بازی و هوش

اهمیت بازی خمیر بازی برای کودکان

زمان تقریبی مطالعه: 12 دقیقه

اگر شما در خانه کودکی دارید و می‌خواهید او را سرگرم کنید یکی از بازی‌هایی که به شما پیشنهاد می‌کنیم  خمیر بازی برای کودکان است.

خمیر بازی ماده‌ای جامد، نرم و شکل پذیر در رنگ‌های مختلف است که همه ما تجربه بازی در خانه یا مهدکودک با آن را داشته‌ایم. بازی با خمیر از جمله سرگرمی‌های مورد علاقه همه کودکان و اسباب بازی مناسبی برای بچه‌ها در تمام سنین است زیرا غیرسمی و قابل استفاده مجدد است. در کنار تمام اینها بازی با خمیر موجب تقویت مهارت‌های حرکتی، دست‌ورزی و هوش کودک می‌شود که در ادامه به فواید آن اشاره می‌کنیم.

شاید برای شما جالب باشد که بدانید در دهه 1930 برای پاک کردن گرد و غبار، دوده و سایر ذرات از روی کاغذ دیواری این نوع خمیر ساخته شد و در سال‌های بعد یعنی از دهه 1950 به عنوان یک اسباب‌بازی آموزشی در اختیار عموم قرار گرفت و طرفداران زیادی پیدا کرد.

خمیر بازی کودکانه هم به صورت شیمیایی توسط شرکت‌های مختلف تولید می‌شود و هم خود شما می‌توانید با موادی ساده آن را در خانه درست کنید.

فواید خمیر بازی برای کودکان چیست؟

اگر خمیر بازی برای کودکان در سن مناسبی انتخاب شود دارای تأثیرات مثبت بسیاری بر رشد جسمانی و ذهنی کودک دارد که در ادامه به مهم‌ترین آنها اشاره می‌کنیم.

اهمیت بازی خمیر بازی برای کودکان

مهارت‌های حرکتی ظریف را تقویت می‌کند

درحالی‌که بچه‌ها خمیر بازی را به شکل‌های مختلف درمی‌آورند، قدرت دستان کوچک آنها بیشتر می‌شود. حرکات له کردن، غلت زدن، صاف کردن و غیره به کودکان کمک می‌کند تا ماهیچه‌های دست که در انجام حرکات ظریف مانند گرفتن مداد یا استفاده از قیچی مهم هستند را تقویت کنند.

خمیر بازی برای کودکان آرامش بخش است

درست مانند زمانی که شما با فشار دادن توپ ضد استرس، میزان استرس خود را کاهش می‌دهید؛ فشردن خمیربازی برای کمک به آرامش بچه‌ها عالی است. بازی با خمیر می‌تواند به کاهش تنش، آزادسازی انرژی اضافی، بهبود تمرکز و بیان احساسات کمک کند. اگر احساس می‌کنید کودک شما استرس دارد او را با خمیر بازی تنها بگذارید و شاهد کاهش پیدا کردن استرس او باشید.

خلاقیت را افزایش می‌دهد

آموزش خمیر بازی، ساختن و خلق کردن، کودکان شما را تشویق می‌کند تا تخیل خود را تقویت کنند و به روش‌های جدید و خلاقانه فکر کنند. هیچ محدودیتی در شکل دادن به خمیر نیست و کودک از این کار لذت می‌برد. حواستان  به این نکته باشد که دست‌سازه‌های کودک را  تمسخر یا نقد نکنید؛ بلکه او را تشویق کنید تا خلاقیت او بیشتر شکوفا شود.

هماهنگی چشم و دست را افزایش می‌دهد

در کنار خمیر بازی برای کودکان، مواد و ابزارهای مختلفی مانند وردنه و کاتر شیرینی نیز وجود دارد. کودک با استفاده از این ابزارها که در اندازه‌های مختلفی هستند به دست‌کاری خمیر مطابق با ایده‌هایش می‌پردازد که این امر هماهنگی چشم و دست را تقویت می‌کند.

مهارت‌های اجتماعی را بهبود می‌بخشد

در حین خمیر بازی کودکان می‌توانند مفاهیمی مانند کار تیمی و اشتراک را درک کنند.  فرزندان شما با به اشتراک گذاشتن رنگ‌ها، ابزارها و مواد مختلف و همچنین صرف زمان کافی در بحث و همکاری با دیگران حین بازی با خمیر، مهارت‌های اجتماعی مختلفی را تمرین می‌کنند.

از فرزندان خود بخواهید روند کار خود را در حین بازی برای هم‌بازی خود شرح دهند تا به آنها کمک کند تا از منطقه راحتی خود خارج شوند و با دیگران ارتباط برقرار کنند.

علاقه به یادگیری ریاضی را افزایش می‌دهد

علاقه‌مند کردن بچه‌ها به یادگیری، به خصوص در مورد موضوعات پیچیده، مانند خواندن یا ریاضی، دشوار است. بازی با خمیر بازی کودکان را برای یادگیری شمارش، شکل‌ها، توصیفات و موارد دیگر به شوق می‌آورد.

فاصله‌گیری موقت از فضای مجازی و تلویزیون

در دنیای تکنولوژی محور امروزی، بچه‌ها دائماً به سمت تلویزیون یا گوشی همراه و تبلت کشیده می‌شوند. به جای اینکه اجازه دهید فرزندانتان تمام روز بی تحرک جلوی تلویزیون بنشینند یا مشغول بازی با تلفن همراه باشند، خمیر بازی برای کودکان خود تهیه کنید و آنها را تشویق کنید  تا وقت خود را با بازی و بروز خلاقیت سپری کنند. آموزش خمیر بازی به کودکان علاوه بر تقویت مهارت‌ها، تمرکز کودکان را نیز بالا می‌برد.

انواع خمیر بازی برای کودکان

با پیشرفت علم، ابتکار و خلاقیت در تولید اسباب‌بازی نیز بیشتر می‌شود که خمیر بازی کودکان نیز از این قاعده مستثنی نشده و انواع مختلفی در این زمینه تولید شده است.

در ادامه به معروف‌ترین انواع خمیر بازی برای کودکان اشاره می‌کنیم.

اهمیت بازی خمیر بازی برای کودکان

خمیر بازی شنی

ترکیب اصلی این نوع خمیر همان گونه که از اسمش پیداست، شن است. ظاهری بسیار نرم و دانه دانه در رنگ‌های مختلف و جذابی دارد. درست کردن اشکال مختلف با شن احتیاج به ابزار و مهارت دارد که برای کودکان کوچک زیاد جذابیت و کاربرد ندارد.

خمیر بازی کلاسیک یا معمولی

خمیربازی کلاسیک همان خمیر بازی است که همه ما تجربه بازی کردن با آن را داریم. این خمیر بازی برای کودکان در رنگ‌های مختلف و در بسته‌بندی مقوایی، وکیومی و سطلی با ابزارهای جانبی مانند وردنه، قالب‌های پلاستیک و … به فروش می‌رسد.

به دلیل منسجم بودن آن، برای کودکان کوچک هم کارایی دارد و کودکان به راحتی می‌توانند با ورز دادن و استفاده از قالب اشکال مختلف و تخیلی درست کنند.

خمیر اسلایم کودکانه

خمیر اسلایم حالت ژله‌ای، براق و شفاف دارد. این نوع خمیر بازی کودکان به دلیل ساختار خاص و ژله‌ای بودن آن برای بزرگسالان و کودکان سرگرم کننده است و باعث تمدد اعصاب می‌شود.

تفاوت ژل اسلایم با خمیر بازی برای کودکان چیست؟

ژل اسلایم که با نام خمیر جادویی معروف شده است؛ حالت ژلاتینی دارد و به هر شکل و شمایلی که شما بخواهید درمی‌آید. ژل اسلایم بافت سیال، کشسان و به شدت منعطفی دارد.

اسلایم مانند خمیربازی باعث افزایش خلاقیت و کاهش اضطراب در کودکان می‌شود؛ ولی خمیر بازی نسبت به ژل اسلایم منسجم‌تر بوده و حالت جامدی بیشتری دارد.

در تهیه خمیر بازی برای کودکان، امروزه از ماده اسید بوریک خیلی کمتر استفاده می‌شود بخصوص برندهای معروف از این ماده استفاده نمی‌کنند؛ اما در مواد اولیه اسلایم پودر بوراکس یا همان اسید بوریک استفاده می‌شود که ماده‌ای سمی و بسیار خطرناک برای کودکان است.

بایدها و نبایدهای خرید خمیر بازی برای کودکان

تا زمانی که کودکتان به اندازه کافی بزرگ نشده است که بفهمد نباید آن را بخورد، خمیر بازی با بوی بسیار مطبوع و خوراکی، را به آن ندهید. کودکان خردسال ممکن است بیش از حد توسط این عطر وسوسه شوند و بارها آن را در دهان خود قرار دهند.

تا زمانی که فرزندتان حداقل 2 ساله نشده است و کمتر دنیا را با دهانش کشف می‌کند، خمیر بازی را در اختیارش قرار ندهید.

اگر کودک شما پس از انجام اقدامات احتیاطی فوق به خوردن خمیر بازی همچنان اشتیاق دارد، آن را کنار بگذارید و وقتی بزرگ‌تر شد دوباره امتحان کنید.

در طول فعالیت‌های خمیر بازی بر کودک خود نظارت داشته باشید. اگر توجه شما در جای دیگری حتی برای یک لحظه نیاز است، ابتدا خمیر را از دست فرزندتان خارج کنید.

اگر نگران خوردن خمیر بازی توسط فرزندتان هستید، یکی از دستورالعمل‌های ساخت خمیر بازی خوراکی در منزل را امتحان کنید و خود شما با وسایل خوراکی خمیر بازی مناسب برای فرزندتان درست کنید.

آموزش ساخت خمیر بازی برای کودکان در خانه

خمیر بازی برای کودکان به راحتی درست می‌شود و می‌توانید انواع دستورالعمل‌ها را به صورت آنلاین پیدا کنید. البته به خاطر داشته باشید که ایمنی خمیر بازی که در خانه درست می‌کنید به موادی که استفاده می‌کنید بستگی دارد.

بسیاری از دستورالعمل‌های خمیر بازی به مواد خوراکی نیاز دارند که در خانه‌ها موجود است؛ اما خوردن آنها برای کودک شما مفید نیست. با افزایش مقدار نمک و جوش شیرین، ناخوشایند بودن خمیر بازی نیز افزایش می‌یابد.

در حین درست کردن خمیر در منزل می‌توانید از فرزند خود کمک بگیرید که این کار هم باعث سرگرمی وی می‌شود و هم خلاقیت و تعامل او را افزایش می‌دهد. درست کردن خمیر بازی دستورالعمل‌های مختلفی دارد که در اینجا به بهترین آن اشاره می‌کنیم.

اهمیت بازی خمیر بازی برای کودکان

مواد لازم جهت تهیه خمیر بازی خانگی برای کودکان

2 لیوان آرد

2 قاشق غذاخوری روغن (روغن نارگیل، روغن نباتی، حتی روغن زیتون مفید است)

2/1 فنجان نمک

2 قاشق غذاخوری پودر تارتار (پودر تارتار به ایجاد بافت فنری و سبک لاستیکی خمیر کمک می‌کند)

2/1 فنجان آب جوش

رنگ خوراکی ژله‌ای (راز رنگ‌های درخشان در خمیر بازی شما استفاده از رنگ‌های خوراکی ژله‌ای است)

برای تهیه خمیر بازی برای کودکان کافی است دو لیوان آرد را داخل کاسه‌ای بزرگ ریخته و به آن نمک و پودر تار تار را اضافه کنید و هم بزنید. سپس روغن خوراکی خود را به آن اضافه کنید. در مرحله بعد مواد را داخل آب جوش بریزید. همه مواد را با هم مخلوط کنید تا به شکل خمیر درآیند.

پس از سرد شدن، برای تهیه چند رنگ خمیر بازی، خمیر را به قسمت‌های مساوی تقسیم کرده و به شکل توپ درآورید. حالا توپ خود را شبیه یک کاسه کنید تا رنگ خوراکی ژله‌ای خود را درون آن بریزید؛ خمیر را ورز دهید تا رنگ کاملاً مخلوط شود.

اگر نمی‌خواهید از پودر تار تار استفاده کنید چندین جایگزین خوب وجود دارد:

2 قاشق غذاخوری آب لیمو

3 قاشق غذاخوری بیکینگ پودر

یا 2 قاشق غذاخوری سرکه را جایگزین کنید اما خمیر بازی شما با این مواد بوی مطبوعی نخواهد داشت.

ویژگی‌های یک خمیر بازی خانگی خوب برای کودکان چیست؟

فوق‌العاده نرم و لطیف است اما نمی‌چسبد.

خمیربازی برای ماه‌ها در کیسه زیپ‌دار ماندگاری دارد.

ساخت آن ارزان است.

برای 4 الی 6 بچه کافی است.

می‌توانید رنگ‌ها و حتی رایحه‌های مختلف را برای سفارشی‌سازی خمیر خود اضافه کنید.

خطرات خمیر بازی برای کودکان

طبق نظریه ژان پیاژه روانشناس و کودک شناس، شناخت کودکان از دنیای اطراف در دو سال اول زندگی با حس لامسه و فروبردن اشیا در دهان شکل می‌گیرد؛ بنابراین برای کودکان زیر دو سال که همه اشیا را در دهان فرو می‌برند بازی با خمیر گزینه مناسبی نیست.

خمیر بازی برای کودکان بالای دو سال مجاز است؛ اما این به این معنا نیست که کودکان بزرگ‌تر را با این وسیله تنها بگذارید. طبیعی است که کودکان کوچک همه چیز را با دهان خود کشف می‌کنند و خمیر نیز از این قاعده مستثنی نیست.

اکثر خمیربازی‌ کودکان، امروزه به صورت غیرسمی تولید می‌شوند؛ اما نباید توسط کودک خورده شوند. در حین خرید حتماً دقت کنید که اسید بوریک در مواد اولیه آن استفاده نشده باشد. بعضی از خمیرهای بازی دارای عطر خوبی هستند که بهتر است در هنگام خرید خمیر بازی برای کودک به ترکیبات جانبی و عطر آن نیز توجه کنید؛ اگر بوی نامطبوعی داشت از آن استفاده نکنید. همیشه برچسب‌ها را بخوانید تا مطمئن شوید محصولی که خریداری می‌کنید ایمن است.

اهمیت بازی خمیر بازی برای کودکان

اگر کودک شما خمیر بازی را خورد چه باید کرد؟

درحالی‌که کودک ممکن است از روی کنجکاوی مقداری از آن را بخورد بلافاصله آن را بیرون می‌اندازد. حتی اگر کودک شما خمیربازی را ببلعد، چه خانگی یا صنعتی، به احتمال زیاد طعم آن به قدری بد خواهد بود که دیگر نمی‌خواهد آن را امتحان کند.

بااین‌وجود، ایده خوبی است که اقدامات احتیاطی در مورد خمیر بازی را یاد بگیرید و اگر کودک شما بیش از حد از آن را بخورد چه باید کرد.

اگر متوجه شدید که کودکتان خمیر بازی را خورده است، فوراً از او بخواهید آب بنوشد. همچنین مراقب علائم مسمومیت باشید که عبارت‌اند از:

  • گرفتگی شکم
  • اسهال
  • بی‌حالی
  • استفراغ
  • ضعف
  • سرگیجه

اگر متوجه هر یک از علائم فوق شدید، به سرعت با اورژانس تماس بگیرید یا به متخصص اطفال مراجعه کنید.

به‌ندرت کودک از خوردن خمیربازی لذت می‌برد یا تلاش مداومی برای چشیدن آن انجام می‌دهد.

سؤالات متداول

فواید خمیر بازی برای کودکان چیست؟

این اسباب بازی باعث تقویت توجه و تمرکز در کودکان و همچنین سبب بالا رفتن قوه تخیل در آنان می‌شود. از دیگر فواید آن می‌توان به تخلیه انرژی کودکان و ایجاد حس آرامش در آنها اشاره کرد.

چه مهارت‌هایی با خمیر بازی پرورش پیدا می‌کنند؟

خمیر بازی برای کودکان مفید است زیرا مهارت‌های حرکتی و دست ورزی را در آنان افزایش می‌دهد،
همچنین کودکان در حین بازی با خمیر، ایفای نقش‌های مختلف و در اختیار گذاشتن وسایل مختلف با دیگران ارتباط برقرار می‌کنند که این امر باعث تقویت مهارت اجتماعی در آنان می‌شود.

چگونه خمیر بازی می‌تواند خلاقیت را در کودک تقویت کند؟

کودکان با درست‌کردن شکل‌های مختلف و اشیا سه بعدی توسط خمیر که حتی ممکن است از نظر ما بزرگ‌ترها بی‌معنا باشند استعدادها و خلاقیت خود را به نمایش می‌گذارند.
کودکان با غرق شدن در نقش‌های مختلف مثلاً نانوا، به درست‌کردن نان‌های مختلف می‌پردازند که این کار باعث تقویت قوه تخیل در آنان می‌شود.

23 مقاله

درباره نویسنده
کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی
مقالات

۲ نظر

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

×
آموزش و تربیت کودکانبازی و هوش

فواید بازی با عروسک در رشد شخصیت کودک