زمان تقریبی مطالعه: 10 دقیقه
جک ما کیست؟
جک ما (jack ma) مؤسس چینی علی‌بابا و سومین فرد ثروتمند حال حاضر جهان است. زندگینامه جک ما می‌تواند سراسر درس موفقیت باشد. زیرا او از تلاش‌ها و شکست‌های زیادی را برای رسیدن به موقعیت کنونی خود تجربه کرده است. در کارنامه زندگی این کارآفرین، تغییری سنگین وجود دارد. در این مقاله با بازی بوک همراه شوید تا به بررسی زندگی این کارآفرین موفق چینی بپردازیم.
کودکی و نوجوانی جک ما
ما یون که امروزه ما او را به نام جک ما می‌شناسیم؛ در تاریخ ۱۵ اکتبر ۱۹۶۴ میلادی (۲۳ مهرماه ۱۳۴۳ شمسی)، در شهر کوچک هانگژو در جنوب شرقی کشور چین به دنیا آمد. او دومین فرزند یک خانواده بود که یک برادر بزرگتر داشت و بعدها صاحب یک خواهر کوچکتر هم شد.
پدر و مادر جک ما به ترتیب ما لایفا و کوی ونچیا نام داشتند. والدین این غول بزرگ دنیای تجارت به عنوان موسیقیدان سنتی کار می‌کردند. پدر این خانواده پول زیادی نداشت در نتیجه جک و خواهر و برادرش در کشور کمونیستی چین، در فقر زندگی می‌کردند. اما یک روز (زمانی که جک 8 سال داشت)، جک نیکلسون (رئیس‌جمهور وقت آمریکا) از شهر کوچک هانگژو دیدن کرد. این دیدار به توریستی شدن این دهکده منجر شد! اتفاقی که زندگی جک ما را تغییر داد!
جک در نوجوانی توریست‌های زیادی را در شهر محل تولدش می‌دید که به زبان انگلیسی صحبت می‌کردند. همین موضوع او را به زبان انگلیسی علاقه‌مند نمود. اما جک پولی برای آموزش زبان انگلیسی نداشت؛ بنابراین با توریست‌ها به توافق رسید تا در ازای تور لیدری رایگان، به او انگلیسی یاد دهند. از آن لحظه جک مسیری یک‌ساعته را با دوچرخه طی می‌کرد تا خود را به هتل محل اقامت توریست‌ها برساند و شهر را به آنها نشان دهد. همین‌جا بود که ما یون، نام جک را گرفت! زیرا از آنجا که تلفظ نامش برای آمریکایی‌ها دشوار بود؛ دوستان توریستش او را “جک” می‌نامیدند.
علایق دوران کودکی جک ما
جک در کودکی، بسیار خشن بود. او بچه‌ای بی‌خیال لاغر بود که سرگرمی‌های دوران کودکی‌اش با دیگر کودکان فرق داشت. سرگرمی دوران کودکی او شامل جمع‌آوری جیرجیرک‌ها و قراردادن آنها در مقابل یکدیگر برای دعوا بود. اما از میان علایق او در دوران کودکی می‌توان به علاقه او به زبان انگلیسی اشاره کرد. به‌علاوه از آنجا که جک فردی پرتلاش است؛ رسیدن به علایقش برای او هرگز غیرممکن نبوده است.
افراد تأثیرگذار بر زندگی جک ما
ازآنجاکه جک روابط اجتماعی قوی دارد؛ افراد زیادی در زندگی او وجود داشته‌اند که او آنها را الگو قرار داده است. از این میان می‌توان به دوست گردشگرش که در نوجوانی برای اولین‌بار او را جک نامید و به او زبان آموخت، اشاره کرد.
فرد تأثیرگذار بعدی زندگی جک، همسرش ژانگ یینگ بود. او با تمام توان به جک در تأسیس شرکت‌ها کمک کرد. ما، او را بهترین همسر خود می‌دانست، زیرا او را به خاطر تدبیرش تحسین می‌کرد و حتی به او کمک کرد اولین شرکت آنلاین خود را تأسیس کند.
شخصیت‌شناسی جک
تیپ شخصیتی جک ENFP است، به این معنی که او یک فرد متفکر بسیار باهوش و خلاق است که در خلق چیزهای بزرگ مهارت دارد. او مرد باهوشی است که می‌تواند یک سخنرانی عالی در جمع بزرگی ارائه دهد و می‌داند چگونه با مخاطبانش ارتباط برقرار کند. او به دلیل داشتن شخصیت ENFP علاقه زیادی به تجارت دارد؛ متعهد است و به کار گروهی اعتقاد دارد و بسیار برون‌گراست. جک به همین دلیل فلسفه «اول مشتریان، دوم کارکنان و سوم سهام‌داران» را پذیرفته است و به مشتریان و اطرافیان احترام می‌گذارد.
هوش جک ما
جک دارای هوش برون‌گرای خیلی زیادی است. همین هوش به او در ورود به تجارت و آموزش کمک کرده است. علاقه به یادگیری، دادوستد و کمک‌های بشردوستانه جک از همین هوش نشات می‌گیرد. به علاوه هوش طبیعت‌گرا نیز در جک قوی است.
هوش مالی جک بسیار قوی است. این هوش به او در یافتن راه‌هایی برای کسب درآمد کمک کرده است.
شما والدین می توانید با استفاده از تست گاردنر کودکان میزان هریک از هوش های هشتگانه گاردنر را در کودک خود بسنجید و از همان دوران برای تقویت هوش و استعداد آنها برنامه ریزی و برای پیشرفتشان سرمایه گذاری کنید.
تحصیلات بنیان گذار علی بابا
جک همان تلاشی که برای یادگیری زبان داشت را برای ورود به دانشگاه هم از خود نشان داد. او چهار بار متوالی در آزمون ورودی دانشگاه چین شرکت کرد و در نهایت موفق به ورود به دانشگاه تربیت دبیری هانگژو شد. چهار سال بعد از رشته زبان انگلیسی این دانشگاه فارغ‌التحصیل شد و برای ادامه تحصیل در رشته تجارت به دانشگاه کسب و کار چان کونگ رفت.
از آنجا که جک هوش و روابط اجتماعی بالایی داشت؛ در دانشگاه در فعالیت‌های فوق برنامه زیادی از جمله ریاست انجمن دانشجویان فعال بود.
البته باید بدانید که مؤسس علی بابا در تحصیل خیلی موفق نبود. او 10 بار برای ورود به هاروارد تلاش کرد. اما پذیرشش هرگز قبول نشد!
جوانی و ورود به تجارت جک
هرچند جک ما بعدها بنیان گذار علی بابا شد و به نظر می‌آید که همیشه فرد موفقی بوده است. اما باید بدانید که او در مسیر موفقیتش شغل‌های مختلفی را امتحان کرده و شکست‌های زیادی داشته است.
به عنوان راه ورود جک به دنیای مشاغل، می‌توان از اولین شغل او یاد کرد. او پس از فارغ‌التحصیلی به تدریس زبان و تجارت در دانشگاه دیانزی مشغول شد.
سپس برای کار در نمایندگی KFC اقدام کرد و از میان داوطلبان تنها کسی بود که درخواستش رد شد. بنا به گفته خودش، جک تا پیش از آشنایی با اینترنت و شروع به کار علی بابا، 30 شغل ناموفق داشته است.
آشنایی جک با اینترنت
آشنایی جک ما با اینترنت (زمینه‌ساز ساخت علی‌بابا) به سال 1994 باز می‌گردد. او در این سال طی سفرش به آمریکا با اینترنت آشنا شد و برای جستجوی نام نوشیدنی از آن استفاده کرد. سپس با کنجکاوی به جستجوی وب‌سایت‌های چینی پرداخت و متوجه شد که هیچ وبسایت چینی در اینترنت نمی‌بیند! به همین دلیل بود که او و هم‌سفرانش به ساخت یک وبسایت چینی علاقه‌مند شدند.
اولین وبسایت جک و دوستانش به همین شکل راه‌اندازی شد و از آنجا که فضای اینترنت چین در آن سال‌ها بسیار بکر بود؛ افراد زیادی به جک برای همکاری و آشنایی بیشتر ایمیل زدند. درنتیجه همین جای رشد زیاد، جک و همسرش در سال 1995 یک شرکت برنامه‌نویسی به نام Yellow Pages China افتتاح کردند. هرچند این شرکت بسیار موفق شد اما باید بدانید که جک تا 33 سالگی کامپیوتر شخصی نداشت و هرگز کدنویسی نکرد!
پس از موفقیت اولین شرکت جک و همسرش، مرکز تجارت الکترونیک چین، جک را جذب کرد.
تأسیس علی بابا
جک ما در سال 1999 از کار دولتی‌اش در مرکز تجارت الکترونیک استعفا داد تا به هانگژو رفته و علی بابا را تأسیس کند.
او به شهر محل تولدش برگشت و با ایده برداری از داستان علی بابا و چهل دزد بغداد، به همراه یک تیم پر شور، وبسایت معروف علی بابا را افتتاح کرد. ویژگی مهم جک به عنوان مؤسس علی بابا، پرانرژی بودن و انگیزه دادنش به تک تک کارمندان بود. او برای انگیزه دادن به کارمندانش مدام به آنها هدیه می‌داد.
علی بابا تا 2012 به یک تریلیون درآمد رسید و جک در سال 2013 از ریاست این شرکت استعفا داد.
دستاوردهای جک ما
- جک در دانشگاه‌های معروف زیادی از جمله هاروارد، ماساچوست، پکن و پنسیلوانیا که در آنها تدریس و سخنرانی کرد.
- در سال ۲۰۱۷ جک با دونالد ترامپ ملاقات کرد.
- تلویزیون دولتی چین در سال ۲۰۰۴، جک را یکی از ۱۰ رهبر برتر در زمینه کسب و کار معرفی کرد.
- انجمن جهانی اقتصاد در سال ۲۰۰۵ ما، را به عنوان رهبر جوان دنیا انتخاب نمود.
- او به عنوان یکی از ۲۵ تاجر برتر آسیا توسط مجله فورچن انتخاب شده است.
- نشریه بارونز، بنیان‌گذار مؤسسه علی بابا را در سال ۲۰۰۸ در بین ۳۰ کارآفرین و مدیرعامل برتر جهان قرار داد.
- دانشگاه علوم و فناوری هنگ‌کنگ در سال 2013 به جک دکترای افتخاری داد.
- او به عنوان یکی از 16 شخصیت دوستدار توسعه پایدار توسط دبیرکل سازمان ملل متحد در سال 2019 معرفی شد.
- نام جک ما در لیست ۱۰۰ چهرۀ تأثیرگذار مجلۀ تایم قرار گرفت.
- در سال ۲۰۱۵ جک برنده جایزه کارآفرینان برتر آسیا شد.
کتاب‌های جک
جک کتاب‌های مختلفی نوشته است اما از میان کتاب‌های ترجمه شده او به فارسی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
– کتاب هرگز تسلیم نشو: (Never Give Up: Jack Ma in His Own Words)
– کتاب 10 قانون موفقیت (Jack Ma’s Top 10 Rules for Success)
نقل‌قول‌های بنیان‌گذار علی‌بابا
- یک رئیس خوب بهتر از یک شرکت خوب است.
- من همیشه مردم را باهوش‌تر از خودم می‌بینم. اما افراد باهوش به یک احمق نیاز دارند تا آنها را رهبری کند.
- اگر می‌خواهید کسب‌وکارتان موفق شود، حتماً تعدادی مدیر زن استخدام کنید.
- در قرن بیست و یکم، مهم نیست که شما چه کسی هستید یا در چه سازمانی کار می‌کنید، نباید به دنبال اندازه و قدرت باشید. بلکه باید خوب باشید! مهربانی قوی‌ترین قدرت است!
- اگر می‌خواهید زندگی‌تان راحت باشد، نباید کارآفرین باشید.
درس‌های زندگی از زبان جک ما
1. اولین باشید. این یک روش کارآفرینی خوب است که توسط بسیاری از افراد موفق تجاری استفاده شده است. شما می‌توانید اولین کسی باشید که کاری را شروع می‌کنید که موفقیت‌آمیز است و می‌تواند اعتبار و قدرت زیادی به شما بدهد.
2. بهترین باشید. شرکتی که راه‌اندازی می‌کنید بر اساس عملکردش مورد قضاوت قرار می‌گیرد و هم توسط رقبا و هم توسط جامعه‌ای که به آن خدمت می‌کند مورد قضاوت قرار می‌گیرد. شما باید در کاری که انجام می‌دهید بهترین باشید و برای رسیدن به آن باید سخت تلاش کنید.
3. جسور باشید. وقتی می‌خواهید کاری را انجام دهید، از ریسک کردن نترسید.
پرسش و پاسخ
یون ما که بعدها با نام چک شناخته شد، کارآفرین موفق، مؤسس چینی علی‌بابا و سومین فرد ثروتمند حال حاضر جهان است.
بنیان‌گذار علی بابا فردی بسیار موفق و تأثیرگذار است. انعطاف‌پذیری و سخت‌کوشی او در برابر طردشدن، تلاشگری و اعتقادات او را به اوج رسانده است. او سریعاً فرصت‌ها را دید و به خود و تیمش اعتماد داشت. همین باعث موفقیتش شد.
