زمان تقریبی مطالعه: 11 دقیقه
ختنه نوزاد نوعی جراحی است که طی آن لایه‌ای نازک از پوست کلاهک آلت تناسلی پسران جدا می‌شود. ختنه نوزاد پسر در گذشته اغلب به دلیل عقاید مذهبی و فرهنگ از سوی والدین انجام می‌شد. امروزه مزیت‌های این جراحی موجب شده است تا عده زیادی از والدین برای سلامت فرزندان خود؛ این جراحی را انجام دهند.
با این حال برخی از والدین ممکن است نگران خطرات ختنه نوزادان باشند. افزایش آگاهی و اطلاعات در این زمینه کمک می‌کند تا بتوانند با آگاهی کامل برای انجام دادن یا انجام ندادن این عمل جراحی تصمیم بگیرند. برای دریافت اطلاعات بیشتر در این زمینه تا انتهای مطلب همراه ما باشید.
انواع روش‌ها ختنه نوزاد
جراحی ختنه که طی آن پوست ختنه‌گاه از آلت تناسلی جدا می‌شود؛ توسط پزشک متخصص به شیوه‌های مختلفی انجام می‌شود. در گذشته ختنه کردن کودکان به روش سنتی انجام می‌شد اما امروزه از تکنیک‌های دیگری برای جدا کردن پوست ختنه‌گاه استفاده می‌کنند. بسیاری از پزشکان از دو راه ختنه به روش جراحی و ختنه نوزاد به روش سنتی این عمل را انجام می‌دهند. هر یک از این روش‌ها با توجه به شرایط نوزاد، سن نوزاد و درخواست والدین انجام می‌شوند.
نحوه انجام ختنه نوزاد پسر به روش سنتی
یکی از مرسوم‌ترین روش‌های انجام ختنه برای نوزاد پسر، ختنه به روش سنتی است. در این روش جراح از ابزارهایی مانند تیغ جراحی برای جدا کردن پوست اضافه‌ای که اطراف کلاهک آلت تناسلی وجود دارد، استفاده می‌کنند. متأسفانه با بریدن پوست اطراف کلاهک آلت، خونریزی شدیدی اتفاق می‌افتد که بعد از بخیه زدن قطع می‌شود. دوران بهبودی نوزاد طی انجام این جراحی طولانی است و ممکن است نوزاد درد زیادی را تحمل کند. عفونت و ناتوانی نوزاد در ادرار کردن از عوارض خطرات جراحی به روش سنتی است.
نحوه انجام ختنه نوزاد پسر به روش رینگ یا حلقه
یکی از جدیدترین روش‌های انجام جراحی ختنه برای نوزاد پسر، روش حلقه pestibell”” است. برای انجام این حراجی از یک حلقه پلاستیکی و نخ استفاده می‌شود. در واقع برای انجام این روش ابتدا حلقه را در نوک آلت تناسلی قرار می‌دهند. بعد از قراردادن حلقه در نوک آلت تناسلی؛ آن را با نخ می‌بندد. بعد از 5 روز تا یک هفته پوست ختنه‌گاه در جلوی نخ جمع می‌شود و بعد از مدتی سیاه می‌شود.
در پایان پس از سیاه شدن حلقه به همراه پوست سیاه از آلت تناسلی جدا می‌شود. این روش نوین که با درد و عوارض بسیاری کمی همراه است معمولاً بین 1 تا 3 ماهگی انجام می‌شود.
مراقبت‌های بعد از ختنه نوزاد
ختنه کردن نوزاد عمل نسبتاً دردناکی است که ممکن است باعث ناراحتی نوزاد و حتی والدین شود. با توجه به اینکه انجام این جراحی در نقطه حساسی از بدن نوزاد پسر انجام می‌شود؛ ممکن است نیاز به مراقبت و توجه بیشتری داشته باشد. والدین باید تا دو هفته بعد از انجام این جراحی با رعایت نکاتی که پزشک متخصص برای مراقبت از نوزاد بعد از انجام جراحی تجویز کرده است؛ از نوزاد خود مراقبت کنند.
نکاتی برای مراقبت بعد از ختنه کردن کودک باید انجام شود که عبارت هستند از:
- بسیاری از نوزادان بعد از انجام این جراحی بی قراری می‌کنند و ممکن است در ناحیه تناسلی احساس درد داشته باشند. مادر و پدر باید شرایطی را برای آرامش فرزندان خود فراهم کنند. شیردادن به نوزاد و در آغوش گرفتن کودک بعد از هر بار گریه کردن بهترین کاری است که والدین می‌توانند برای تسکین درد و آرامش نوزاد انجام دهند.
- محل ختنه نوزاد باید برای همیشه تمیز نگه داشته شود. هرگونه کثیفی در این ناحیه ممکن است باعث بروز عفونت و خطرات ناشی از آن شود. به همین علت بهتر است والدین بعد از هر بار ادرار به سرعت پوشک نوزاد را تعویض کنند. نکته دیگری که والدین باید برای تمیزی این ناحیه انجام دهند، پاک کردن ادرار و مدفوع از سطح ناحیه تناسلی است.
- · والدین برای کاهش درد در نوزادان می‌توانند از دو عدد پوشک استفاده کنند. برای تسکین درد و جلوگیری از برخورد ران پا به ناحیه تناسلی کافی است تا ابتدا یک عدد پوشک به نوزاد بپوشانید. در ادامه مقداری یخ را روی پوشک قرار دهید و پوشک دیگری را روی پوشک قبلی بپوشانید.
در صورت مشاهده چه علائمی بعد از ختنه باید به پزشک متخصص مراجعه شود؟
قرمزی ختنه نوزاد، ورم ختنگاه نوزاد و کبودی ختنه گاه نوزاد از علائم طبیعی این جراحی هستند که بیشتر کودکان از آن رنج می‌برند. علاوه بر درد و قرمزی، خارج شدن ترشحات زرد رنگ که به مرور زمان از میزان آن کاسته می‌شود؛ از علائم طبیعی هستند. اما وجود برخی از علائم و نشانه‌ها در نوزاد ممکن است خطرناک و نگران کننده باشد. در چنین شرایطی باید برای معاینه به پزشک متخصص مراجعه شود. برخی از علائم و نشانه‌هایی که در صورت مشاهده آن باید به پزشک مراجعه شود عبارت هستند از:
- خارج شدن ترشحات مایل به سبز که با بوی بدی همراه هستند.
- نوزاد بعد از انجام ختنه و با گذشت ۱۲ ساعت از زمان آن ادرار نمی‌کند.
- بدن نوزاد گرم است و دمای تب آن بالای 38 درجه سانتی‌گراد است.
- قرمزی و تورم نوزاد با وجود گذشت دو روز کم نشده است.
- نوزاد با وجود گذشت چند روز از انجام عمل ختنه با خونریزی همراه است.
بهترین زمان ختنه نوزاد کوچک
با توجه به تحقیقاتی که در زمینه ختنه نوزاد کوچک انجام شده است؛ زمان ثابت و مشخصی برای انجام این جراحی وجود ندارد. والدین در هر سنی می‌توانند برای ختنه کردن فرزند خود به پزشک مراجعه کنند انتخاب بهترین زمان و بهترین انواع روش ختنه نوزاد کمک می‌کند تا کودک درد کمتری را احساس کند و با عوارض بعد از عمل کمتری همراه باشد. درصد زیادی از والدین تصور می‌کنند که انجام این جراحی باید در سنین بالاتر انجام شود تا کودک درد کمتری را احساس کند. اما بر خلاف این تصور، بهترین پزشکان دنیا مناسب‌ترین زمان برای انجام ختنه نوزاد را 1 تا 3 ماهگی اعلام کرده‌اند. در واقع انجام ختنه نوزادان نسبت به بزرگسالان با مشکلات و عوارض کمتری همراه است و سریع‌تر بهبود پیدا می‌کند.
به همین دلیل است که اغلب پزشکان توصیه می‌کنند در همان ماه‌های اول عمل ختنه کودک با استفاده از حلقه انجام شود. بهترین روش ختنه کردن نوزاد روش ” plastibell” است. از این روش به نام تکنیک حلقه یاد می‌شود که با درد و عوارض کمی همراه است.
مزایای ختنه کردن نوزاد
مزایای ختنه نوزاد باعث شده است تا امروزه عده زیادی از والدین بدون توجه به فرهنگ و عقاید خود؛ این جراحی را برای نوزاد پسر خود انجام دهند. مطالعات انجام شده روی این جراحی نشان می‌دهد که ختنه کردن ختنه‌گاه نوزاد از فوایدی برخوردار است که برخی از آن‌ها عبارت هستند از:
- احتمال خطر ابتلا به سرطان آلت تناسلی در نوزادان پسری که عمل ختنه را انجام داده‌اند؛ بسیار کمتر است.
- خطر ابتلا به ویروس ایدز یا hiv در پسرانی که ختنه کرده‌اند کمتر است.
- احتمال ابتلا به ویروس hpv در پسرانی که جراحی ختنه را انجام داده‌اند به نسبت کمتر است.
- ختنه نوزاد و عفونت با یکدیگر مرتبط هستند. در واقع اگر نوزاد پسری جراحی ختنه را در دوران نوزادی انجام دهد؛ کمتر در معرض عفونت ادراری قرار می‌گیرد.
چگونه از آلت تناسلی ختنه نشده مراقبت کنیم؟
برخی از والدین مایل به ختنه کردن نوزاد خود نیستند. آن‌ها تمایل دارند فرزندان خود را در سنین بالاتر ختنه کنند. همچنین وجود برخی از مشکلات در نوزاد مانند کوتاهی آلت تناسلی و خونریزی در این ناحیه از عواملی هستند که موجب می‌شوند پزشک متخصص اجازه انجام این جراحی را ندهد. ممکن است این سؤال برای برخی از والدین ایجاد شود که آیا آلت تناسلی ختنه نشده نیاز به مراقبت دارد؟
در پاسخ به این سؤال باید عرض کنیم که والدین می‌توانند برای حفظ سلامتی نوزادی که برای عمل ختنه او اقدام نکرده‌اند مراقبت‌هایی را انجام دهند که برخی از این روش‌های مراقبت عبارت هستند از:
- به فرزندان خود بیاموزید تا به اجبار پوست جمع شده در لبه آلت تناسلی خود را به عقب نکشند.
- شستشوی آلت تناسلی ختنه نشده نوزاد را در هنگام حمام کردن با دقت و به آرامی انجام دهید.
- از کودک خود در سنین بالاتر بخواهید تا آلت تناسلی خود را مانند سایر اعضای بدن خود تمیز نگه دارد.
- در صورت جمع شدن پوست ختنه‌گاه، از فرزند خود بخواهید تا آن را هر روز با دقت بشوید.
سؤالات متداول
با توجه به نوع جراحی ختنه و عوارض ناشی از آن، نوزاد بین 7 تا 10 روز بعد از جراحی معمولاً سلامت خود را به دست می‌آورد.
یکی از موضوعاتی که ممکن است برای اغلب والدین بعد از تولد نوزاد دغدغه ایجاد کند؛ سن مناسب برای ختنه نوزاد پسر است. با توجه به توصیه پزشکان؛ بهترین زمان برای ختنه کردن کودکان بین 1 تا 3 ماهگی است. البته امکان انجام ختنه چند روز بعد از تولد نیز وجود دارد.
بیشتر نوزادان 3 تا 4 روز بعد از انجام جراحی ختنه ممکن است در ناحیه تناسلی احساس درد داشته باشند. اما بعد از گذشت 4 روز اگرچه از درد کاسته می‌شود اما حدود 2 هفته زمان برای ترمیم و بهبود آلت تناسلی نیاز است.
لایه‌ای از پوست که به نام پوست ختنه گاه شناخته می‌شود؛ طی عمل جراحی از قسمت برآمده آلت تناسلی پسر برداشته می‌شود. انتهای آلت تناسلی بعد از انجام این جراحی نمایان می‌شود. عده‌ای از افراد به دلیل اعتقادات و عده‌ای دیگر برای زیبایی بیشتر عمل ختنه کردن کودک را انجام می‌دهند.
برخی از افراد بر این باور هستند که ختنه کردن نوزاد باعث درمان زردی نوزاد در ماه‌های اول می‌شود. اما طبق نظر اغلب پزشکان؛ ختنه کردن ارتباطی با زردی نوزاد ندارد؛ بنابراین با ختنه کردن نوزاد زردی کودک درمان نمی‌شود.
همچنین در صورتی که نوزاد نارس باشد یا از مشکلاتی مانند کوچک بودن آلت تناسلی، بیماری هموفیلی، خارج‌شدن ادرار از کنار آلت تناسلی، تشکیل نشدن پوست آلت تناسلی و… رنج ببرد، پزشک متخصص توصیه می‌کند تا این جراحی انجام نشود.
