک میکند احساساتش را بشناسد و واکنش درست را تشخیص بدهد.
بازی برای رشد شناختی – تقویت هوش و توجه
کودکان در بازیهای دسته جمعی متوجه میشوند که قرار نیست همه بچهها مانند خودشان فکر کنند یا مانند او بازی کنند. توجه او به تفاوتها باعث میشود آنها را بپذیرد؛ بنابراین دست از خود محوری برمیدارد و سعی میکند با جمع وفق پیدا کند.
هنگام بازی با کودک شش ساله سعی کنید توجه او را به مسائل جانبی محیط جلب کنید. با این کار مهارت جزئینگری و توجه به اطراف در او تقویت میشود. به عنوان مثال مطمئن شوید که در حین بازی فوتبال در پارک، به پرندهها و درختهای پارک هم نگاه میکند و به سؤالهایی که در این باره از او پرسیدهاید، جواب میدهد.
معرفی انواع اسباب بازی مناسب کودک شش ساله
تنوع اسباب بازی مناسب برای کودک شش ساله بسیار زیاد است و شما میتوانید با کمی تحقیق راجع به آنها، بهترین وسیلهها را پیدا کنید و آنها را برای کودک دلبندتان بخرید. در ادامه برخی از بهترین اسباب بازیها برای کودکان شش ساله را به شما معرفی میکنیم.
اسباب بازیهای مناسب تقویت انواع هوش و مهارتهای ذهنی
برای تقویت مهارتهای ذهنی کودک شش ساله، بازیهای فکری متنوعی در بازار وجود دارد که برای بازی مناسب هستند. بیشتر این بازیها به شکل بازی دو نفره یا بیشتر طراحی و ساخته شدهاند تا علاوه بر سرگرم کردن کودک، مهارتهای ارتباطی او را افزایش میدهد. در این نوع بازی با کودک شش ساله قدرت شناختی ذهن او نیز تقویت کنند.
سه چرخه
کودک در حین استفاده از سهچرخه، با برداشتن پاهای خود از روی زمین احساس غرور میکند. تمرکز بر حرکت بدون کمک دیگران در افزایش اعتماد به نفس او نقش مهمی دارد.
کودک کم کم تلاش میکند تا بتواند روی دوچرخه هم بدون کمکی سوار شود. ممکن است چندین بار به زمین بخورد؛ اما در نهایت این کار را به خوبی یاد میگیرد و هیجان و اعتماد به نفس زیادی را تجربه میکند.
اسکوتر
این وسیله بازی نقش مهمی در تقویت قدرت جسمانی، حرکاتی و ادراکی کودک دارد. حفظ تعادل در حین حرکت باعث میشود کودک احساس کند دیگر نیازی به کمک والدین ندارد و میتواند مستقل عمل کند.
رباتیک
تهیه وسایل برای انجام بازی رباتیک، برای بازی با کودک شش ساله انتخاب بسیار مناسبی است. اگر کودک شما به این بازیها علاقه دارد، میتوانید امیدوار باشید که در آینده تبدیل به یک مخترع بزرگ خواهد شد! زیرا بازیهای رباتیک در تقویت خلاقیت بچهها نقش بسیار مهمی دارند.
پازل
در بازی پازل تمام تمرکز کودک روی کامل کردن شکل اصلی است. این سرگرمی مناسب قدرت تمرکز و اعتماد به نفس فرزندتان را تقویت میکند و به انسجام ذهن او کمک خواهد کرد. پازلها انواع مختلفی دارند؛ بعضی از آنها ساده هستند و بچههای شش ساله به تنهایی هم میتوانند آنها را بسازند. اما بعضی دیگر تصویر پیچیده یا قطعات بیشتری دارند و کودکان برای حل آنها به کمک بزرگترها هم نیاز خواهند داشت. پازل میتواند یک بازی تعاملی برای اعضای خانواده باشد.
دومینو
برای بازی با کودک شش ساله، دومینو یک روش جالب و سرگرم کننده است. اگرچه چیدن قطعات کمی وقتگیر است، اما هیجان خوابیدن مهرهها به دنبال هم برای وی بسیار جذاب است.
ممکن است هنگام بازی با دومینو، کودک دستش به مهرهها بخورد و سازهاش خراب شود. در این صورت او خشم و ناراحتی را تجربه میکند و شما با دخالت به موقع و صحبتهای درست، میتوانید به او یاد بدهید که احساساتش را بشناسد و آنها را مدیریت کند.
شن بازی، گل بازی و خمیر بازی
تقریباً همه بچههای دو تا شش سال از انجام این بازیها لذت میبرند و ساعتها با آن سرگرم میشوند. زیرا هر چیزی که دلشان بخواهد میسازند و به راحتی رؤیاپردازی میکنند. تقویت قدرت تخیل و تجسم در کودکان، اهمیت زیادی دارد و باعث افزایش خلاقیت کودک در آینده میشود.
اسباب بازیهای ساختنی
یکی از روشهای مناسب برای بازی با کودک شش ساله این است که باهم یک اسباب بازی درست کنید. این اسباب بازی هر چیزی میتواند باشد. مهم این است که در حین بازی کودک یاد میگیرد هر چیزی علتی دارد. با این روش شما رابطه علت و معلول را به کودک خود آموزش میدهید.
اسباب بازیهای ساختنی میتوانند از دور ریختنیها و آنچه در منزل دارید، درست شده باشند. البته بعضی از کارخانههای تولیدکننده اسباب بازی نیز محصولاتشان را به گونهای ارائه میدهند که به سرهم کردن نیاز داشته باشد. خرید این وسایل هم برای کودک سرگرم کننده است و ذهنش را به شیوهای درست درگیر میکند.
چوب، کاغذ و قیچی برای کاردستی
هیچ چیز برای کودک هیجان انگیزتر از این نیست که با پدر یا مادر خود یک بادبادک کاغذی یا یک فرفره بزرگ کاغذی درست کند و با آن از این سو به آن سو بدود!
توپ در اندازههای مختلف
توپ در هر سنی وسیله مناسبی برای بازی است و جای تعجب ندارد که در لیست بهترین وسایل برای بازی با کودک شش ساله هم دیده میشود. از کودک یک ساله تا نوجوان ۱۵ ساله میتوانند با توپ ساعتها سرگرم باشند. سایزهای مختلف توپ برای سنین مختلف کودکان وجود دارد. یک توپ بییسبال را میتوانید برای کودک شش ساله تهیه کنید و از او بخواهید آن را در سبدی بیندازد که در فاصله دو سه متری قرار دارد.
صفحه مونته سوری مهارت نوشتاری
صفحه مونته سوری یک صفحه مناسب برای بازی با کودک شش ساله است. این صفحه چوبی، شیارهای چوبی به اشکال مختلف دارد و کودک با یک قلم چوبی در این شیارها، حرکت میکند. اینکار باعث تقویت مهارت نوشتاری در کودک میشود و هنگام یادگیری الفبا در مدرسه، راحتتر خواهد بود.
بازی چوبی شمارش و اعداد مونته سوری
این بازی کودک را با شکل اعداد آشنا میکند. به همین دلیل روش بسیار مناسبی برای آموزش اعداد به کودکان قبل از دبستان به حساب میآید. توجه و تمرکز کودک برای شناخت اعداد، به وسیله مونته سوری کمک میکند تا شمارش و خواندن اعداد را یاد بگیرد.
سؤالات متداول
انواع بازی با به کار گرفتن تواناییهای جسمی و ذهنی کودک باعث تقویت مهارتهای یادگیری در کودک شش ساله میشود.
با اندکی حوصله و اختصاص دادن زمانی کوتاه برای این کار، میتوانید کودک را سرگرم کنید.
بازی با درگیر کردن قوای جسمانی و ادراکی کودک شش ساله باعث رشد تواناییهای کودک میشود.