زمان تقریبی مطالعه: 14 دقیقه
احتمالا تا به حال برای یک بار هم که شده نام فیسبوک به گوشتان خورده یا استفاده از آن را تجربه کردهاید. شبکه اجتماعی موفقی که توسط مارک زاکربرگ به وجود آمد. فیسبوک یکی از اولین شرکتهای رسانه اجتماعی بود که مدل کسبوکار دیجیتال مارکتینگ و بازاریابی وابسته را پایهگذاری کرد یا حداقل توانست آن را رواج دهد.
برای همین شاید از خود بپرسید مارک زاکربرگ کیست و چگونه توانسته این کار را انجام دهد؟
مارک یکی از مشهورترین کارآفرینان در زمینه فناوری، برنامهنویس کامپیوتر و بشردوست آمریکایی است. او بیشتر بهخاطر تأسیس و رهبری شبکه اجتماعی فیسبوک بهعنوان رئیس و مدیر اجرایی (مدیرعامل) آن شهرت دارد. مارک همچنین یکی از بنیانگذاران و یکی از اعضای هیئتمدیره پروژه توسعه فضاپیمای بادبان خورشیدی استار شات است.
نام اصلی او مارک الیوت زاکربرگ Mark Elliot Zuckerberg و نام مستعار او پرنسلی است. او در 14 می 1984 در وایت پلینز (White Pla ins) نیویورک در خانوادهای مرفه و تحصیلکرده به دنیا آمد. او سه خواهر به نامهای رندی، دونا و آریل دارد.
شکی نیست که مارک مردی درخشان و آیندهنگر است. کارآفرین جوانی که ضریب هوشی او بین 150 تا 155 تخمین زده میشود. به این دلیل که نمیتوان شرکتی مانند فیسبوک را با ضریب هوشی کمتر از آن اداره کرد.
او در سال 2010 توسط مجله تایم بهعنوان مرد سال انتخاب شد و آثار منتشر شدهای چون CourseWork، Synapse، FaceMash، Facebook در کارنامهاش دارد.
البته که علاوه بر هوش بالای او، نقش خانواده و نگرش تربیتی آنها در شکوفایی استعدادهای مارک و موفقیت و پیشرفت روزافزون او تأثیر بسزایی داشته است.
او که یکی از جوانترین کارآفرینان مشهور جهان و بیلیونری خودساخته است که با سن کم و چالشهای فراوان موفقیتهایی را کسب کرده است که آرزوی بسیاری از جوانان نسل امروزی است از همین جهت زاکربرگ الگویی موفق برای بسیاری از مردم جهان به شمار میرود. در ادامه مطلب با زندگی، موفقیتها، اندیشه و زندگی نامه مارک زاکربرگ بیشتر آشنا میشویم.
کودکی مارک زاکربرگ چگونه گذشت؟
مارک اولین فرزند خانواده زاکربرگ است. او ملیت بلغاری – آمریکایی دارد. زاکربرگ کودکی خود را در روستای نزدیک دابز فری (Dobbs Ferry) در ساحل شرقی رودخانه هادسون گذراند. به دلیل اینکه دابز فری یک منطقه تفریحی تفرجگاهی ثروتمندان ایالت نیویورک بهحساب میآمد بیشترین تنوع قومی/ فرهنگی را دارا بود. ازاینرو زاکربرگ از همان دوران کودکی با افرادی با قومیتها و فرهنگهای مختلفی تعامل داشت.
مارک در خانوادهای تحصیلکرده پرورشیافته است. پدر او دندانپزشک و مادرش روانشناس بودند.
مارک زاکربرگ در همان سنین کودکی علاقهاش به کامپیوتر را بروز داد. او از دوران راهنمایی و با حمایت فعال پدرش شروع به استفاده و برنامهنویسی کامپیوتر کرد. پدرش وقتی متوجه استعداد او شد یک توسعهدهنده نرمافزار به نام دیوید نیومن را استخدام کرد تا به مارک درس خصوصی بدهد.
ایمان و باور قلبی والدین مارک باعث ایمان و خودباوری باوری مارک به نسبت به خود و استعدادهایش شده بود به همین جهت در راه پیشرفت و موفقیت لحظهای تعلل نمیکرد. او آموزش زبان برنامهنویسی Atari BASIC را از سن 11سالگی شروع کرد و در سال 1997 زمانی که ۱۳ساله بود موفق به ایجاد یک برنامه پیامرسانی به نام Zucknet شد که به رایانههای خانهاش و مطب دندانپزشکی پدرش اجازه میداد از طریق پینگ، یک نسخه اولیه از پیامرسان فوری AOL که در سال 1998 منتشر شد، ارتباط برقرار کنند.
پدرش از این برنامه در مطب دندانپزشکی خود استفاده کرد تا مسئول پذیرش بتواند بدون فریاد زدن در اتاق، او را از یک بیمار جدید مطلع کند. خانواده همچنین از Zucknet برای برقراری ارتباط در خانه استفاده میکردند.
خانواده مارک زاکربرگ و نقش تربیتی آنها بر زندگی زاکربرگ
پدر مارک، ادوارد زاکربرگ، یک مطب دندانپزشکی متصل به خانه را اداره میکرد. مادر مارکس، کارن زاکربرگ، بهعنوان روانپزشک کار میکرد، اما پس از مادر شدن، کار خود را برای تربیت فرزندانش ترک کرد. پدر مارک به فناوری بسیار علاقه داشت تا جایی که هر چهار فرزندش بهنوعی در این حوزه فعالیت میکنند و موفق هستند. این زوج درمورد تربیت فرزندان خود بسیار حساس بودند و وقت میگذاشتند ولی درعینحال سختگیرانه نیز برخورد نمیکردند و همواره برای کشف استعداد فرزندانشان تلاش میکردند.
نگرش پدر زاکربرگ اینگونه است که میگوید نمیخواهم خود را بهعنوان یک متخصص در تربیت فرزند معرفی کنم اما به نظرم افراط در هر شکلی از فرزندپروری خوب نیست حتی برای بازی.
پدر مارک زاکربرگ در مصاحبهای میگوید:
“احتمالاً بهترین چیزی که میتوانم در مورد فرزند پروری بگویم چیزی است که من و همسرم همیشه به آن اعتقاد داشتهایم، بهجای تحمیل به فرزندان خود یا تلاش برای هدایت زندگی آنها در جهت خاصی، نقاط قوت آنها را بشناسید و از نقاط قوت آنها و پیشرفت در چیزهایی که به آنها علاقهمند هستند حمایت کنید.”
رندی زاکربرگ، خواهر مارک، در مصاحبه با «سیانان» درباره عادت پدرش حرف زد که قبل از دانشگاه به هرکدام از فرزندانش یک پیشنهاد میداده است:
«پدرم قبل از این که هرکدام از ما به کالج برویم، به ما این گزینه را پیشنهاد میکرد که یا به کالج برویم یا در یک کسبوکار سرمایهگذاری کنیم و ادارهاش را برعهده بگیریم.»
بررسی هوش چندگانه گاردنر در کودکی مارک زاکربرگ
اغلب افراد معروف جهان که بهنوعی باعث تغییر دنیا شدهاند مخصوصاً کسانی مانند زاکربرگ که در دنیای فناوری دیجیتال سرآمد هستند هوش ریاضی و منطقی بالایی دارند.
پدرش کودکی مارک را اینچنین توصیف میکند: “یک دانشآموز خوب با علاقه خاصی به ریاضیات و علوم و همچنین کودکی بسیار ساکت که دوست ندارد در مورد دستاوردهایش به خود ببالد”
مارک زاکربرگ به دلیل هوش بینفردی قوی که داشت. از کودکی میتوانست حتی بدون اینکه اطرافیانش چیزی بگویند متوجه نیاز آنها شود. به طور مثال برنامهای که به خانواده و مسئول پذیرش مطب پدرش کمک کند را نیازسنجی کرد، همچنین با کمک هوش ریاضی خود موفق به حل معادلات ریاضی و منطقی پیچیده و برنامهنویسی سیستم پیامرسان شد.
او به همراه دوستانش بازیهای رایانهای مختلفی را صرفاً برای سرگرمی ساخت. او گفت: من یکسری دوست هنرمند داشتم. آنها میآمدند، چیزهایی را میکشیدند، و من از آنها یک بازی میساختم. این بازیهای رایانهای، مانند نسخه کامپیوتری Monopoly و نسخهای از Risk که در امپراتوری روم اتفاق میافتاد، توسعهیافته بود؛ این موارد نشاندهنده هوش تصویری فضایی در مارک است.
زاکربرگ پس از فارغالتحصیلی از دبیرستان، میتوانست فرانسوی، عبری، لاتین و یونانی باستان بخواند و بنویسد. استعداد او در فراگیری زبانهای مختلف نشان میدهد که از هوش کلامی بالایی برخوردار بوده است.
شما والدین می توانید با استفاده از تست گاردنر کودکان میزان هریک از هوش های هشتگانه گاردنر را در کودک خود بسنجید و از همان دوران برای تقویت هوش و استعداد آنها برنامه ریزی و برای پیشرفتشان سرمایه گذاری کنید.
تحصیلات مارک زاکربرگ
مارک به مدت دو سال، در دبیرستان دولتی آرد سلی تحصیل کرد و سپس به آکادمی فیلیپس اکستر منتقل شد، جایی که در مطالعات کلاسیک و علوم عالی بود. او در رشتههای ریاضی، نجوم و فیزیک جوایزی کسب کرد. او در آنجا استعداد خود را در شمشیربازی نشان داد و کاپیتان تیم مدرسه شد، همچنین در ادبیات عالی بود و دیپلم کلاسیک گرفت.
بااینحال مارک زاکربرگ همچنان شیفته کامپیوترها بود و به کار بر روی توسعه برنامههای جدید ادامه داد. در دوران دبیرستان برای پروژه ارشد خود در آکادمی Exeter، او نسخه اولیه نرمافزار موسیقی پاندورا را ایجاد کرد و آن را سیناپس (Synapse Media Player) نامید که از هوش مصنوعی برای یادگیری عادات گوشدادن کاربر و توصیه موسیقیهای دیگر استفاده میکرد.
او synapse را بهصورت آنلاین در AOL پست کرد و هزاران نظر مثبت دریافت کرد. هم مایکروسافت و هم AOL پیشنهاد خرید Synapse را به مبلغ یک میلیون دلار به مارک دادند و از او خواستند در شرکتشان توسعهدهنده مشغول کار شود، اما مارک هر دو پیشنهاد را رد کرد و در عوض پس از فارغالتحصیلی از دبیرستان در سپتامبر 2002 در دانشگاه هاروارد ثبتنام کرد.
تجربه کالج مارک زاکربرگ
مارک زاکربرگ در دانشگاه هاروارد تحصیل کرد و در آنجا روانشناسی و علوم کامپیوتر خواند. در سال دوم تحصیلی در مؤسسه Ivy League، بهعنوان توسعهدهنده نرمافزار مشغول به کار شد و در دانشگاه شهرت پیدا کرد.
در آن زمان بود که او برنامهای به نام CourseMatch ساخت که به دانشجویان کمک میکرد کلاسهای خود را بر اساس انتخاب دروس سایر دانشجویان انتخاب کنند و همچنین به آنها در تشکیل گروههای مطالعاتی کمک میکرد. او همچنین Facemash را اختراع کرد، برنامهای که هدفش این بود که بفهمد چه کسی”جذابترین” فرد در دانشگاه است. تصاویر دو دانشجو در محوطه دانشگاه را مقایسه میکرد و به کاربران اجازه میداد در مورد جذابیت هرکدام از آنها رأی دهند، نرمافزار نتایج را جمعآوری و رتبهبندی میکرد. این یک موفقیت خیرهکننده و بهشدت محبوب بود، اما بعداً توسط مدیریت دانشگاه نامناسب تشخیص داده شد زیرا از تصاویر مردم بدون اجازه آنها استفاده میشد و برای مردم، بهویژه زنان توهینآمیز بود.
زاکربرگ به این پروژه پایان داد و از گروههای زنان عذرخواهی کرد و گفت که آن را یک آزمایش کامپیوتری میدانسته، از همین جهت هاروارد او را مشروط کرد.
از طرف دیگر، سه تن از همشاگردیهایش (دیویا نارندرا، و دوقلوهای کامرون و تایلر وینکلووس) به دنبال او بودند تا روی ایدهای برای یک سایت شبکه اجتماعی که آنها را Harvard Connection مینامند کار کند. این سایت برای استفاده از اطلاعات شبکههای دانشجویی دانشگاه هاروارد بهمنظور ایجاد یک سایت دوستیابی برای نخبگان هاروارد طراحی شده بود، زاکربرگ موافقت کرد که در این پروژه همکاری کند، اما خیلی زود آن را رها کرد و در سایت شبکه اجتماعی خود، فیسبوک، کارکرد.
تأسیس فیسبوک
مارک زاکربرگ فیسبوک را در اتاق خوابگاهش در دانشگاه هاروارد تأسیس کرد. هماتاقیهای زاکربرگ در هاروارد شامل کریس هیوز، کارشناس ارشد ادبیات و تاریخ بود. بیلی اولسون، کارشناس ارشد تئاتر؛ و داستین موسکوویتز که در رشته اقتصاد تحصیل میکرد. شکی نیست که نتیجه مکالمهای که در میان آنها رخ داد، بسیاری از ایدهها و پروژههایی را که زاکربرگ روی آنها کار میکرد، برانگیخت و تقویت کرد.
زمانی که مارک زاکربرگ در هاروارد بود، TheFacebook را تأسیس کرد، برنامهای که قصد داشت یک فهرست راهنمای قابلاعتماد بر اساس اطلاعات واقعی در مورد دانشجویان دانشگاه هاروارد باشد. سایتی که به کاربران اجازه میداد پروفایلهای خود را ایجاد کنند، عکسها را آپلود کنند و با سایر کاربران ارتباط برقرار کنند.
این گروه تا ژوئن 2004 سایت را از یک اتاق خوابگاه در دانشگاه هاروارد اداره میکردند. در آن سال زاکربرگ کالج را رها کرد و شرکت را به پهلو آلتو، کالیفرنیا منتقل کرد. تا پایان سال 2004، فیسبوک یک میلیون کاربر داشت.
در سال 2005، شرکت زاکربرگ سرمایه عظیمی ازطریق شرکت سرمایهگذاری خطرپذیر Accel Partners دریافت کرد. شرکت اَکسل 12.7 میلیون دلار در این شبکه سرمایهگذاری کرد که در آن زمان فقط برای دانشجویان Ivy League باز بود. شرکت زاکربرگ سپس به سایر کالجها، دبیرستانها و مدارس بینالمللی دسترسی داد و عضویت سایت را تا دسامبر 2005 به بیش از 5.5 میلیون کاربر رساند. زاکربرگ که نمیخواست شرکت خود را بفروشد، پیشنهادهای شرکتهایی مانند یاهو را رد کرد، اما در عوض شبکههای ام تی وی برای گسترش سایت و باز کردن پروژه خود برای توسعه دهندگان خارجی و افزودن ویژگیهای بیشتر تمرکز کرد.
زاکربرگ بعد از سال دوم کالج را ترک کرد تا روی سایتی متمرکز شود که تعداد کاربران آن به بیش از دو میلیارد نفر رسیده است و زاکربرگ را چندین برابر میلیاردر کرده است.
مارک در 19 مه 2012 باعرضه اولیه سهام فیسبوک به آن کمک کرد تا در لیست 500 شرکت فوربس قرار بگیرد. با این فهرست، طبق گزارش مجله فوربس، مارک جوانترین مدیرعامل شرکت Fortune 500 بود که به این فهرست راه یافت. او در آن زمان 28 سال داشت.
کتاب زندگینامه مارک زاکربرگ: ” مارک زاکربرگ به روایت خودش”
کتاب” مارک زاکربرگ به روایت خودش” نوشته مارک با ویراستاری جورج بیهم به چاپ رسیده است. در این کتاب تاریخچه فیسبوک و سرگذشت زاکربرگ همزمان به نگارش درآمده است. خواندن سرگذشت زندگینامه خود خالق سایت فیسبوک با تمام حقایق و بدون کم کاستی، شگفتانگیز است.
باتوجهبه مقالات مجلات مختلف، مصاحبهها و نقلقولهای زاکربرگ نویسندگان زیادی کتابهای صوتی فراوانی را تحت عنوان کتاب صوتی زندگینامه مارک ارائه کردهاند، اما خود آقای فیسبوک فقط کتاب مارک زاکربرگ به روایت خودش را تأیید کرده است و مابقی سندیت قطعی ندارند.
البته فیلم زندگینامه مارک زاکربرگ به نام The Social Network (شبکه اجتماعی) که روایت گر زندگینامه مارک زاکربرگ با تمام جزییات است نیز به شدت مورد انتقاد قرار گرفت و زاکربرگ نیز آن را نقد کرد و به روایت فیلم اعتراض کرد.
مهمترین نقلقولها و توصیههای مارک زاکربرگ به مردم جهان
- اجازه نده کسی به تو بگوید که خودت را تغییر بده
- من اینجا هستم تا چیزی برای درازمدت بسازم. هر چیز دیگری حواسپرتی است بهجای ساختن دیوارها، میتوانیم به ساخت پلها کمک کنیم
- من فکر میکنم اینترنت بهطورکلی بسیار خوب است زیرا به مردم کمک میکند تا به اطلاعات بیشتری دسترسی داشته باشند
- هیچچیز بیشتر از توصیه یک دوست قابلاعتماد بر مردم تأثیر نمیگذارد
- مردم به آنچه شما میگویید اهمیت نمیدهند، آنها به آنچه میسازید اهمیت میدهند.
- اگر فقط روی چیزهایی کار میکنید که دوست دارید و به آن علاقه دارید، نیازی نیست که یک برنامهریزی کلی در مورد نحوه انجام کارها داشته باشید.
- مردم میتوانند واقعاً باهوش باشند یا مهارتهایی داشته باشند که مستقیماً قابلاجرا هستند، اما اگر واقعاً به آن اعتقاد نداشته باشند، واقعاً باانرژی کار نمیکنند.
- جامعه ما به قهرمانان بیشتری نیاز دارد که دانشمند، محقق و مهندس باشند. ما باید از افرادی که بیماریها را درمان میکنند، تجلیل کنیم و به آنها پاداش دهیم، درک خود را از انسانیت گسترش دهیم و برای بهبود زندگی مردم تلاش کنیم.
- ما با دادن قدرت بهاشتراکگذاری به مردم، جهان را شفافتر میکنیم.
- وب در حال حاضر در یک نقطه عطف بسیار مهم است. تا همین اواخر، پیشفرض در وب این بود که بیشتر چیزها اجتماعی نیستند و بیشتر چیزها از هویت واقعی شما استفاده نمیکنند. ما در حال ساختن به سمت وب هستیم که در آن پیشفرض اجتماعی است.
