زمان تقریبی مطالعه: 15 دقیقه
باید به شما بگوییم که نوزاد نه ماهه شما عاشق کشف دنیا از طریق طعمهاست. پس همیشه میخواهد غذاهای جدیدی را تست کند. پس آب و غذای مصرفی او زیاد میشود. در نه ماهگی نوزاد او دست و پا یا سینهخیز راه میرود؛ کلمات بیشتری را هم ادا کرده و دل پدر و مادر را حسابی خواهد برد.
البته شیطنتها نیاز به توجه به بهداشت و ایمنی نوزاد نه ماهه را افزایش میدهند. اشاره با انگشت از رفتارهای مورد علاقه کودک نه ماهه است.
رشد کودک نه ماهه از جهات گوناگونی قابل بررسی است که در ادامه به آن میپردازیم.
رشد جسمی – حرکتی نوزاد نه ماهه
خصوصیات نوزاد نه ماهه از جنبه جسمی – حرکتی به رشد جسم و عملکرد آن برای آمادگی جهت اجرای مبانی زندگی گفته میشود که در دو بعد جسمی حرکتی قابل تفکیک است.
رشد جسمی نوزاد در نه ماهگی
به رشد و تکامل اندامهای بدن نوزاد، رشد جسمی میگویند. مثلاً فرزند شما در 9 ماهگی روزانه وزنی حدود 11 گرم اضافه خواهد کرد. همچنین ویژگیهای ظاهری، خواب، بهداشت و تغذیه او بر رشد جسمی او تأثیر میگذارند؛ بنابراین باید دارای استانداردهایی باشند که به شرح زیر است.
ویژگیهای ظاهری کودک نه ماهه
در بررسی رشد نوزاد 9 ماهه از منظر جسمانی باید به اندازه دور سر نوزاد نه ماهه و قد و وزن او توجه داشت.
در نوزاد 9 ماهه پسر شما این موارد به صورت استاندارد باید به شکل زیر باشد
قد: با 67.7 تا 76.2 سانتیمتر
وزن: 7.2 تا 10.9 کیلوگرم
دور سر: 45.8 سانتیمتر
درحالیکه این ویژگیها در نوزادان دختر نه ماهه به ترتیب زیر است:
قد: 74.7 تا 65.8 سانتیمتر
وزن: 6.6 تا 10.4 کیلوگرم
دور سر: 44.3 سانتیمتر
همچنین دمای بدن نوزادان نه ماهه باید بین 36.6 درجه تا 37 درجه سانتیگراد باشد.
اصول خواب نوزاد در نه ماهگی
خواب نوزاد نه ماهه تقریباً تنظیم شده است. حالا نوزاد شما تمام شب را میخوابد که حدود 10 تا 12 ساعت خواهد بود. علاوه بر این یک چرت روزانه 2 تا 4 ساعته هم خواهد داشت که در مجموع برابر با 12 تا 16 ساعت خواب روزانه است.
اصول تغذیه و رژیم غذایی در نه ماهگی
غذا دادن به نوزاد از جمله اصلیترین نگرانی های مادر یک نوزاد نه ماهه است. اما باید بدانیم که در نه ماهگی هنوز تغذیه نوزاد بر پایه شیر است. اما در کنار آن انواع غذاهای کمکی و طعمهای جدید به زندگی نوزادتان اضافه میشود. از طرفی پروسه دندان درآوردن در نه ماهگی هنوز ادامه دارد؛ بنابراین کودک در بعضی از روزها بیحوصله بوده و هر چیزی را در دهان فرو میبرد.
در نهایت میتوان گفت که حجم و تعداد دفعات تغذیه نوزاد نه ماهه با شیر به وزن و مقدار غذای کمکی مصرفی بستگی دارد. اما غذای نوزاد نه ماهه زیاد شده و فرزند 9ماهه شما حالا نه یا پنج وعده تغذیه از شیرخشک یا مادر و دو یا سه وعدهغذای کمکی جامد در کنار میان وعدههای سبک را نیاز دارد.
از جمله غذاهای مجاز برای نوزاد نه ماهه میتوان به:
میوه، نان، تخممرغ، سیبزمینی، برنج، سبزی، جو و گندم، گوشت و مرغ اشاره کرد.
نکته: استفاده از اسفناج در سوپ نوزادان نه ماهه در بعضی از منابع منع شده است.
در ادامه یک نمونه برنامه غذایی مناسب نوزاد 9 ماهه را با هم بررسی خواهیم کرد:
- صبحانه نوزاد نه ماهه: شیرخشک یا شیر مادر+ یک قاشق چای خوری حریره یا فرنی آماده شده با زرده تخممرغ
- میان وعده صبح: شیر + پوره یا آبمیوه (نصف فنجان)
- ناهار: پوره سیبزمینی
- عصرانه: شیر + 5 تا 10 قاشق مربا خوری سوپ حاوی گوشت
- شام: 2 الی 4 قاشق مرباخوری پوره سبزیجات
- قبل خواب: شیر
بهداشت و سلامتی نوزادان در نه ماهگی
توجه به بهداشت و سلامت جسمی نوزاد تأثیر زیادی در بهبود رشد جسمی نوزاد نه ماهه دارد. در این سن والدین باید با توجه به نیاز بدنی و وضعیت بدنی نوزاد در نه ماهگی باید برای جلوگیری از راشیسم یا نرمی استخوان با مشورت دکتر به نوزاد 9 ماهه خود ویتامین دی، آهن و کلسیم داده شود. همچنین نوزاد در نه ماهگی واکسن خاصی ندارد. اما باید توجه ویژهای به وضعیت استخوانها و جمجمه نوزاد برای اطمینان از عدم وجود نرمی داشت.
نوزاد شما در نه ماهگی بین سه تا 5 الی 6 بار در روز مدفوع میکند و حدود 8 بار باید پوشک عوض کنید. استحمام نوزاد نه ماهه به شکل دو بار در هفته توصیه میشود. در این سن نوزاد ممکن است طی فرایند رویش دندانها بعضی از شبها بدخواب شود. نوزاد شما حالا حدود 6 یا 4 دندان دارد. در این سن باید مراقب بهداشت دندان کودک خود باشید و هر شب با مسواکهای انگشتی دندانهایش را مسواک بزنید.
معاینه نه ماهگی کودک را فراموش نکنید. در این معاینه نوزاد شما از نظر کمخونی مفصلاً بررسی خواهد شد.
نرمشهای مناسب رشد جسمی نه ماهگی
سرپا گرفتن نوزاد برای راه رفتن، ماساژ پاها و دستها و شکم و تحریک نوزاد برای گرفتن و پرت کردن اشیا از نرمشهای مناسب نه ماهگی است.
بازیهای مناسب رشد جسمی کودک نه ماهه
بازیهای زیر برای تحریک رشد اندامهای حرکتی کودک در نه ماهگی مناسب هستند:
1-پتو بازی: نوزاد را در پتو گذاشته و تاب دهید.
2- توپ بازی
3- گرفتن از اشیا از فاصله زیاد با کشیدن بدن و بالا تنه
رشد حرکتی نوزاد نه ماهه
تقویت بخشهای حرکتی بدن و بهبود توانایی آنها برای مهارتهای حرکتی را رشد حرکتی مینامند.
مهارت حرکتی نوزاد 9 ماهه
کودک در نه ماهگی از خود جنب و جوش زیادی نشان میدهد. او حالا چهار دست و پا حرکت کرده یا سینهخیز میرود. البته بعضی از بچهها ممکن است دیرتر شروع به حرکت کنند که جای هیچ نگرانی نیست.
قدرت اندامهای حرکتی فرزند شما در هر حال در نه ماهگی بیش از پیش شده و برای تحرک بیشتر آماده میشود. کودک شما ممکن است شیطنتهای حرکتی را آغاز کند و از جایی بالا رفته یا پایین بیفتد. پس مراقب ارتفاعاتی مثل تختخواب باشید.
کودک شما دیگر از یک نوزاد شیرخوار به یک نوزاد نوپا تغییر هویت داده است. افزایش تحرک، تغییر الگوی غذایی، خواب مدام در شب، ادای کلماتی مثل ماما و بابا از اصلیترین نقاط عطف رشد در 9 ماهگی نوزاد هستند.
بازیهای مناسب رشد حرکتی نوزاد 9 ماهه
دور گذاشتن اشیا برای حرکت کودک
تمرین مشت زدن
تمرین پرتاب توپ
رشد شناختی نوزاد نه ماهه
به درک کودک از جهان اطرافش و میزان آن رشد شناختی گفته میشود. رشد شناختی به بهبود درکی که نوزاد از جهان دارد کمک میکند.
ویژگیهای شناختی نوزاد در نه ماهگی
حس بینایی و شنوایی نوزاد شما تا نه ماهگی تا حد زیادی تقویت شده است. او حالا میتواند دادههای بینایی و شنوایی را تحلیل کند و تفاوت لحن سوالی و خبری را بفهمد. همچنین خانه را به خوبی میشناسد. حالا وقتی به سمت یخچال میروید، برای جلب توجه و گرفتن خوراکی تلاش میکند.
بازیهای مناسب رشد شناختی نوزاد نه ماهه
کودک را در روروئک قرار داده یا اگر چهار دست و پا میرود در خانه رها کنید سپس از او بخواهید تا شی را برای شما بیاورد. مثلاً از او بپرسید گوشی کو؟ تا به سمت شی برود و به آن اشاره کرده و آن را بیاورد.
همچنین میتوانید نوزاد 9 ماهه را به محلهای جدیدی مثل باغ وحش ببرید و اسم اشیا و موجوداتی که در آنجا وجود دارند را برای او نام ببرید و همزمان به آنها اشاره کنید.
رشد زبانی نوزاد در نه ماهگی
گسترش توانایی برقرار کردن ارتباط از طریق زبان را رشد زبانی میگویند که این رشد از جمله نقاط عطف در نه ماهگی برخی کودکان است.
رشد زبانی کلامی نوزاد نه ماهه چگونه باید باشد؟
کودک شما باید تا حدود 7 ماهگی اولین اصوات نامفهوم خود را تولید کرده باشد. حالا در نه ماهگی او گاه و بیگاه بای بای کرده و شما را بابا یا ماما صدا میزند. وقتی از او میپرسید: (بابا کو؟) بابا را با دست نشان میدهد. همچنین با اشاره به شما خواستهاش را میفهماند. همچنین بیشتر نوزادان نه ماهه با دیدن حیواناتی مثل گربه در خیابان، توجه والدین را به آن حیوان جلب میکنند.
بازیها و راههای تقویت زبان نوزاد 9 ماهه
– بووو کردن را به او یاد دهید.
– فوت کردن و تولید صدای عطسه و سرفه را برای خنداندن کودک امتحان کنید.
– صداهای حیوانات را تقلید کنید تا فرزند نه ماهه شما هم دست و پا شکسته از شما تبعیت کند.
رشد عاطفی – اجتماعی نوزاد نه ماهه
نوزادان نه ماهه به درک لحن و احساسات دیگران رسیدهاند. فرزند نه ماهه شما میتواند لحن شما وقتی سؤالی میپرسید یا ناراحت هستید را درک کند. همچنین در مهارتهای اجتماعی نوزاد 9 ماهه نزدیکان را شناخته و با غریبهها غریبی میکند و تا حدی ممکن است اضطراب دوری از شما را داشته باشد. تقلید از دیگر رفتارهای رشد عاطفی – اجتماعی اوست. نوزاد شما باید در این سن از پدر و مادرش تقلید میکند.
خصوصیات عاطفی نوزاد نه ماهه
نوزاد شما حالا بیشتر بغل آشناها رفته و از غریبهها دوری میکند.
بازیهای رشد عاطفی کودک 9 ماهه
برای آموزش عواطف با بازی به نوزاد در 9 ماهگی بهتر است از عروسکها و کتابها کمک بگیرید و حین صحبت کردن جای آنها از لحنهای مختلف استفاده کنید.
مهارتهای اجتماعی لازم در 9 ماهگی نوزاد
تولید صدا برای جلب توجه، بای بای کردن، شناخت آشنایان و غریبهها در حد ابتدائی، لبخند زدن، خندیدن با صدا و ارتباط چشمی از جمله مهارتهای اجتماعی لازم برای نوزادان نه ماهه است.
بازیهای مؤثر برای رشد اجتماعی نوزادان در 4 ماهگی
دالی بازی و تمرین شناخت آشنایان از بازیهای مؤثر در رشد مهارتهای اجتماعی نوزادان 9ماهه است. در این بازی شما باید از گربه و موش و اسب تا خاله و عمو و دایی، افراد را به کودک بشناسانید. البته در آوردن صدای حیوانات نیز در این سن به رشد درک اجتماعی کودک کمک خواهد کرد.
بازی کی کجاست که در آن کسانی که در جمع حضور دارند یا ندارند را نام میبرید (عمو کجاست) و با اشاره به آنها بودنشان را ثابت میکنید. یا با گفتن واژه نیست نبودنشان را ثابت میکنید به درک مکان برای کودکان نه ماهه میانجامد.
بررسی وضعیت توجه اشتراکی نوزاد نه ماهه
توجه اشتراکی از دیگر فاکتورهای حیاتی در سن نه ماهگی است که با رشد عاطفی – اجتماعی کودک پیوند خورده است. کودک نه ماهه باید بتواند در راستای نمایش توانایی توجه اشتراکی خود حرکت شما در یک خط راست را با چشم دنبال کند. یا در جمع به دنبال یک فرد خاص بگردد. توجه داشته باشید که توجه اشتراکی از جمله فاکتورهایی است که ضعف در آن با احتمال اوتیسمیک بودن کودک رابطه مستقیم دارد.
با شروع دقت در تعاملات دونفره در سن نه ماهگی این توجه در کودک بارزتر میشود. پس برای اطمینان از وضعیت توجه اشتراکی کودک نه ماهه خود میتوانید مقابل او با یک یا چند بزرگسال دیگر گفتگوی آهستهای کنید. نوزاد 9 ماهه باید بتواند توجه خود را بین کسانی که گفتگو میکنند تقسیم کند و به نوبت به صداها و دهان و چشم آنها نگاه کند.
چه زمانی باید برای رشد نوزاد با متخصص مشورت شود؟
اگر نوزاد شما در نه ماهگی هیچ تلاشی برای تولید صدا یا حرکت کردن نمیکند و در پایان هشت ماهگی این دو مهارت در او هیچ پیشرفتی نداشته، باید به متخصصین مراجعه کنید. البته این به این معنا نیست که همه بچهها باید تا نه ماهگی چهار دست و پا بروند و کلماتی را بیان کنند. بلکه شما باید نسبت به رشد کودک خودتان در این سن تغییر فاحشی را در این دو فرایند مشاهده کنید.
– اگر نوزاد اشیا را نمیگیرد و در دهان نمیبرد.
– اگر هیچ تماس چشمی برقرار نمیکند یا شما را نمیشناسد.
سؤالات متداول
نوزادان در 9 ماهگی حدود 400 گرم در ماه افزایش وزن خواهند داشت، وزن نوزاد دختر نه ماهه بین 6.6 تا 10.4 کیلوگرم و وزن نوزاد پسر نه ماهه بین 7.2 تا 10.9 کیلوگرم گزارش شده است.
توانایی نوزاد در نه ماهگی شامل شروع ادای کلمات، نه دست و پا رفتن یا سینهخیز رفتن، خوردن غذاهای کمکی مجاز و با صدا خندیدن میشود. همچنین عموم نوزادان در نه ماهگی میتوانند صداهای حیوانات را تقلید کرده یا با اصطلاح پیشی، موش و غیره شوند.
یک کودک 9 ماهه حدود 12 تا 16 ساعت میخوابد اما میانگین خواب نوزاد در نه ماهگی 14 ساعت است که شامل یک خواب بدون قطعی در شب و یک چرت دو الی نه ساعت در روز است.
البته که حجم و تعداد دفعات تغذیه نوزاد نه ماهه با شیر به وزن و مقدار غذای کمکی مصرفی بستگی دارد. اما غذای نوزاد 9 ماهه زیاد شده و فرزند 9ماهه شما حالا نه یا پنج وعده تغذیه از شیرخشک یا مادر را نیاز دارد.
نوزادان 9 ماهه به دو یا سه وعده غذای کمکی جامد در کنار میان وعدههای سبک مصرف میکنند.
حریرهها و سوپهای حاوی مرغ و گوشت، پورههای سبزیجات و میوه و کوکوها از جمله غذاهای مناسب نوزادان 9ماهه هستند.
با توجه به اینکه نوزاد 9 ماهه از غذای جامد کمکی در کنار شیر استفاده میکند؛ مدفوع او سفتتر شده و بوی تندتری میگیرد. همچنین تعداد دفعات مدفوع او به حدود 3 تا 6 بار در روز کاهش مییابد که در برخی از کودکان تا 8 بار هم دیده میشود.
اگر کودک 9 ماهه شما هنوز برای تحرک از طریق سینهخیز یا نه دست و پا تلاشی نمیکند یا اگر الگوی حرکات نوزاد نه ماهه، حرف زدن نوزاد نه ماهه و توجه اشتراکی نوزاد 9 ماهه شما با مطالب گفته شده در مقاله خیلی متفاوت است؛ باید به فکر کمک گرفتن از متخصصین باشید.