زمان تقریبی مطالعه: 9 دقیقه
برای یک والد یا مربی خوب، لازم است تا از توانمندیهای ذاتی کودکان تحت آموزش خود مطلع باشد تا بتواند آنها را شکوفا کند. اما اینکه کدام روش استعدادیابی کودکان میتواند نتایج بهتری را در اختیار ما بگذارد بسیار مهم است.
در مقالات بسیاری، به بررسی روشهای تقویت مهارتها و شکوفاسازی استعدادهای کودک، اشاره شده است. اما یک مسئلة اساسی دیگر وجود دارد که کمتر به آن پرداخته شده است. این مسئله، یافتن توانمندیهای کودک با استفاده از مناسبترین روش استعدادیابی کودکان است.
در این مقاله با ما همراه شوید تا پس از بررسی ضرورت استعداد یابی کردن بچهها، به بررسی روش های استعدادیابی در کودک بپردازیم.
ضرورت و اهمیت آشنایی با انواع روش استعدادیابی کودکان
خداوند به هرکس استعدادها و تواناییهای خاصی داده است. این استعدادها بسیار متنوع هستند؛ تا جایی که حتی ممکن است دو کودک دوقلو، دارای استعدادهای متفاوتی باشند. اما متأسفانه درصد بسیار کمی از مردم جهان، در طول حیات، از توانایی ذاتی خودآگاه شده و آن را شکوفا میکنند. کاری که بقیه مردم میکنند تلاش در اموری به جز استعدادشان است. همین کار باعث جلوگیری از موفقیت آنها میشود.
آنتونی رابینز، درباره استعداد میگوید: «انسانهای بسیاری در این دنیا وجود دارند که از استعدادها، شایستگیها و تواناییها و مهارتهای چشمگیری برخوردارند، ولی چون خودباوری ندارند و تحت روشهای استعدادیابی درست قرار نمیگیرند، نمیتوانند کامیاب شوند و به خواستهها و اهداف خود برسند.»
بهترین زمان استعدادیابی، سنین اولیه زندگی است. زیرا فرد هنوز فرصت و توانایی کافی برای شکوفا کردن آنها را دارد. روشهای استعدادیابی در کودک، به بچه در ابراز استعدادهای خود کمک میکند. اهمیت آشنایی با نحوه استعداد یابی کودکان، در این است که او و اطرافیانش باید از استعدادهای کودک مطلع باشند؛ از ابزارهای مناسب برای شکوفاسازی آن کمک بگیرند و برنامه آموزشی کودک را به شکلی طراحی کنند که استعدادها و مهارتهای بالفطره او برای آیندهای بهتر توسعه و پیشرفت یابد. ولی چطور باید از استعداد فرزند خود باخبر شویم؟ در ادامه به بررسی روش استعدادیابی کودکان میپردازیم:

انواع روش استعدادیابی کودکان
استعدادیابی کودک روشهای مختلفی دارد؛ این روشها را میتوان در آموزشگاهها، کلینیکهای روانشناسی، خانههای کودک و یا در خانه انجام داد. در ادامه به بررسی چندین روش مؤثر در یافتن توانمندهای کودک میپردازیم:
روش های آکادمیک استعداد یابی کودک
روشهایی وجود دارند که از طریق یک روش علمی و به کمک مربی به کشف و شکوفا سازی توانمندیهای کودکان و بزرگسالان، میپردازند. کلاسهای استعدادیابی و تستهای استعدادیابی نمونههایی از این روشها هستند:
روش استعدادیابی کودکان با تستهای استعدادیابی کودک
تستهای استعدادیابی در کشف تواناییهای کودک به ما کمک میکنند. معروفترین تستهای استعدادیابی کودکان عبارتند از تستهای زیر:
تست هوش هشتگانه گاردنر
تست هوش گاردنر یک روش استعدادیابی کودکان است که به کشف توانمندی و هوش کودک کمک میکند. در این آزمون، هوش بر اساس ضریب هوش (IQ) سنجیده نمیشود. بلکه با پرسیدن چندین سؤال چندگزینهای 8 نوع از هوشهای کودک مشخص میگردد. این تست برای کودکان بالای 4 سال اجرا میشود.

نحوه استعداد یابی در کودکان با آزمون هوش ریون
در این روش استعدادیابی کودکان، با پاسخدهی به چندین سؤال چندگزینهای بصری، هوش دیداری و حافظه کودک مشخص میگردد.
آزمون هوش وکسلر
در این آزمون نیز مانند آزمون قبلی، با جوابدهی به چند سؤال که شکلهای بصری دارند؛ استعدادهای کودک آشکار میگردد.
آزمون هوش گودیناف
در این آزمون، از کودک درخواست میشود یک آدمک بکشد. سپس بر اساس تحلیل نقاشی او، استعدادهای کودک و توانمندهایش مشخص میگردد.

نحوه استعداد یابی در کودکان با آزمون هوش استنفورد-بینه
این آزمون ابتدا سؤالاتی را از کودک میپرسد و بر اساس پاسخ آنها سن ذهنی کودک را نشان میدهد؛ سپس بهره هوشی یا (IQ (Intelligence Quotient کودک را براساس فرمول زیر محاسبه میکند:
(سن ذهنی کودک، تقسیم بر سن تقویمی او، ضرب در 100)
دورههای استعدادیابی کودک
یکی از روشهای استعدادیابی کودک، شرکت در دورههای استعدادیابی است. این دورهها معمولاً در مهدکودک ها و خانههای کودک برگزار میشوند و در آن فعالیتهایی مشابه با فعالیتهای استعدادیابی در خانه انجام میگیرد که در ادامه بررسی خواهند شد.
4 روش استعدادیابی کودکان در خانه
جالب است بدانید که برای کشف استعدادهای فرزندتان، مجبور به مراجعه به آموزشگاهها و هزینه کردن نیستید.
نحوه استعداد یابی کودکان در خانه بسیار ساده است! شما میتوانید در خانه و با استفاده از چند روش ساده، از توانمندیهای بالفطره فرزند خود باخبر شوید و سپس خواهید توانست یک آموزش خوب و در راستای استعداد کودک، او را به موفقیت نزدیکتر کنید.
روشهای زیر بهترین روش استعدادیابی کودکان در خانه هستند

با خود آگاهی کودک خود را استعدادیابی کنید
یکی از بهترین روش های استعدادیابی کودک، خودآگاهی است. ما به عنوان والد، وظیفه داریم کودک را به درک احساسات، حالات، علایق و تمایلاتش سوق دهیم. فردی که از احساسات خود باخبر باشد؛ به خوبی درک خواهد کرد که هر کاری، چه حسی در او ایجاد میکند و به این شکل به دنبال احساساتش خواهد رفت. در راستای کشف استعدادها از طریق خودآگاهی کودک، میتوانید به طُرُق زیر عمل کنید:
کودک را آزاد بگذارید
کودک باید آزاد باشد تا وسایل مختلفی را لمس کند؛ کاردستیهای مختلفی بسازد؛ خلاقانه بازی کند و خودش از اطرافیان به حضور در این بازیها دعوت کند. با استفاده از این روش استعداد یابی کودکان، فرزندتان خودش به شما خواهد گفت که دوست دارد در چه زمینههایی با هم بازی کنید. این زمینهها همان استعدادهای کودک هستند.
نام هر حس و نشانههای بروز آن را به کودک بیاموزید
کودک باید بداند که هر کاری چه حسی در او ایجاد میکند و کدام یک از این حسها خوب و کدام آزار دهنده هستند. این روش استعدادیابی کودکان به کودک کمک میکند تا استعداد خود را (آنچه در او حس خوبی ایجاد میکند) پیدا کند.
کودک را با طبیعت عجین کنید
حضور در طبیعت، برای کودکان پر از تجربیات جدید و آشنایی با حواس پنجگانه است. آشنایی با حواس پنجگانه به کودک در شکوفا سازی هوشها و استعدادهایش کمک خواهد کرد.
از روشهای مختلف و جدیدی برای آموزش کودک استفاده کنید
تجربه آموزش با انواع روش استعدادیابی کودکان از جمله مونته سوری و آموزش با بازی برای کودکان، به آنها کمک میکند تا تواناییهای خود را درک کرده و آشکار سازند.
نحوه استعداد یابی در کودک با بازی به این شکل است که شما کودک را از سنین کم، با اسباببازیهای آموزشی و تقویتی (که از وبسایت بازی بوک قابل تهیه هستند)، قرار میدهید، و روشهای بازی با آنها را به کودک میآموزید. به این ترتیب فرزند شما با این اسباببازیها بازی کرده و توانایی او در زمینههای تخصصی تقویتی هریک از آنها آشکار میشود.
معرفی انواع بازیهای مناسب برای استعدادیابی کودک
بازیهای استعدادیابی کودک انواع مختلفی دارند. این بازیها معمولاً آموزشی و تقویتی بوده و از فروشگاه بازی بوک قابل سفارش هستند.
یکی از نمونههای خوب این اسباببازیها، بازی فکری مونوپولی مدل1 Monopoly » « است. درصورتیکه فرزند شما در زمینههای مربوط به هوش مالی، با استعداد باشد؛ این اسباب بازی، استعداد او را آشکار خواهد کرد.
فرزند خود را در مقابل محتوای خوب و مناسبی قرار دهید
استفاده از محتواهایی مانند کتابهای داستان و موسیقیهای خوب، بهترین روش استعدادیابی کودکان هستند. موسیقی به کودک شما کمک میکند تا با محیط اطراف بیشتر ارتباط بگیرد و از طرفی، در صورتیکه استعداد کودک شما در زمینههای شنیداری و درک موسیقیایی باشد نیز، آن را آشکار میکند.
کتاب و داستانخوانی نیز، یکی از بهترین راههای تشخیص توانمندیهای کودک است. خواندن شعر و کتاب همراه با کودک، به آشکارسازی استعدادهای کلامی او کمک خواهد کرد.
برای استعدادیابی کودک با کتاب، میتوانید انواع کتابها را از سنین کم، با کودک خود بخوانید و ورق بزنید. این کار به کودک کمک میکند تا با موضوعات مختلفی از جمله حیوانات، دکوراسیونها، دایناسورها، تاریخ، طبیعت و… آشنا شود. احتمالاً فرزند شما به یکی از همین موضوعات علاقه نشان خواهد داد! به این ترتیب شما از استعداد فرزند خود آگاه خواهید شد.

معرفی انواع کتاب استعدادیابی کودکان
از میان انواع کتابهای استعدادیابی کودک، میتوان به کتابهای لمسی، کتابهای قابل استفاده در حمام، کتابهای نقاشی و رنگ کردنی، کتابهای دارای تست و کتابهای سه بعدی اشاره کرد.
این کتابها تجربه نزدیکی میان کودک و کاراکترهای مورد استفاده در کتاب ایجاد میکنند.
سؤالات متداول
بهترین نحوه استعداد یابی کودکان این است که از طرق مختلف کودک را با انواع فعالیتهای استعدادیابی آشنا کنید. در این مقاله به روشهای استعداد یابی در کودک پرداختهایم. شما میتوانید این روشها را بخوانید و یک مدل ترکیبی از آن را برای کودک خود انتخاب کنید. مدل پیشنهادی ما این است:
تست استعدادیابی کودک + بازیهای استعدادیابی کودک+ داستانخوانی برای یافتن استعدادهای کودک!
به عنوان یک والد ضروری است که انواع روش استعدادیابی کودکان را بشناسیم، تا بتوانیم بر اساس تیپ شخصیتی فرزندمان، بهترین آنها را برای شناخت توانمندیهای او به کار ببریم.