زمان تقریبی مطالعه: 13 دقیقه
اهمیت آموزش مهارت سرمایه گذاری برای کودکان
شاید برایتان جالب باشد اگر بگوییم هیچ‌وقت برای آموزش سرمایه گذاری برای کودکان زود نیست. همانطور که به عنوان یک فرد بزرگسال می‌دانید، یکی از بهترین راه‌های ثروتمند شدن در طول زمان سرمایه‌گذاری و تقویت هوش مالی است؛ خبر مهم‌تر این است که شروع یادگیری در مورد بازارهای مالی و نحوه فعالیت در آن‌ها، هرچه از سنین پایین‌تر باشد فرد شانس موفقیت بیشتری در زندگی خواهد داشت.
پس اگر می‌خواهید به موفقیت فرزندان خود در آینده کمک کنید آموزش مهارت سرمایه گذاری کردن برای کودک گام خوبی برای شروع خواهد بود. اما اگر چیز زیادی در مورد این موضوع نمی‌دانید نگران نباشید، با خواندن این مقاله، می‌توانید اصول اولیه سرمایه گذاری را به بچه‌ها آموزش دهید و شاید حتی خودتان نیز در طول مسیر کمی یاد بگیرید. پس با ما همراه باشید.
آیا بچه ها واقعا می توانند مفاهیم سرمایه گذاری را درک کنند؟
کودکان همانطور که رشد می‌کنند از پول و سایر مفاهیم مالی نیز آگاه می‌شوند. البته سرعت بالغ شدن هر کودک متفاوت بوده و ممکن است مدتی طول بکشد تا کودک آماده رویارویی با مفاهیمی مانند ایجاد پورتفوی و تخصیص دارایی باشد. با این حال، اصول ابتدایی آموزش مهارت سرمایه گذاری برای کودکان را می‌توان از زمانی که بچه‌ها در سنین کودکی هستند، شروع کرد. بنابراین اگر تا به الان این کار را نمی‌کردید، بهتر است هرچه زودتر آن را شروع کنید.
برای آموزش سرمایه گذاری به کودک پیشنهاد می‌کنیم با آموزش مفاهیم پایه‌ای مانند پول و سایر منابع مالی شروع کرده و سپس به سراغ مفاهیم پیچیده‌تر مانند دانش بازار سهام و سرمایه بروید. بدین ترتیب با ارائه توضیحات کافی به کودک، می‌توانید دانش مالی مورد نیاز او برای بزرگسالی را از همین سال‌های آغازین فراهم آورید.
آموزش سرمایه‌گذاری برای کودکان در سنین زیر 15 سال می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- چگونه در مورد شرکت‌ها به عنوان سرمایه‌گذاری (سهام) فکر کنیم؟
- نحوه عملکرد بازار سهام
- مفاهیم مربوط به ریسک‌پذیری
- نحوه به دست آوردن منابع مالی برای آغاز سرمایه‌گذاری
همچنین یکی از راه‌های آسان برای این که به کودکان سرمایه‌گذاری بیاموزیم این است که بچه‌ها را وارد گفتگوهای مالی کنید و آن‌ها را در معرض رایج‌ترین سرمایه‌گذاری‌های امروزی مانند ارزهای دیجیتال، سهام و اوراق قرضه قرار دهید. در نهایت با سرمایه‌گذاری مقداری پول واقعی، زمینه را برای کمک به فرزندانتان در یادگیری سرمایه‌گذاری فراهم کنید.
چرا آموزش سرمایه گذاری برای کودکان اهمیت دارد؟
رابطه یک فرد با پول می‌تواند عامل تعیین کنندهای در موفقیت او باشد. در واقع طبق تحقیقات داشتن یک رابطه سالم با پول به ایجاد ثروت شخصی کمک کرده و فرصتهای بیشتر و سبک زندگی راحت‌تری را به دنبال دارد.
والدین کودکان در موقعیتی هستند که می‌توانند تأثیر قابل توجهی بر رابطه فرزندان خود با پول داشته باشند. این تأثیر می‌تواند منفعل باشد مانند زمانی که بچه‌ها والدین خود را در حال مدیریت پول خود مشاهده می‌کنند یا می‌تواند فعال باشد، جایی که والدین برای آموزش سرمایه‌گذاری برای کودکان خود و مسائل مالی و روش‌های مختلف استفاده از پول وقت بگذارند.
بسیاری از والدین از همان دوران کودکی برای فرزندان خود سرمایه‌گذاری می‌کنند تا در آینده پس‌اندازی داشته باشند. در حالت ایده‌آل، بچه‌های ما نیز به جمع‌آوری این سرمایه‌ها ادامه می‌دهند و مزایای سرمایه‌گذاری را در طول زمان به حداکثر می‌رسانند. اما اگر می‌خواهید رخ دادن این اتفاق را تضمین کنید، باید آموزش مهارت سرمایه گذاری کردن به کودکان و مدیریت پول به طور واضح و پیوسته ارائه دهید.
متأسفانه آموزش سرمایه گذاری برای کودکان به طور عملی اغلب در برنامه درسی مدرسه نادیده گرفته می‌شود. این یعنی والدین نقش مهم‌تری در تضمین سواد مالی فرزندان خود دارند. توجه داشته باشید که تجهیز فرزندان خود به یک آموزش مالی اساسی به آن‌ها ابزارهایی را می‌دهد تا آینده مالی خود را کنترل کنند و تصمیمات بهتری بگیرند پس شما به عنوان والد کودک اکنون نقش تعیین‌کننده‌ای در ثروت آینده او دارید.
سن شروع آموزش سرمایه گذاری برای کودکان
گفتیم که آموزش‌های مالی در اغلب مدارس وجود ندارد پس این وظیفه والدین است تا کودک خود را در این زمینه راهنمایی کنند. با وجود این کمبود آموزش، دسترسی به بازارهای مالی نیاز به تلاش چندانی ندارد و اکثر آن‌ها به راحتی قابل دسترس هستند. به همین دلیل برای اطمینان از اینکه فرزندان ما برای حرکت در دنیای مالی مجهز هستند، والدین باید برای آموزش خود و فرزندانشان وقت بگذارند. بچه‌ها با تقلید از رفتار اطرافیانشان درس‌های زیادی یاد می‌گیرند، بنابراین مهم است که والدین مهارت‌های مدیریت مالی خوب را الگوبرداری کنند و به کودکان نیز بیاموزند تا بدون آگاهی وارد بازارها نشود.
قدرت سود مرکب به این معنی است که هر چه افراد زودتر شروع به سرمایه‌گذاری کنند، زمان بیشتری برای رشد بازده خواهند داشت. ترکیب زمان و سرمایه‌داری می‌تواند نقشی اساسی در رشد ثروت داشته باشد، اما برای نتیجه دادن به زمان نیاز دارد. به همین دلیل است که می‌گوییم آموزش سرمایه گذاری برای کودکان و درگیری آن‌ها با سرمایه‌داری هرچه زودتر آغاز شود، ایده‌آل‌تر است. با گذشت زمان، کودکان این فرصت را خواهند داشت که مهارت‌ها و دانش مالی مهم را نیز بیاموزند و دانش پیشین خود بیافزایند.
آنچه کودکان نیاز دارند در مورد سرمایه گذاری بدانند
سرمایه‌گذاری ابزاری است که فرد می‌تواند از آن برای ایجاد یا افزایش ثروت استفاده کند و اغلب مرحله بعدی پس از پس‌انداز است. همانطور که گفتیم پیش از این که آموزش سرمایه گذاری برای کودکان را با پول واقعی و خرید انواع سهام آغاز کنید، باید اصول اولیه را به او بیاموزید تا پایه‌های محکم‌تری برای فعالیت در بازارها داشته باشد.
پس از این که اصول اولیه را برای کودک توضیح دادید، چند اصل نیز وجود دارد که باید آن‌ها را نیز بدانید:
سود مرکب
مهم است که فرزند شما درک کند که چرا سرمایه‌گذاری در زندگی اهمیت دارد. پس شما باید ابتدا اهمیت زمان و پول را به او بیاموزید و توضیح دهید که هرچه از سنین پایین‌تر شروع کند، شانس بیشتری برای موفقیت و کسب درآمد خواهد داشت. علاوه بر این شما باید در آموزش سرمایه‌گذاری به فرزندان به آن‌ها نشان دهید مفاهیمی مانند سود مرکب چگونه می‌تواند در هنگام سرمایه گذاری به نفع آن‌ها عمل کند.
تنوع
یکی از مهم‌ترین اصول سرمایه‌گذاری این است که هیچ‌وقت همه تخم‌مرغ‌های خود را در یک سبد قرار ندهید. بنابراین در هنگام آموزش سرمایه‌گذاری برای کودکان، حتماً بر این موضوع تأکید کنید که تقسیم سرمایه کل بر اوراق و ارزهای مختلف اهمیت زیادی دارد.
تحمل ریسک
سرمایه‌گذاری همواره با ریسک همراه است. پس باید به کودک بیاموزید برای کسب سود باید خطر کند. البته این خطر یا ریسک‌پذیری باید کنترل‌شده باشد زیرا ممکن است کل دارایی را در خطر قرار دهد. اما به طور کلی سرمایه‌گذاری‌هایی که بازده بالاتری دارند با ریسک بالاتری نیز همراه هستند. بنابراین هر فرد پیش از سرمایه‌گذاری باید برای خود حد ضرر و حد سود مشخصی داشته باشد تا میزان تحمل ریسک را نیز متوجه شود.
صبر
شاید مهم‌ترین چیزی که فرزند شما در حین آموزش سرمایه‌گذاری برای کودکان بیاموزید و در سایر بخش‌های زندگی او نیز کارآمد خواهد بود، صبر و تحمل است. کودک از همان آغاز باید بداند سرمایه‌گذاری یک طرح سریع ثروتمند شدن نیست بنابراین نباید انتظار بازده فوری داشته باشد. در واقع هدف این است که به جای انتظار بازگشت سریع، پول را وارد بازار کرده و رشد آن برای چندین سال آینده مشاهده کند. این درس از همان ابتدا به فرزند شما انتظارات واقع‌بینانه‌تری از سرمایه‌گذاری می‌دهد.
آموزش بودجه بندی به کودکان
بچه‌ها ممکن است به بودجه‌بندی یا محدودیت‌های مالی چندان علاقه‌ای نداشته باشند اما باید به آن‌ها توضیح دهید که با آموزش این مفاهیم در آینده زندگی موفق‌تری خواهند داشت. برای این که بتوانید به کودک خود بودجه‌بندی را آموزش دهید، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید. (برای خواندن توضیحات کامل‌تر در مورد بودجه‌بندی به مقاله آموزش بودجه‌بندی مراجعه کنید)
اجازه دهید درآمد داشته باشند
به فرزند خود اجازه دهید کارهایی را برای افزایش هفتگی خود انجام دهد. به کمک این کار آن‌ها ارزش واقعی هر میزان پول را درک می‌کنند و می‌دانند که برای دریافت پول باید زحمت بکشند.
در مورد تفاوت خواسته ها و نیازها صحبت کنیم
مورد دیگری که باید در آموزش سرمایه گذاری برای کودکان در نظر داشت تفاوت آنچه می‌خواهد و آنچه نیاز دارد است. کودک باید بداند بودجه باید خرج آنچه نیاز دارد شود و خواسته‌ها یا آرزوها چیزی است که تنها از طریق پس‌انداز به دست می‌آید و نمی‌توان آن را فوراً تهیه کرد زیرا ضروری نیست. همچنین باید به کودک یاد دهید هر بار از بودجه خود باید مقداری مشخص را برای خواسته‌ها کنار بگذارد تا در نهایت بتواند آن را تهیه کند.
برای پس اندازهای اهداف مشخص تعیین کنید
بچه‌ها به یک هدف ملموس نیاز دارند تا انگیزه آن‌ها برای پس‌انداز باشد. به عنوان مثال، اگر فرزند شما یک بازی ویدئویی جدید به ارزش 100 هزار تومان می‌خواهد، می‌توانید به او یاد دهید که برای این خواسته خود پس انداز کند و آن را بخرد.
اجازه دهید تا کودک از اشتباهات خود درس بگیرد
درس گرفتن از اشتباهات برای جلوگیری از تکرار آن‌ها از آن دسته نکات کلیدی است که در آموزش سرمایه‌گذاری برای کودکان می‌توانید به آن‌ها بیاموزید. اگرچه اشتباهات در بازارهای مالی ممکن است عوارض جبران‌ناپذیری داشته باشد اما باز هم درس‌هایی را به فرد می‌آموزد که در سرمایه‌گذاری‌های بعدی از آن استفاده کند. بنابراین به کودک یاد دهید از اشتباه کردن نترسد و پیامدهای اشتباه خود را نیز بپذیرد.
به کودک کمک کنید هزینه ها خود را ردیابی کند
آموزش بودجه‌بندی برای بچه‌ها وقتی پول خود را دنبال می‌کنند آسان‌تر است. برای نمونه می‌توانید روی یک تخته وایت‌برد جداولی را تنظیم کنید و از کودک بخواهید خرید‌ها و هزینه‌های خود را روی آن علامت بزند. همچنین می‌توانید از نرم‌افزارهایی مانند Adobe Acrobat فایل‌های PDF ایجاد کنید، آن‌ها را با فرزندتان به اشتراک بگذارید و به او اجازه دهید فایل را در دستگاه هوشمند خود مشاهده کند.
علاقمند کردن کودکان به سرمایه گذاری
همیشه شروع سفر در آموزش سرمایه گذاری برای کودکان هیجان‌انگیز است اما چه اتفاقی می‌افتد که از میانه‌های مسیر علاقه و تمرکز کودک به این کار کم می‌شود یا از بین می‌رود؟ در حقیقت موضوع این است که آموزش سرمایه‌گذاری به خردسالان یک بازی طولانی‌مدت و زمان‌بر است. بنابراین شما می‌توانید به صورت روزانه یا ماهیانه به آموزش دانش بپردازید.
تلاش کنید کودکان خود را به کمک ابزارهای در نظارت بر عملکرد سرمایه‌گذاری، ردیابی قیمت سهام به صورت آنلاین و دنبال کردن اخبار مربوط به شرکت‌های مورد علاقه درگیر نگه‌دارید. برای این کار می‌توانید با شرکت‌هایی که کودک با آن‌ها آشنا است شروع کنید. به عنوان مثال اکثر کودکان این روزها با محصولات اپل یا شرکت‌های داخلی مانند مینو (با نماد مینو در بورس ایران فعال است) آشنایی دارند. از کودک بپرسید در مورد آخرین نسخه آیفون چه فکر می‌کند و به نظر او این محصول چه تأثیری بر شرکت خواهد داشت. شک نکنید که پاسخ‌های آنان شما را شگفت‌زده خواهد کرد.
مکالمات در مورد مسائل مالی باید در سطح درک کودک باشد. پس همانطور که پیش‌تر گفتیم بهتر است با اصول اولیه شروع کنید، سپس باگذشت زمان، افزایش علاقه و دانش کودک به سراغ مفاهیم پیچیده‌تر روید. بدین ترتیب همانطور که کودکان رشد می‌کنند و علایقشان گسترده می‌شود، دانش سرمایه‌گذاری آن‌ها نیز تکامل می‌یابد. سرمایه‌گذاری در زمینه‌هایی که قبلاً به آن علاقه‌مند هستند، می‌تواند این احتمال را افزایش دهد که کودک در آینده نقش فعالی در نظارت بر آن داشته باشد.
آموزش سرمایه گذاری برای کودکان با بازی
برای آموزش سرمایه گذاری برای کودکان، بازی یکی از راه‌هایی است که کودک به آسانی با آن ارتباط برقرار می‌کند. بازی‌هایی مانند بازی‌های سکه‌ای، تنها روشی بی‌نظیر برای آموزش مفاهیم مالی به کودک است بلکه مفاهیم ریاضی را نیز به او آموزش می‌دهد. برای این نوع از بازی‌ها والدین هم می‌توانند از خلاقیت خود استفاده کنند و بازی بسازند هم از بازی‌های موجود در بازار استفاده کنند. بازی‌های آموزش مفاهیم مالی همچنین در دو صورت بورد گیم و بازی‌های موبایلی موجود هستند.
بازی‌هایی که والدین می‌توانند با خلاقیت خود برای آموزش سرمایه‌گذاری بسازند:
- سکه‌هایی را با ارزش‌های مختلف در نقاط مختلف قایم کنید و سپس از گروهی از کودکان بخواهید آن‌ها را پیدا کنند. در نهایت کسی که جمع سکه‌های او ارزش بیشتری داشت برنده است.
- اسباب بازی‌های کودک را قیمت‌گذاری کنید و از کودک بخواهید با سکه‌ها آن را خرید یا فروش کنند.
بازی‌های بورد گیم برای آموزش پول و سرمایه‌گذاری:
- مونوپولی
- بازی فکری مهاجران دریای شمال
- بورد گیم الحمرا
بازی‌های موبایلی برای آموزش پول و سرمایه‌گذاری:
- Learning coins
- Money bingo
- Dolphin feed
سؤالات متداول
بازی بهترین روش آموزش سرمایه گذاری برای کودکان است زیرا توجه و تمرکز کودک را جلب می‌کند و برای او خسته‌کننده نیست. بازی‌های آموزش سرمایه‌گذاری مانند بازی‌های موبایلی و بازی‌های تخته‌ای گروهی برای کودکان جذابیت بالایی دارند.
از زمانی که کودک رشد می‌کند با مفاهیم مالی و پول نیز آشنا می‌شود. در واقع والدین می‌توانند این رشد را هدایت کنند و به سمت مفاهیم اولیه سرمایه‌گذاری نیز سوق دهند.
بخش اعظمی از یادگیری‌های مالی کودک از مشاهده به دست می‌آید. بنابراین والدین باید کودک را در محیطی قرار دهند که به طور مستمر در معرض آموزش سرمایه‌گذاری باشد.
