زمان تخمینی مطالعه: 14 دقیقه
بازی و آموزش چرتکه برای کودکان
اگر کمی به خاطرات گذشته برگردیم حتما چرتکه را در کودکیمان به یاد میآوریم. وسیلهای که مغازهدارهای قدیمی و پدربزرگهایمان در حساب و کتابهایشان استفاده میکردند و نگاه کردن به محاسبات آنها و بازی کردن با این وسیله یکی از آرزوهای ما بود. اما در سیستم آموزشی جدید، بازی با چرتکه نقشی بیشتر از یک وسیله قدیمی دارد و به عنوان ابزار آموزش ریاضی به کودکان استفاده میشود. در واقع، آموزش ریاضی این روزها از حالت حوصلهسربر و یکسان گذشته خارج شده و به کمک چرتکه به یک بازی تبدیل شده است. پس بیاید در این مقاله از بازی بوک، به مزایا و معایب آموزش چرتکه برای کودکان بپردازیم و بیشتر با این وسیله آشنا شویم.
اهمیت آشنایی با چرتکه برای کودکان
اگر شما نیز از آن دسته والدینی هستید که با آموزش ریاضی به کودکتان مشکل دارید و یا در این باره نگران هستید، چرتکه برای کودکان میتواند به عنوان یک وسیله کمکی به کار شما بیاید.
یادگیری ریاضیات برای همه موضوع آسانی نیست و اگر شما به عنوان والد کودک در ریاضیات خوب نباشید، آموزش ریاضی میتواند برایتان یک کابوس باشد. کمی قدم زدن در مسیر تاریخ، به شما میگوید که مشکلات با محاسبه ریاضی ذهنی به بیش از 1000 سال پیش برمیگردد و با گذشت زمان تکامل یافته است. به همین دلیل، از همان زمان وسیلهای به نام چرتکه نه تنها ریاضیات را ساده میکرده، بلکه اکنون تضمین میکند که ذهن هوشیار و فعال باشد و بتواند اطلاعاتی که که آموخته را برای مدت طولانی نگهدارد.
از آنجا که بچهها دامنه توجه کوتاهی دارند، آموزش دروسی مانند ریاضیات به آنها به طور عادی سخت است. به همین دلیل، با آموزش چرتکه زمانی که کودکان نیز بدانند که یک روش ساده برای محاسبات خود یاد دارند، بیشتر به ریاضی علاقه خواهند داشت.
مزایای آموزش چرتکه به کودکان چیست؟
مزیت اصلی یادگیری چرتکه برای کودکان این است که توانایی ریاضی و تحلیلی کودک را بهبود میبخشد. در حالی که کودکان تنها به چشم یک بازی استفاده از این ابزار را شروع میکنند، با گذشت زمان، بازی با چرتکه آنها را قادر به انجام محاسبات ریاضی ذهنی میکند. برخی از مزایای آموزش چرتکه کودکان عبارتند از:
افزایش تمرکز کودک
آموزش چرتکه برای کودکان در دفعات اول اصلا ساده نیست و نیاز دارد که کودک کاملاً روی استفاده از ابزار تمرکز کند. به این ترتیب کودک در فرآیند تسلط بر چرتکه، در نهایت تمرکز خود را بهبود میبخشند. همچنین درک نحوه عملکرد چرتکه نیاز به صبر و تمرکز دارد. در واقع کودک باید به تمام سر و صدا و حواس پرتی اطراف بیتوجه باشد تا در نهایت بتواند به صورت ذهنی عملیات را انجام دهد. این کار میتواند آنها را تشویق کند که متمرکز بمانند و جلوی تمام عوامل حواس پرتی را در طول زندگی خود بگیرند.
بهبود حافظه
هدف از یادگیری چرتکه برای کودکان ایجاد تجسم ذهنی از ریاضی برای آنها است. در حقیقت، پس از تسلط و یادگیری چرتکه، کودک دیگر نیازی به حمل آن ندارید و میتواند عملیات ریاضی را به صورت ذهنی انجام دهد. بنابراین وقتی بچهها نحوه استفاده از چرتکه را یاد میگیرند، مهارتهای حافظه خود را نیز تقویت میکنند. به این ترتیب نه تنها درک بهتری از ریاضی خواهند داشت بلکه حافظه تصویری آنها نیز تقویت میشود.
محاسبات سریعتر
همانطور که میدانید، در سیستم آموزشی امروز سرعت محاسبات حرف اول را میزند. همانطور که در امتحان کنکور نیز هر فردی بتواند سریعتر به پاسخ برسد میتواند سوالات بیشتری جواب دهد و شانس بیشتری برای قبولی خواهد داشت. بنابراین، وقتی صحبت از آمادگی برای بهترین بودن میشود، چرتکه برای کودکان واقعا میتواند به بهبود سرعت محاسبات کمک کند. این امر همچنین باعث صرفهجویی در وقت میشود که میتوان از آن برای یافتن راهحلهایی برای مشکلات پیچیده دیگر استفاده کرد.
تقویت مهارت های حرکتی
یادگیری چرتکه مستلزم هماهنگی ماهرانه دست و چشم است. در بیشتر کلاسهای چرتکه برای کودکان، این جنبه در طول زمان و با تمرین دقیق توسعه مییابد. این به ویژه برای بچههای کوچکتر مفید است، زیرا درک وظایف پیچیده برای آنها بسیار آسانتر است. اگر کودکان این مهارت را در سنین پایین به دست آورند، میتواند در دراز مدت برای آنها مفید باشد.
مهارت های تحلیلی بهتر
حل مسئله یک مهارت اکتسابی است و نمی توان آن را یک شبه توسعه داد. با این حال، اگر فرزند شما میخواهد در آزمونهای مختلف رقابتی شرکت کند، باید آن را تقویت کنید. چرتکه به لطف مهارتی که به کودکان القا میکند، به راحتی میتواند مهارتهای حل مسئله کودک را بهبود بخشد. همانطور که کودکان به حل مسائل جدیدتر با آزمایش فرمولها ادامه میدهند، این کار پایه آنها را تقویت میکند و کودکان را تشویق میکند تا در انتخاب بهترین راهحلها استعداد بیشتری داشته باشند.
تقویت مهارت های دیداری
از آنجایی که کار با چرتکه تمرکز کودک را بهبود میبخشد، در نتیجه میتواند مهارتهای مشاهدهای آنها را نیز افزایش دهد. همانطور که کودک به دنبال بهترین راه برای رسیدن به یک راهحل هستند، یاد میگیرند که دادههای موجود را به طور کامل ارزیابی کنند. این نه تنها کودکان را سریع و کارآمد میکند، بلکه شنوندگان و ناظران بهتری نیز میکند که حتی جزئیات را از دست نمیدهند.
معیاب استفاده از چرتکه کودکان در فرایند آموزش ریاضی چیست؟
اما استفاده از چرتکه برای کودکان و آموزش ریاضی به آنها، معایبی هم دارد که دانستن آنها خالی از لطف نیست. در هر صورت، برای این که بتوانید یک روش آموزشی مناسب برای کودکتان انتخاب کنید باید جنبههای مثبت و منفی هر روش را بررسی کنید تا بتوانید بهترین گزینه را پیش ببرید. برخی از معایب آموزش چرتکه به کودکان در فرآیند آموزش ریاضی عبارت است از :
چرتکه برای محاسبات پیشرفته ریاضی مناسب نیست
اگرچه آموزش چرتکه به کودکان ابزاری عالی برای انجام عملیات ریاضی با اعداد تک رقمی یا بیشتر است، اما در این موضوع محدودیتی وجود دارد. در واقع، این ماشین حساب قدیمی، تنها امکان جمع، تفریق، ضرب و تقسیم را دارد و اگر خیلی حرفهای باشید نهایتا، میتوانید ریشههای مربع و مکعب اعداد را نیز حساب کنید. اما بعد از آن چه؟ بنابراین، باید بگوییم استفاده از چرتکه برای کودکان فقط تا حل محاسبات ریاضی در دوره راهنمایی خوب است و وقتی کسی به مقطع دبیرستان میرسد، این وسیله تنها به یک ماشین حساب قدیمی تبدیل میشود. این در حالی است که ماشین حسابهای مدرن آنقدر کارآمد هستند که چرتکه دیگر تنها نقش یک اسباببازی را دارد.
چرتکه قابل حمل نیست
چرتکه وسیلهای به وضوح بزرگتر از یک ماشین حساب مدرن است. این یعنی اگر کودک برای محاسبه ریاضی در طول امتحانات یا هر موقعیت دیگری به آن نیاز داشته باشد، نمیتواند آن را با خود حمل کند.بنابراین، بزرگترین معایب استفاده از چرتکه برای کودکان این است که قابل حمل یا کاربر پسند نیست.
فرآیند شمارش و جمع زدن آن زمانبر است
چرتکه را میتوان یک ماشین حساب قدیمی در نظر گرفت که برای کمک به مردم در انجام محاسبات روزانه خود طراحی شده است. حدود هزار سال پیش، این دستگاه شمارش یک اختراع بسیار جالب و کارآمد بود با این حال، با توجه به این واقعیت که اکنون کودکان ما ماشینهای حساب مدرن را در اختیار دارند که انواعی از عملیات ریاضی را تنها در چند میلی ثانیه انجام میدهد، به نظر میرسد چرتکه یک دستگاه ناکارآمد و زمانبر باشد. مخصوصاً برای افرادی که چرتکه انگشتی و ریاضیات ذهنی را یاد نگرفتهاند، ممکن است محاسبه آن زمان زیادی طول بکشد و استفاده از چرتکه را به یک نقطه ضعف تبدیل میکند.
روش های محاسبه چرتکه گیج کننده هستند
برخی از افراد با خواندن مهرههای چرتکه از چپ به راست، عملیات ریاضی را روی آن انجام میدهند، در حالی که برخی دیگر مهرهها را از راست به چپ میگردانند. در واقع منظور این است که هیچ روش ثابتی برای انجام عملیات ریاضی روی چرتکه وجود ندارد. به همین دلیل است که اغلب استفاده از چرتکه برای کودکان سخت است و نمیتوانند به درستی با آن کار کنند.
روش یوسی مس و آی مث چیست؟
یوسی مس و آی مث دو روش جدید برای آموزش ریاضی با استفاده از ابزار چرتکه برای کودکان هستند. UCMAS مخفف مفهوم جهانی سیستم ریاضی ذهنی است. UCMAS در واقع به برنامهای گفته میشود که با استفاده از چرتکه به عنوان ابزار، ریاضی به عنوان فرآیند ارزشیابی و یادگیری جنبشی به عنوان روش، مهارتهای شناختی را در کودکان بین ۵ تا ۱۳ سال توسعه میدهد.
از سو دیگر آی مث (imath)، به آموزش مفاهیم پایه ریاضی با استفاده از بازی، داستان، شعر و فعالیتهای متنوع و خلاقانه گفته میشود. این سیستم یک برنامه منحصر به فرد را جهت غنیسازی محیط رشد و آموزش کودک در راستای ارتقاء و تقویت مهارتهای پایه از جمله فکر کردن، مشاهده کردن، استدلال، استفاده از خلاقیت و… بر پایه بازی و سرگرمی برای کودکان 3 تا 7 سال است.
همراه با تقویت مهارتهای ریاضی، رویکرد UCMAS رشد کل مغز را ارتقا میدهد و پایه های اساسی مانند تمرکز، مشاهده، حافظه، تخیل، درک، قضاوت، تجزیه و تحلیل، استدلال و اعتماد به نفس را که مهارتهای اصلی که باعث اعتماد به نفس و موفقیت بیشتر در همه جنبههای زندگی هستند را نیز ایجاد میکند.
این برنامه در واقع کودکان را به مهارتهایی مجهز میکند که برای بهبود پیشرفت کلی تحصیلی و مقابله با اعتماد به نفس با چالشهای زندگی و دستیابی به موفقیت نیاز دارند. آی مث نیز، به کودکان کمک میکند ریاضی و محاسبات آن را با روشهای خلاقانه و جذاب بیاموزند و به این ترتیب هم به درس علاقه بیشتری داشته باشند و هم بهتر آن را یاد بگیرند و استفاده کنند.
یو سی مث چگونه از چرتکه برای آموزش ریاضی استفاده می کند؟
مغز انسان در مراحل اولیه رشد خود، یعنی همان دوران کودکی، حداکثر توانایی یادگیری را دارد. طبق تحقیقات بیشترین رشد مغز انسان بین ۰ تا ۱۴ سال است. در این دوره، کودک از مرحله «آرام» به «آرام اما هوشیار» و پس از سن ۱۴ سالگی به مرحله کاملاً آگاه پیشرفت میکند. بنابراین، در سالهای اولیه باید از حداکثر تواناییهای فردی استفاده کرد.
بسیاری از اندام های بدن انسان به دو قسمت راست و چپ تقسیم می شوند. برخی از آنها در سطح متقارن به نظر می رسند، اما عملکرد آنها اصلاً متقارن نیست. به عنوان مثال، دست راست و چپ از نظر قدرت و مهارت متفاوت هستند، بنابراین حساسیت بینایی چشم راست و چپ نیز متفاوت است. به همین دلیل، عملکرد نیمکره راست و چپ مغز نیز متقارن نیست.
مفهومی که ما از این موضوع به دست میآوریم این است که دو حالت تفکر وجود دارد، کلامی و غیرکلامی که به ترتیب در نیمکره چپ و راست به طور مجزا نمایش داده می شوند.بافت های عصبی انگشتان انسان به طور مستقیم به لوب های مختلف مغز متصل هستند.راندن مهره ها به طور متقابل بر روی چرتکه با دست راست و چپ، بینایی، حس شنوایی، حس لامسه و تمام عضلات انسان را قادر می سازد تا هماهنگ و هماهنگ عمل کنند.
بنابراین نیمکره راست و چپ مغز به طور همزمان مورد استفاده قرار میگیرند و عملکرد دستها را با هم کنترل میکنند. حرکت دست راست عملکرد محاسبه و تفکر منطقی چپ مغز را توسعه داده و حرکت دست چپ عملکرد خیالی و خلاقانه مغز راست را توسعه داده است. بدین ترتیب میتوانیم بگوییم چرتکه برای کودکان ساخته شده است! هنگامی که کودک انگشتان خود را روی چرتکه حرکت میدهد، در یک حرکت انگشت تعیین شده، مستقیماً مغز را تحریک میکند که منجر به رشد کلی مهارتهای شناختی یا مغزی میشود. کودک در یک دوره زمانی تصویر چرتکه را در ذهن خود درک میکند و میتواند بدون چرتکه شروع به حل سوالات پیچیده ریاضی نیز کند.
کاربرد یو سی مس یا همان چرتکه برای چهار عمل اصلی چیست؟
آموزش ریاضی با استفاده از یو سی مث به کودکان در ابتدا به کمک ابزار چرتکه و سپس به صورت ذهنی انجام میشود. کودکان میتوانند جمع، تفریق، ضرب و تقسیم را روی چرتکه حل کنند. آنها همچنین یاد میگیرند که مجموع ارقام اعشاری و اعداد منفی را نیز حل کنند.
کودکی که در چرتکه ریاضی آموزش دیده ، با تجسم ابزار چرتکه و حرکت دادن مهرهها به صورت ذهنی، محاسبات را انجام میدهد. در مراحل بالاتر، آنها دیگر از چرتکه فیزیکی استفاده نمیکنند. بلکه میتوانند به صورت ذهنی محاسبات را با سرعت زیاد و با دقت حل کنند.
آیا چرتکه به تقویت هوش ریاضی در کودکان کمک میکند؟
یو سی مث یا همان چرتکه، با فعال کردن هر دو نیمکره مغز به رشد آن کمک بسزایی میکند و باعث بهبود تواناییهای محاسبه و عملکرد کلی تحصیلی میشود. یکی از مزایای کلیدی بازی چرتکه برای کودکان این است که این وسیله به کودکان کمک میکند بر ترس ریاضی غلبه کنند. بسیاری از کودکان به دلیل عدم درک یا ترس از شکست با ریاضیات میانه خوبی ندارند. بدین ترتیب در فرآیند یادگیری استفاده از چرتکه، کودکان یاد میگیرند که ریاضیات ذهنی را با سرعت و دقت استثنایی انجام دهند که باعث افزایش علاقه آنها به موضوع میشود.
علاوه بر این، چرتکه به کودکان کمک میکند مهارتهای ریاضی ذهنی قوی داشته باشند. با تمرین منظم، کودکان میتوانند بدون نیاز به ماشین حساب یا مداد و کاغذ، محاسبات را سریع و دقیق انجام دهند. این میتواند به ویژه در محیط کلاسی مفید باشد، جایی که اغلب از دانشآموزان انتظار میرود محاسبات را با دقت و سرعت انجام دهند.
همانطور که گفتیم، یادگیری ریاضی با چرتکه همچنین تمرکز کودک را بهبود میدهد. از آنجایی که کودکان باید از هر دو دست و حواس بینایی و شنوایی خود استفاده کنند، آنها را متمرکز نگه میدارد و میتوانند برای مدت طولانیتری متمرکز بمانند. این نه تنها در کلاس درس، بلکه در سایر زمینههای زندگی نیز مفید است.
به عنوان یک نتیجه، یادگیری چرتکه برای کودکان یک روش موثر و جذاب برای ارتقاء رشد کل مغز و بهبود عملکرد تحصیلی به خصوص در هوش ریاضی برای کودکان بین سنین 5 تا 15 سال است.
سوالات متداول
چرتکه تمرکز، سرعت محاسبه، مهارتهای دیداری شنیداری و بهطور کلی هوش ریاضی کودکان را بهبود میبخشد. اما از سوی دیگر کار با این روش کمی زمانبر و پیچیده است.
چرتکه برای کودکان یک روش میانبر ذهنی است که به آنها کمک میکند جمع، تفریق، ضرب و تقسیم را ابتدا بر روی چرتکه و سپس به صورت ذهنی آموزش ببینند.
یو سی مث به آموزش ریاضی به کمک چرتکه و آی مث به آموزش ریاضی به کمک شعر و داستان و روشهای خلاقانه گفته میشود.
