سندروم آسپرگر در کودکان چیست؟

زمان تقریبی مطالعه: 12 دقیقه

سندرم آسپرگر نام قدیمی ‌یک اختلال رشد عصبی است Asperger syndrome. افراد مبتلا به این ناتوانی رشدی ممکن است علایق خاص و رفتارهای تکراری داشته باشند و نسبت به محرک‌های حسی کمتر یا بیش از حد واکنش نشان دهند.

افرادی که قبلاً مبتلا به اختلال آسپرگر تشخیص‌داده‌شده بودند؛ از سال 2013 به عنوان مبتلایان به یک نوع اختلال طیف اوتیسم با توانایی بالا تشخیص داده شدند.

پس دیگر تشخیص جداگانه‌ای برای بیماری آسپرگر وجود ندارد؛ اگرچه برخی از افراد ممکن است ترجیح دهند به استفاده از این اصطلاح ادامه دهند!

در این مقاله از سری مقالات بازی بوک به بررسی هرآنچه به عنوان اختلال آسپرگر شناخته می‌شود؛ می‌پردازیم.

سندرم آسپرگر چیست؟

اگرچه سندرم آسپرگر در کودکان، امروزه دیگر یک بیماری جداگانه شناخته نمی‌شود. اما مجموعه‌ای از علائم رشد عصبی است که به عنوان اختلال طیف اوتیسم(ASD) شناخته می‌شوند. کارشناسان آنچه قبلاً به عنوان اختلال آسپرگر نام‌گذاری شده ‌بود را در خفیف‌ترین نوع از طیف اوتیسم می‌دانند. به همین دلیل به بیماری اسپرگر، سطح 1 ASD نیز گفته می‌شود.

در واقع می‌توان گفت که افراد مبتلا به اختلال روانی اسپرگر مبتلا به نوع خفیفی از اوتیسم هستند و نسبت به سایر افراد اوتیسمیک به حمایت کمتری نیاز دارند.

علائم اصلی ابتلا به آسپرگر عبارتند از:

• داشتن مشکل در تعامل اجتماعی
• درگیر شدن در رفتارهای تکراری
• محکم بر عقاید و عقاید ایستادن
• تمرکز بر قوانین و روال

آسپرگر شامل تأخیر در مهارت‌های زبانی یا رشد شناختی نمی‌شود؛ بنابراین مبتلایان به آسپرگر به طور کلی می‌توانند فعالیت‌های زندگی روزمره را به تنهایی مدیریت کنند. به عبارت دیگر، این اختلال معمولاً مانع تحصیل در کلاس‌های معمولی یا داشتن شغل آن‌ها نمی‌شود.

افراد مبتلا به آسپرگر که اکنون به عنوان یک نوع اختلال طیف اوتیسم با عملکرد بالا تشخیص داده می‌شود، از مهارت‌های شناختی و زبانی خوبی برخوردار هستند. با این حال، آنها هنوز مشکلاتی را در ارتباط و تعامل اجتماعی تجربه می‌کنند و رفتارهای تکراری نشان می‌دهند.

علائم سندرم آسپرگر

در حالی که افراد مبتلا به اختلال آسپرگر اغلب دارای هوش متوسط ​​یا بالاتر از حد متوسط و مهارت‌های زبانی خوبی هستند و می‌توانند کاملاً خلاق باشند؛ اما بعضی از علائم سندرم آسپرگر  اغلب زندگی را برایشان سخت می‌کنند. برای مثال مبتلایان سندرم آسپرگر برای برقرار کردن ارتباط و تعامل با افراد دیگر مشکل دارند.

همچنین، آنها اغلب:

• قوانین یا رفتارهای اجتماعی را درک نمی‌کنند.
• به روشی غیرعادی صحبت می‌کنند. (مانند استفاده از زبان رسمی، بلند بودن بیش از حد یا استفاده از صدای یکنواخت)
• دوست‌یابی برایشان سخت است.
• به سختی می‌توانند بفهمند که دیگران چه فکر می‌کنند.

این مشکلات می‌تواند فرد مبتلا به سندرم آسپرگر را به احساس اضطراب، سردرگمی و سرخوردگی سوق دهد. گاهی اوقات خانواده و دوستان آنها نیز می‌توانند این احساسات را تجربه کنند.

• علاوه بر این، افراد مبتلا به بیماری آسپرگر اغلب:
• یک روتین سفت و سخت داشته یا رفتارهای خاصی را تکرار می‌کنند.
• علاقه شدیدی به موضوعات خاص دارند و وقتی موضوعات دیگر مورد بحث قرار می‌گیرد؛ خسته می‌شوند.
• به نور شدید یا صداهای بلند حساس هستند.

با این حال، شما نمی‌توانید به سادگی از ظاهر آنها تشخیص دهید که به اختلال اسپرگر مبتلا هستند یا خیر!

علل ابتلا به سندرم آسپرگر

دقیقا مشخص نیست که چه عاملی باعث بروز اختلال روانی  آسپرگر می‌شود. ولی این احتمال وجود دارد که ژنتیک و محیط در بروز این بیماری نقش داشته باشند. ابتلا به آسپرگر ناشی از شرایط تربیتی یا اجتماعی نیست. و واکسن‌ها و داروها باعث بهبود اختلالات طیف اوتیسم از جمله آسپرگر در کودکان نمی‌شوند.

تفاوت بین بیماری آسپرگر و اوتیسم

بیماری آسپرگر امروزه به عنوان یک بیماری مستقل شناخته نمی‌شود. در جدیدترین نسخه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، ویرایش پنجم (DSM-5) که در سال 2013 منتشر شد. آمده است: “هرکسی که طبق معیارهای تشخیصی در نسخه‌های قبلی کتابچه راهنمای تشخیص آسپرگر را دریافت می‌کرد، از حالا تشخیص ASD را دریافت می‌کند.” و علائم مرتبط با آسپرگر اکنون به عنوان طیفی خفیف از الگوهای ارتباطی و رفتاری مداوم قرار می‌گیرند.

تفاوت عمده‌ای که بیماری آسپرگر و اوتیسم را از هم متمایز می‌کند این است که افراد مبتلا به آسپرگر:

• علائم خفیف‌تری از اوتیسم را نشان می‌دهند.
• دارای مهارت‌های زبانی قوی هستند و تأخیر زبانی در کودکان مبتلا به سندرم آسپرگر دیده نمی‌شود.
• آنها ممکن است به حمایت روزانه بسیار کمی نیاز داشته باشند و ممکن است ابتلای آن‌ها به این سندرم تا اواخر زندگی تشخیص داده نشوند.

تشخیص سندروم آسپرگر

ابتلا به اختلال آسپرگر معمولاً در دوران کودکی تشخیص داده می‌شود. با این حال، در برخی از افراد تا زمانی که بالغ نشده‌اند، این بیماری را تشخیص داده نمی‌شود.

اگر فکر می‌کنید فرزند شما ممکن است یک کودک مبتلا به سندرم آسپرگر باشد؛ ممکن است بخواهید با پزشک یا مشاور کودک خود صحبت کنید. از آنجایی که اختلال آسپرگر اکنون به عنوان نوعی اختلال طیف اوتیسم تشخیص داده شده است؛ ممکن است شما را به یک پزشک متخصص برای تشخیص اختلال طیف اوتیسم یا تیمی از متخصصان بهداشتی که در ارزیابی کودکان مبتلا به سندرم آسپرگر با هم کار می‌کنند ارجاع دهند.

هیچ آزمایش خاصی برای تشخیص سندرم آسپرگر وجود ندارد. یک متخصص یا تیم پزشکی با شما و فرزندتان و سایر اعضای خانواده‌تان صحبت می‌کند و فرزند شما را بررسی می‌کند تا ببیند آیا علائم خاص بیماری آسپرگر را دارد یا خیر؟

ارزیابی کودکان مبتلا به آسپرگر معمولاً شامل سؤالاتی در مورد توانایی‌های اجتماعی و عاطفی، مهارت‌های ارتباطی، توانایی‌های یادگیری، مهارت‌های حرکتی و علایق خاص می‌شود.

درمان سندرم آسپرگر

برای بسیاری از افراد اوتیستیک، از جمله نشانگان آسپرگر، ASD  یک ناتوانی به حساب نمی‌آید. زیرا آن‌ها با وجود این طیف خفیفی از اوتیسم به زندگی روزمره می‌پردازند.

به بیان دیگر، آسپرگر، مانند اوتیسم، یک بیماری عمومی نیست که نیاز به درمان داشته باشد. برخی از افراد مبتلا به این نوع خفیف از اختلال طیف اوتیسم، ممکن است در مدرسه، محل کار یا هنگام انجام فعالیت‌های روزمره به حمایت نیاز داشته باشند، اما این حمایت مشابه درمان نیست. تشخیص زودهنگام می‌تواند دریافت کمک مناسب را آسان‌تر کند که می‌تواند به بهبود تعاملات اجتماعی و عملکرد روزانه کمک کند.

وقتی صحبت از پشتیبانی از مبتلایان به ASD به میان می‌آید، هیچ رویکرد یکسانی برای تمام آن‌ها وجود ندارد. افراد مختلف نیازهای متفاوتی دارند و ترکیبی از روش‌های درمانی و سایر رویکردها می‌تواند به رفع چالش‌های خاص هر فرد کمک کند.

افراد مبتلا به آسپرگر نیز ممکن است، مانند هرکس دیگری، دارای مشکلات روحی مانند اضطراب یا افسردگی باشند. درمان این علائم سلامت روان می‌تواند راه را در جهت بهبود حیات این افراد هموار کند.

انواع راه‌های درمانی سندرم آسپرگر:

کنترل‌کننده‌ها و درمان‌های نشانگان آسپرگر عبارتند از:

• درمان‌هایی مانند کاردرمانی، فیزیوتراپی و آسیب‌شناسی گفتار
• درمان‌های روان‌شناختی مانند درمان شناختی رفتاری (CBT) که ممکن است اضطراب را کاهش دهد.
• برنامه‌‌های اجتماعی که موقعیت‌های اجتماعی را توضیح می‌دهد
• برنامه‌هایی که مهارت‌هایی را برای والدین و دیگر فرزندان خانواده‌های دارای بیمار مبتلا به این بیماری فراهم می‌کند.
• داروهایی برای کاهش علائمی مانند بیش‌فعالی، اضطراب، پرخاشگری و تیک.

در کنار این درمان‌ها، روش‌های عملی نیز مؤثر خواهند بود. به عنوان مثال، کاردرمانی می‌تواند به کودک شما کمک کند تا یاد بگیرد چگونه لباس بپوشد، با دوستان صحبت کند و دستورات کاری یا درسی را انجام دهد.

رویکردهای درمانی مختلف می‌تواند به بهبود مهارت‌های ارتباطی، تنظیم هیجانی و تعامل اجتماعی سندرم آسپرگر کمک کند. این راه‌ها شامل موارد زیر است:

• درمان شناختی رفتاری (CBT):

 CBT نوعی روان‌درمانی است که می‌تواند به شناسایی و تغییر الگوهای افکار و رفتار منفی و غیر مفید در افراد مبتلا به سندرم آسپرگر کمک کند. این روش می‌تواند به اضطراب، افسردگی و سایر چالش‌های شخصی یا مشکلات روزمره کمک کند.

• گفتاردرمانی

 یک گفتار درمانگر چالش‌های زبان و ارتباط را ارزیابی کرده و به آنها رسیدگی می‌کند. برای افراد مبتلا به آسپرگر، گفتاردرمانی ممکن است به کنترل صدا کمک کند.

• آموزش مهارت‌های اجتماعی

برنامه‌های مهارت‌های اجتماعی به مسائلی می‌پردازند که تعامل اجتماعی را برای مبتلایان اسپرگر چالش برانگیز می‌کند. مهارت‌های آموزش داده شده ممکن است از مهارت‌های مکالمه تا درک نشانه‌های اجتماعی و زبان غیر تحت‌اللفظی، مانند عامیانه و عبارات رایج باشد.

• فیزیوتراپی (PT) و کاردرمانی (OT)

PT و OT می‌توانند به بهبود مهارت‌های حرکتی ظریف و هماهنگی اندام‌ها کمک کنند.  همچنین کاردرمانی می‌تواند به کودکان مبتلا به آسپرگر کمک کند تا با مسائل حسی کنار بیایند.

آموزش و درمان والدین نیز می‌تواند به والدین کمک کند تا برای تربیت کودک در طیف اوتیسم آماده‌تر شوند.

• رویکردهای دیگر

تحقیقات زیادی راجع ‌به تأثیر سایر رویکردهای درمانی برای افراد مبتلا به  سندرم آسپرگر انجام شده، اما نتایج آن‌ها حاکی از این موضوع بوده که هیچ روشی مانند یک ترکیب از موارد بیان شده فوق مؤثر نخواهد بود.

دیگر روش‌های درمانی جانبی مفید عبارتند از:

• ملاتونین

 اختلالات خواب که در کودکان مبتلا به آسپرگر معمول است؛ می‌تواند اضطراب، افسردگی و تحریک‌پذیری را وخیم‌تر کند. برخی شواهد از یک منبع معتبر نشان می‌دهد که ملاتونین می‌تواند فوایدی داشته باشد.

• موسیقی و هنردرمانی

 موسیقی‌درمانی (که درمان شفابخش صدا نیز نامیده می‌شود) در کنار هنردرمانی می‌توانند به حل چالش‌های ارتباطی، عاطفی و اجتماعی مرتبط با آسپرگر در کودکان کمک کند.

• ماساژدرمانی

 ماساژدرمانی ممکن است کاهش کوتاه‌مدت اضطراب یا علائم مرتبط با حس را برای برخی از افراد اوتیستیک فراهم کند. البته تا زمانی که مبتلایان با لمس شدن کنار بیایند.

• طب سوزنی

 یک بررسی در سال 2018 نشان داد که طب سوزنی می‌تواند به سازگاری اجتماعی و بهبود خواب و کاهش سایر علائم ASD کمک کند.

فاکتورهای محیطی مؤثر در ایجاد سندروم آسپرگر در کودکان

عوامل محیطی که با اختلالات طیف اوتیسم و ​​نه تنها سندرم آسپرگر، مرتبط هستند عبارتند از: ابتلای مادر به عفونت ویروسی یا باکتریایی در دوران بارداری، سیگارکشیدن مادر در دوران بارداری، قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا یا آفت‌کش‌ها و سن بالای پدر.

نقاط قوت افراد مبتلا به سندروم آسپرگر

هوش متوسط ​​تا بسیار بالا، مهارت‌های کلامی خوب، واژگان غنی، توانایی جذب و نگهداری مقادیر زیادی از اطلاعات، به ویژه در مورد موضوعات مورد علاقه خاص و توانایی تفکر در تصاویر بصری از نقاط قوت مبتلایان آسپرگر است.

چالش‌های افراد مبتلا به آسپرگر

کودکان مبتلا به سندرم آسپرگر تعاملات اجتماعی ضعیف، وسواس فکری، الگوهای گفتاری عجیب و غریب، حالات چهره محدود و سایر رفتارهای عجیب و غریب از خود نشان می‌دهند. آنها ممکن است در روال‌های وسواسی شرکت کنند و حساسیت غیرعادی به محرک‌های حسی نشان دهند.

چالش‎‌های مبتلایان به آسپرگر می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• حساسیت‌های مزمن (به نور، صداها، مزه‌ها و غیره)
• مشکل در درک و ادامه دادن مکالمه
• مشکل در مهارت‌های ارتباطی غیرکلامی‌ (فاصله هنگام صحبت‌کردن، بلندی صدا، لحن و غیره)
• حرکات ناهماهنگ یا ناشیانه
• اضطراب و افسردگی

عوامل ژنتیکی مؤثر در ایجاد آسپرگر در کودکان

ابتلای یکی از افراد درجه یک یا دو به انواع بیماری‌های طیف اوتیسم، احتمال ابتلای کودک به اوتیسم را بالا می‌برد.

چگونه می‌توانم به فرزندم در مدیریت سندرم آسپرگر کمک کنم؟

کودکان مبتلا به اختلال آسپرگر با حمایت و تشویق، اغلب می‌توانند زندگی کامل و مستقلی داشته باشند.

ممکن است متوجه شوید که فرزندتان اگر مدتی را تنها بگذراند یا ورزش کند، آرام‌تر می‌شود. کودک شما همچنین ممکن است با تکنیک‌های تنفس یا موسیقی آرامش‌بخش آرامش یابد.

ممکن است فرزند شما در مدرسه به کمک خاص نیاز داشته باشد، به خصوص در دبیرستان که تنوع بیشتری بین کلاس‌ها و معلمان وجود دارد. گفتگوهای منظم با معلم یا مدیر فرزندتان می‌تواند به شناسایی مکانیسم‌های حمایتی و مقابله‌ای مناسب کمک کند.

سخن آخر

اگر فکر می‌کنید ممکن است شما یا یکی از عزیزانتان مبتلا به اوتیسم باشید، خوب است که با یک پزشک، متخصص سلامت روان یا متخصص دیگر ارتباط بگیرید.

سؤالات متداول