اختلال اضطراب در کودکان؛ نشانه ها و راه های درمان

زمان تقریبی مطالعه: 23 دقیقه

اگر فرزندان شما در طول روز در مورد هر اتفاقی که رخ می‌دهد بسیار نگران می‌شوند و این مسئله باعث ایجاد مشکل در تعاملات اجتماعی آن‌ها شده است ممکن است این مسئله به علت اختلال اضطراب در کودکان باشد.

رویدادهای مختلفی در زندگی می‌توانند احساس اضطراب و نگرانی را در کودک شما برانگیخته کنند. ممکن است کودکتان شرایط جدیدی مثل تغییر محل زندگی، مهدکودک یا مدرسه را تجربه کند. احساس کند خطری او را تهدید می‌کند یا والدینش او را تنها خواهند گذاشت. یا اینکه برای مثال، از وسیله یا حیوانی در نزدیکی‌اش بترسد درحالی‌که به نظر شما ترس او اصلاً منطقی نیست. فارغ از اینکه علت اضطراب در کودکان چه باشد، این نگرانی خودش با علائم بیرونی و درونی متعددی نشان می‌دهد.

 در این مقاله به بررسی انواع اختلال اضطرابی در کودکان، علائم و علت‌های آن‌ها و توصیه‌ها و درمان‌های مربوطه خواهیم پرداخت.

ویژگی و علائم اختلال اضطراب در کودکان

اختلال اضطراب در کودکان، شامل آن دسته از مشکلات می‌شوند که در آن‌ها، روند عادی زندگی کودک به دلیل تجربه بیش از حد استرس به صورت ترس‌های غیرمنطقی یا برآشفتگی‌های مداوم مختل می‌شود. کودکان مبتلا به اختلالات اضطرابی در مقابل تنش‌های شدید درمانده می‌شوند. این موقعیت‌ها باعث اجتناب، فرار، برآشفتگی یا پرخاشگری در کودک می‌شود.

در ابتدا لازم است که تفاوت بین دو مفهوم را توضیح دهیم. ترس و اضطراب دو عبارت هستند که شباهت زیادی به یکدیگر دارند و گاهی به جای یکدیگر از آن‌ها استفاده می‌کنیم؛ اما متخصصین بالینی بین این دو تفاوت قائل می‌شوند.

ترس در کودکان و تفاوت آن با اختلال اضطراب در کودکان

ترس پاسخی فطری و طبیعی است که در پاسخ به یک خطر بیرونی معین ایجاد می‌شود.  پاسخ به ترس شامل چهار گروه علائم می‌شود:

1. علائم بدنی: تغییرات ظاهری و واکنش‌های اضطراری بدن از جمله: فعال‌شدن سیستم سمپاتیک، ضربان قلب تندتر، تنیدگی و لرزش عضلات، رنگ‌پریدگی پوست، تشدید و عمیق‌تر شدن تنفس، ایجاد برآمدگی‌هایی روی پوست، گشاد شدن رگ‌های پیرامونی، گشاد شدن مردمک‌های چشم، عرق کردن، توقف اسید معده، فقدان کنترل مثانه و اسفنگتر، کاهش ترشح بزاق دهان،  انقباض طحال، آزاد شدن کربوهیدرات‌ها از کبد، افزایش لنفوسیت‌ها و کراگولنت‌های خون، ترشح آدرنالین از غده فوق کلیه
2. علائم شناختی: انتظار و افکار مضطربانه درباره رخ دادن یک آسیب قریب‌الوقوع، بیش از اندازه بزرگ کردن میزان خطری که فرد را تهدید می‌کند
3. علائم هیجانی: احساس‌های دلهره، وحشت‌زدگی، تهوع و لرزش، دل‌شوره، معده سفت شده، مورمور شدن
4. علائم رفتاری: فعال شدن رفتار جنگ و گریز، فرار، اجتناب، میخکوب شدن، پرخاشگری، افزایش پاسخ‌دهی آزارنده، کاهش پاسخ‌دهی اشتهایی

علائم ترس و اختلال اضطراب در کودکان تا حد بسیار زیادی به یکدیگر شباهت دارند. اضطراب نیز همان چهار مؤلفه ترس را دارد، اما مؤلفه شناختی آن یک تفاوت مهم با ترس دارد. مؤلفه شناختی اضطراب انتظار خطری مبهم است (درحالی‌که در ترس انتظار برای خطری واضح و معین بود) منشأ ترس، خطری بیرونی، معین و غیر تعارضی است. درحالی‌که اضطراب در پاسخ به تهدیدی ایجاد می‌شود که درونی، نامعلوم و مبهم و یا حاصل یک تعارض درونی است.

انواع اختلال اضطراب در کودکان

اضطراب دومین علامت شایع بالینی روان‌پزشکی (پس از افسردگی) است. به طور میانگین 9.4% از کودکان 3 تا 17 ساله در مقطعی از زندگی دچار یکی از اختلالات اضطرابی می‌شوند. طبقه اختلالات اضطراب در کودکان شامل هفت نوع اختلال مجزا می‌شود:

اختلال اضطراب فراگیر در کودکان (GAD)

آیا تا کنون احساس کرده‌اید که کودکتان اغلب اوقات، به راحتی و درباره کوچک‌ترین چیزها آشفته و مضطرب می‌شود یا آرامش ذهنی ندارد؟ اضطراب کودک شما ممکن است تا حدی شدید شود که زندگی و روابط او را مختل کند یا به‌خاطر این اضطراب، مشکلات جسمانی متعددی را تجربه کند. گویی کودک همیشه موضوعی برای نگرانی دارد که تمرکز، استراحت و لذت بردن را نیز برای او سخت می‌کند. اگر چنین علائمی برای شما آشنا هستند، بعید نیست که کودکتان درگیر اختلال اضطراب فراگیر باشد که شایع‌ترین اختلال اضطرابی کودکان در سنین پایین به شمار می‌رود.

علائم اضطراب فراگیر

این نوع اختلال اضطراب در کودکان که با اضطراب و نگرانی شدید و غیرقابل کنترل درباره تعدادی از رویدادها یا فعالیت‌ها همراه است،  حداقل یک مورد از هشت نشانه را دارد: ‌

• به راحتی خسته شدن
• گوش به زنگی مداوم
• تحریک‌پذیری، بی‌قراری و عصبی بودن
• ترس از آینده و اضطراب مفرط و دائمی
• احساس تنش حرکتی در ماهیچه‌ها
• اختلال در تمرکز یا احساس خالی شدن ناگهانی ذهن
• پرکاری دستگاه خودمختار در بدن (متداول‌ترین نشانه‌ها: تپش قلب، تعریق و سرخ شدن چهره)
• اختلال در خواب (ناتوانی در به خواب رفتن، خواب ناآرام یا خوابی که خستگی را برطرف نمی‌کند.)

این علائم باید در اکثر روزهای هفته برای مدت حداقل 6 ماه اخیر وجود داشته باشند و روند طبیعی زندگی کودک را مختل کرده باشند.

اختلال اضطراب اجتماعی یا جمعیت هراسی (Social Anxiety Disorder)

شاید متوجه شده باشید که کودکتان علاقه‌ای به بیرون رفتن از خانه ندارد، یا وقتی او را همراه خود به بیرون می‌برید، مضطرب یا آشفته می‌شود. در چنین شرایطی احتمال ابتلا به اختلال جمعیت هراسی مطرح می‌شود.

علائم اختلال اضطراب اجتماعی در کودکان

از جمله علائم  این نوع از اختلال اضطراب در کودکان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1.ترس شدید، غیرمنطقی و مداوم کودک از قرار گرفتن در موقعیت‌هایی که در آن‌ها، کودک در معرض توجه و دقت دیگران باشد. از جمله: ترس از صحبت کردن در جمع (متداول‌ترین)، کانون توجه دیگران قرار گرفتن، خوردن و آشامیدن در مقابل دیگران، نوشتن یا انجام کاری در حضور دیگران، استفاده از توالت عمومی و وسایل نقلیه عمومی، مورد انتقاد و آزار دیگران بودن، انواع ارتباطات با دیگران، ترس از اشتباه کردن در حضور دیگران

این اضطراب در کودکان باید در حضور همسالان کودک (و نه فقط در طول تعامل با بزرگسالان) وجود داشته باشد.

2. کودک می‌ترسد در حضور دیگران به گونه‌ای رفتار کند که دیگران برداشت یا واکنش منفی نسبت به او داشته باشند یا رفتار وی باعث توهین به دیگران و ناراحت شدن آن‌ها بشود. (مثلاً احتمال تحقیر شدن، خجالت‌زدگی یا مورد انتقاد قرار گرفتن باشد.)

3.موقعیت‌های اجتماعی تقریباً همیشه باعث ترس و اضطراب در کودکان بشوند. این اضطراب در کودکان با رفتارهای مختلفی مثل گریه کردن، قشقرق راه انداختن، بی‌حرکت ماندن، کز کردن یا حرف نزدن نشان داده می‌شود.

 4.اضطراب کودک با نشانه‌های زیر نیز قابل شناسایی هستند:

• چهره برافروخته، لرزش بدن، خشکی دهان و گلو، تیک عصبی، افزایش ضربان قلب، تعریق کف دست‌ها، احساس سرگیجه و حالت تهوع، شکم‌درد و سردرد، تنفس سریع و کم‌عمق
• احساس بلاتکلیفی و عدم اعتماد‌به‌نفس
• میل شدید به گریختن از محل
• افکار منفی، به گونه‌ای که کودک نمی‌تواند بر چیزی جز این افکار تمرکز کند.

5.کودک به طور فعالانه تلاش می‌کند تا از حضور در موقعیت‌های اجتماعی اجتناب کند یا اگر مجبور به حضور در آن‌ها بشود، ترس و اضطراب زیادی را تحمل می‌کند.

اختلالات همزمان با اختلال اضطراب اجتماعی کودکان

این نوع اختلال اضطراب در کودکان معمولاً با دو اختلال افسردگی و بدریخت‌انگاری بدن همراه است.

اختلال اضطراب جدایی در کودکان (Separation Anxiety Disorder)

شاید دیده باشید که کودکتان هنگامی که او را حتی برای مدتی بسیار کوتاه ترک می‌کنید واکنش منفی شدیدی نشان می‌دهد. یا اینکه دائماً درباره احتمال ترک شدن یا تنها ماندن دل‌مشغولی و نگرانی دارد. در این صورت ممکن است کودکتان درگیر اختلال اضطراب جدایی باشد.

اختلال اضطراب جدایی با شیوع 3.5 درصدی، مهم‌ترین اختلال اضطراب در کودکان است که در پسرها دوبرابر بیشتر از دخترها دیده می‌شود. اولین علامت اختلال اضطراب جدایی در کودکان معمولاً پس از یک اتفاق تلخ تکان‌دهنده مثل مرگ یکی از نزدیکان یا حیوان خانگی، رخ می‌دهد.

علائم اختلال اضطراب جدایی

ترس و اضطراب بسیار شدید و نامتناسب با موقعیت و سن کودک، به علت جداشدن از افراد مورد دلبستگی. برای تشخیص این اضطراب در کودکان، حداقل باید 3 مورد از نشانه‌های زیر وجود داشته باشند:

• ترس و نگرانی شدید و مداوم هنگام جدایی از خانه یا اشخاص مهم مورد دلبستگی‌ یا وقتی احساس می‌کند که به زودی از آن‌ها جدا خواهد شد.
• نگرانی شدید و مداوم درباره از دست دادن یکی از افراد مهم زندگی‌اش یا آسیب دیدن آن‌ها
• نگرانی شدید و مداوم درباره رویدادهایی که می‌توانند منجر به جدا شدن کودک از افراد مهم مورد دلبستگی‌اش شوند. (مثل گم‌شدن، دزدیده ‌شدن و تصادف)
• عدم تمایل کودک به خروج از خانه (مثلاً رفتن به مدرسه یا جاهای دیگر) زیرا از جدا شدن می‌ترسد.
• نگرانی شدید و مداوم کودک درباره تنها یا بدون یکی از افراد نزدیک ماندن در خانه یا جاهای دیگر
• ترس یا عدم تمایل به خوابیدن در جای دیگری به‌جز خانه، یا بدون حضور یکی از افراد مورد دلبستگی‌اش
• دیدن مکرر کابوس‌هایی با موضوع جدایی
• تجربه مکرر علائم فیزیکی مانند سردرد، معده درد، تهوع و استفراغ هنگامی که کودک از خانه یا افراد مورد دلبستگی‌اش جدا می‌شود یا احساس می‌کند که به زودی جدا خواهد.

این علائم برای آنکه مربوط به اختلال اضطراب در کودکان شوند، باید به طور پیوسته برای مدت حداقل 4 هفته ادامه داشته باشند و در روند عادی زندگی کودک اختلال ایجاد کنند.

تفاوت اختلال اضطراب جدایی و کم‌رویی طبیعی

در کم ‌رویی بهنجار شدت علائم بسیار کم‌تر است و پس از مدتی (با ایجاد سازگاری با شرایط جدید) علائم کم شده یا از بین می‌روند.

تفاوت بین اختلال اضطراب جدایی در کودکان با اضطراب جدایی طبیعی

اضطراب جدایی یک پدیده رشدی طبیعی در کودکان زیر یک سال است که نشان‌دهنده آگاهی کودک درباره جدا شدن از مادرش است. این نوع از اختلال اضطراب در کودکان در جهت حفظ بقا در همه کودکان وجود دارد، بین 18-9 ماهگی به اوج خود می‌رسد و تا 2.5 سالگی کاهش می‌یابد. درحالی‌که تشخیص اختلال اضطراب جدایی، زمانی مطرح می‌شود که اضطراب در کودکان هنگام جدایی از اشخاص مهم مورد دلبستگی به صورت مفرط و نامتناسب با سن آن‌ها دیده شود.

زمان بروز اختلال اضطراب جدایی کودکان

اختلال اضطراب جدایی اغلب در 8-7 سالگی (سن مدرسه) شروع می‌شود و علائم آن باید حداقل 1 ماه وجود داشته باشند. شروع زودرس این نوع از اختلال اضطراب در کودکان، قبل از 6 سالگی است. کودکان اغلب اضطراب خود را به صورت علائم بدنی تجربه می‌کنند. هرچه سن کودک کمتر باشد، نشانه‌های بیرونی اضطراب در کودکان بیشتر است.

در یک سوم کودکان با اختلال اضطراب جدایی، نوعی از فوبیا نیز دیده می‌شود. یک سوم کودکان با اختلال اضطراب جدایی، به طور مشخص، به هراس از محیط‌های باز (گذر هراسی) نیز مبتلا هستند.

اختلال گذر هراسی (Agoraphobia)

اختلال گذر هراسی یا فوبیا در کودکان در مکان‌های باز، زمانی مطرح می‌شود که کودک می‌ترسد که مبادا در موقعیت‌هایی که کمک گرفتن یا فرار از آن‌ها دشوار است، دچار حمله وحشت‌زدگی (پانیک) بشود. به دلیل این نوع از اختلال اضطراب در کودکان، آن‌ها از قرار گرفتن در این مکان‌ها امتناع می‌کنند یا در صورت قرار رفتن در چنین وضعیت‌هایی بسیار مضطرب می‌شوند.

آگرافوبی یا گذر هراسی به اختلال ترس از ترس معروف بوده و ناتوان‌کننده‌ترین نوع هراس به شمار می‌رود.

علائم اختلال هراس از مکان‌های باز

1. ترس و اضطراب شدید در حداقل دو موقعیت از پنج موقعیت زیر:
2. استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی
3. فضاهای باز مانند پیاده‌رو و پارک
4. فضاهای سربسته مانند فروشگاه، تئاتر و سینما
5. ایستادن در صف یا قرار گرفتن داخل جمعیت
6. تنها بودن در خارج از خانه

این علائم باید به طور مداوم حداقل 6 ماه طول ادامه یابد. کودک از این موقعیت‌ها می‌ترسد زیرا فکر می‌کند اگر در این موقعیت‌ها دچار حمله وحشت‌زدگی یا سایر علائم ناتوان‌کننده شود، امکان کمک‌گرفتن از دیگران یا فرار کردن وجود ندارد. موقعیت‌های ذکر شده همیشه باعث اضطراب در کودک می‌شوند و کودک سعی می‌کند از حضور در این مکان‌ها اجتناب کند. شدت ترس کودک با موقعیت او تناسب ندارد و باعث اختلال در روند عادی زندگی کودک می‌شود.

اختلال هراس اختصاصی (Specific Phobia):

شاید دیده باشید که بسیاری از کودکان از یک موقعیت، وسیله یا حیوان خاص می‌ترسند و در صورت مواجهه با آن واکنش اضطرابی فوری و بسیار شدیدی نشان می‌دهند. این ترس افراطی و غیرمنطقی در روان‌شناسی که یکی انواع اختلال اضطراب در کودکان است به عنوان هراس اختصاصی (فوبیا) شناخته می‌شود.

علائم هراس اختصاصی یا فوبیا در کودکان

1. ترس پایدار و شدید نسبت به یک موقعیت یا شیء خاص که با میزان خطر واقعی آن موضوع تناسب ندارد. این ترس در کودکان با رفتارهایی مانند گریه کردن، قشقرق، بی‌حرکت ماندن یا چسبیدن به بزرگترها نشان داده می‌شود.
2. شیء یا موقعیت فوبیک، تقریباً همیشه و بلافاصله باعث انگیخته شدن ترس و اضطراب در کودک می‌شود.
3. کودک همه تلاش خود را می‌کند تا از روبه‌رو شدن با آن شیء یا موقعیت اجتناب کند یا از آن فرار کند.
4. ترس، اضطراب یا اجتناب کودک دائمی و تکراری است و حداقل به مدت 6 ماه طول می‌کشد. علائم این اختلال در روند عادی زندگی کودک نابسامانی ایجاد می‌کند.

چهار طبقه بندی اصلی هراس اختصاصی

1. ترس از حیوانات: مانند عنکبوت (شایع‌ترین)، گربه، کبوتر، موش، مار و حشرات
2. ترس موقعیتی: مانند مکان‌های بسته و تاریک (شایع‌ترین)، هواپیما و آسانسور
3. فوبی‌های خون، جراحت و تزریق
4. ترس محیط طبیعی: طوفان (شایع‌ترین)، ارتفاع، آتش و آب. این گروه در میان کودکان از سایر گروه‌ها متداول‌تر است.

اختلال سکوت انتخابی (Selective Mutism)

اختلال سکوت انتخابی نوعی از اختلال اضطراب در کودکان است که شیوع بسیار کمی دارد. شاید تا کنون به کودکی برخورده ‌‌باشید که اغلب به طور کامل سکوت اختیار می‌کند یا بسیار کم، نجوا گونه و با کلمات یک‌بخشی صحبت می‌کند. کودکان مبتلا به لالی انتخابی عموماً کم‌رو، مضطرب و مستعد بروز افسردگی نیز هستند.

علائم سکوت انتخابی در کودکان

1. کودک در همه موقعیت‌های اجتماعی که در آن‌ها از او انتظار می‌رود حرف بزند (مثلاً مدرسه یا در حضور برخی اشخاص) ساکت می‌ماند.
2. این سکوت حداقل به مدت یک ماه ادامه دارد و در روند زندگی کودک اختلال جدی ایجاد می‌کند.
3. این نوع از اختلال اضطراب در کودکان را نمی‌توان به راحت نبودن در محیط، بلد نبودن زبان مورداستفاده، اختلالات ارتباطی مانند لکنت یا اوتیسم نسبت داد.

چند نکته درباره اختلال لالی انتخابی کودکان

• سابقه رشد زبان در کودکان مبتلا به لالی انتخابی معمولاً طبیعی است. اگرچه در بسیاری از موارد نشانه‌هایی از شروع دیررس فشار یا نا به هنجاری رفتاری نیز می‌تواند دیده شود.
• 90% کودکان مبتلا به سکوت انتخابی، همزمان دارای ملاک‌های اختلال جمعیت هراسی نیز هستند.
• ضربه روانی حضور در محیطی با شرایط تازه، لکنت زبان و داشتن والدین کمال‌گرا از دلایل ابتلا به اختلال لالی انتخابی به شمار می‌روند.
• شروع سکوت انتخابی معمولاً قبل از 5 سالگی بوده و در دختران اندکی بیشتر دیده می‌شود.
• سکوت انتخابی می‌تواند با نشانه‌هایی مانند بازداری حرکتی، تضاد ورزی و لجبازی، بی‌اختیاری ادرار، بی‌اشتهایی روانی، کم‌رویی مفرط و بحران‌های خشم همراه باشد.

علت اختلال اضطراب در کودکان

اختلال اضطراب در کودکان می‌تواند علل مختلفی به شرح زیر داشته باشد:

یادگیری و شرطی سازی رفتاری

رویکردهای رفتاری و یادگیری، اضطراب را به عنوان یک پاسخ شرطی شده نسبت به یک محرک معین در نظر می‌گیرند. مثلاً فوبیا حاصل شرطی شدن کودک نسبت به یک محرک خنثی به علت همزمانی آن با یک اتفاق ناخوشایند یا ترسناک است.

طبق نظریه ماورر، پس از آنکه کودک نسبت به یک محرک خنثی شرطی شد تا از آن بترسد، از رویارویی با آن اجتناب می‌کند. همین اجتناب چون باعث آرامش کودک می‌شود رفتار فرار را در وی تقویت می‌کند. درنتیجه ترس غیرمنطقی کودک حفظ و تشدید می‌شود.

طبق نظریه یادگیری اجتماعی کودک ممکن است با تقلید اضطراب موجود در محیط (مانند والدین مضطرب) پاسخ اضطرابی بروز دهد.

شناخت‌های ناسازگارانه

رویکرد شناختی، سوءتعبیر فاجعه‌آمیز احساس‌های بدنی (در حمله وحشت‌زدگی) و تمرکز بیش از حد به خودسنجی‌های منفی (در هراس اجتماعی) را علت اختلال اضطراب در کودکان می‌داند.

رویکرد شناختی در توضیح علت اختلال اضطراب فراگیر به عواملی چون توجه بیش از حد به جزئیات منفی محیط، پردازش تحریف‌شده، دیدگاه بسیار منفی درباره قدرت مدارای خود، احساس کنترل‌ناپذیری، فقدان اطمینان و عدم تحمل ابهام اشاره می‌کند.

طبق دیدگاه دلبستگی، اضطراب در کودکان واکنشی نخستین به قطع دلبستگی بین مادر و کودک است.

عوامل زیستی و ژنتیکی تأثیرگذار بر اختلال اضطراب در کودکان

از دیدگاه پزشکی فعالیت زیاد سیستم سمپاتیک، افزایش نوراپی‌نفرین، کاهش گابا و نابهنجاری سروتونین در مغز و همچنین افزایش سطح کورتیزول و لاکتات در خون منجر به تجربه اضطراب در کودکان می‌شوند.

ناحیه مغزی آمیگدال (بادامه) و عقده‌های قاعده‌ای از ساختارهای مغزی مرتبط با اضطراب در کودکان هستند.

وراثت و ژنتیک نیز در میزان مستعد بودن کودک برای ابتلا به اختلالات اضطرابی دخیل‌اند.

شرایط زندگی و اختلال اضطراب در کودکان

 گاهی اضطراب در کودکان پاسخی طبیعی به موقعیت‌های دشوار و چالش‌برانگیز زندگی (مانند بیماری‌های خود یا افراد خانواده، مهاجرت، تغییر مدرسه محل زندگی، جنگ، سوءاستفاده‌های جسمی و جنسی، مرگ عزیزان و…) است. اما در صورتی که کودک نتواند پس از مدتی از پس سازگاری با شرایط جدید برآید، ممکن است این نوع از اختلال اضطراب در کودکان در او جدی شده و زندگی وی را مختل کند.

درمان اختلال اضطراب در کودکان

در درمان اختلال اضطراب در کودکان، بسته به شدت علائم و اینکه اضطراب چقدر روند زندگی کودک را مختل کرده، از روان‌درمانی، دارودرمانی یا ترکیب این دو استفاده می‌شود. مؤثرترین درمان اختلال اضطراب کودکان، احتمالاً ترکیبی از رویکردهای روان‌درمانی، دارودرمانی و درمان‌های حمایتی است.

درمان اختلال اضطراب در کودکان با روان‌درمانی

انواع روان درمانی برای درمان این اختلال به شرح زیر است:

• درمان شناختی – رفتاری (CBT): در میان انواع روان‌درمانی‌ها، اثربخشی رویکرد شناختی – رفتاری در درمان اختلال اضطراب در کودکان ثابت شده است. فرض شناختی این رویکرد بر این موضوع استوار است که یک سلسله تحریف‌های شناختی در ذهن کودک مبتلا به اختلال اضطراب وجود دارد. فرض رفتاری نیز مستقیماً به علائم حسی و بدنی کودک می‌پردازد.
• درمان‌های رفتاری: روش غرقه‌سازی (برای جمعیت هراسی)، حساسیت‌زدایی منظم، مواجهه درمانی و تنش کاربردی (برای انواع فوبیا) آرام‌سازی و بیوفیدبک (در اضطراب فراگیر)، شکل‌دهی رفتار، بازی‌درمانی و نقاشی (در سکوت انتخابی)
• خانواده‌درمانی و گروه‌درمانی
• تمرین‌های شناختی مانند توقف فکر، صحبت کردن با خود و بازسازی شناختی
• آموزش روش‌های ریلکسیشن، تن آرامی و ذهن‌آگاهی

درمان اختلال اضطراب در کودکان با دارو درمانی

انواع داروها برای درمان اختلال اضطراب کودکان به شرح زیر است:

• بنزودیازپن‌ها: مانند کلرودیازپوکساید، دیازپام، لورازپام، آلپروزولام، میدازولام، کلونازپام و کوازپام
• داروهای سه حلقه‌ای و چهار حلقه‌ای: مانند ایمی‌پرامین، نورتریپتیلین، کلومی‌پرامین
• مهارکننده‌های بازجذب سروتونین (SSRIs): مانند فلوکستین، فلووکسامین، سرترالین و سیتالوپرام
• مهارکننده‌های مونوآمین‌اکسیداز (MAOIs): مانند ایزوکربوکسازید، فنلزین، سلژیلین و بروفارومین

چگونه می‌توانم به فرزندم که دارای اختلال اضطرابی است، کمک کنم؟

• یک روان‌درمانگر مناسب پیدا کنید و فرزندتان را به تمام جلسات درمانی ببرید.
• اغلب با درمانگر صحبت کنید و از او بپرسید که چگونه می‌توانید به بهترین نحو به کودک خود کمک کنید. از درمانگر بپرسید که چگونه می‌توانید به کودک خود در تمرین در خانه کمک کنید.
• به کودکتان کمک کنید تا با ترس‌هایش روبرو شود.
• فرزندتان را به‌خاطر تلاش‌هایی که برای کنار آمدن با ترس‌ها و نگرانی‌ها انجام می‌دهد تحسین کنید.
• به بچه‌ها کمک کنید در مورد احساساتشان صحبت کنند. به آن‌ها با دقت گوش کنید و اجازه دهید بدانند که آنها را درک می‌کنید، دوست دارید و می‌پذیرید. رابطه محبت‌آمیز با شما به فرزندتان کمک می‌کند تا قدرت‌های درونی خود را کشف و از آن‌ها استفاده کنند.
• صبور باشید! مدتی طول می‌کشد تا درمان مؤثر واقع شود و بچه‌ها احساس بهتری داشته باشند.

اختلال اضطراب در کودکان ممکن است با چه مشکلات روانی اشتباه گفته شود؟

در تشخیص انواع اختلالات اضطرابی باید توجه داشت که به علت تشابه علائم، به درستی از اختلالات زیر افتراق داده شوند:

• وسواس و ترس از کثیف شدن یا سایر وسواس‌ها در اختلال وسواسی – اجباری
• رویدادهایی که کودک را به یاد واقعه آسیب‌زایی درگذشته می‌اندازند در اختلال استرس پس از سانحه در کودکان (PTSD)
• نگرانی درباره چاق شدن در اختلال بی‌اشتهایی عصبی
• امتناع از ترک خانه به دلیل بی‌علاقگی به تغییر در اوتیسم
• اختلال شخصیت دوری‌گزین
• وجود یک باور هذیانی یا توهم اضطراب‌زا در اختلال اسکیزوفرنی
• دردهای فیزیکی در اختلال علائم جسمانی
• نگرانی از ابتلا به بیماری در اختلال اضطراب بیماری
• اضطراب ناشی از نقص‌هایی که کودک فکر می‌کند در ظاهرش دارد در اختلال بدریخت انگاری بدن
• عوارض جانبی داروهایی مانند آنتی‌هیستامین‌ها، استروئیدها و محرک‌ها

سؤالات متداول