زمان تقریبی مطالعه: 15 دقیقه
بازی مسی پلی چیست؟
مسی پلی از جمله بازی و فعالیتهای حسی محسوب میشود که نه تنها کودک را سرگرم میکند، بلکه برای رشد او نیز بسیار مهم است. در واقع نوعی بازی خلاقانه است که کودکان معمولاً بدون اینکه ایده یا محصول خاصی در ذهن داشته باشند، آزادانه مواد را کشف میکنند.
مسی پلی، سبکی از بازی است که در آن کودکان رهبری را به دست میگیرند، با دستان خود کاوش میکنند و یاد میگیرند و طیف گستردهای از بافتها و مواد را تجربه میکنند. این نوع بازی به ایجاد و تقویت مهارت حرکتی خوب، مهارتهای حل مسئله، مفاهیم پایه ریاضی و علوم، زبان و واژگان، مهارتهای اجتماعی، عاطفی و موارد دیگر کمک میکند.
اهمیت بازی مسی پلی برای کودکان
اگر یک چیز وجود داشته باشد که همه ما میدانیم، این است که بچهها عاشق کشف و خراب کردن و ساختن هستند. آیا میدانید که میتوانید این میل طبیعی را به سمتی هدایت کنید که به فرزندتان کمک کنید تا مهارتهای حیاتی زندگی خود را بسازد؟
بازیهای مسی پلی چیزی فراتر از سرگرمی است. این نوع بازی علاوه بر تأکید بر تقویت حواس مختلف مانند چشایی، بویایی، بینایی، صدا و لامسه از تفکر علمی که شامل تحقیق، آزمایش، فرضیه سازی، تحقیق و بررسی است نیز پشتیبانی میکند. در اینجا فقط به چند مورد از مزایای بیشمار messy play اشاره میکنیم:
مهارتهای حرکتی ظریف و درشت
در این نوع بازیها، کودکان مشتاقانه اشیا و اسباب بازیهای مختلف در سایزها و جنس و بافتهای مختلف را در انگشتان و دستان خود میگیرند و لمس میکنند و با یکدیگر ترکیب و قالبگیری میکنند. مسی پلی به رشد مهارتهای حرکتی کودک شما که برای نگه داشتن و کنترل مداد و کارد و چنگال، نخ سوزن یا بستن بند کفش استفاده میشود کمک میکند. اگر میخواهید شرایط این نوع بازی را برای کودکان بسیار خردسال و نوزادان خود فراهم کنید توجه داشته باشید که کودکان در این سن اشیا را با فرو بردن در دهان خود کشف میکنند پس از مواد غیر شیمیایی و خوراکی برای آنها استفاده نمایید.
تقویت رشد شناختی
انواع مختلف مسی پلی و بازی حسی باعث رشد شناختی کودک شما میشود؛ زیرا این نوع بازیها فرصتهایی را ایجاد میکنند تا کودکان، خود چیزهای جدیدی را درک کنند، روشهای جدید فکر کردن را کشف کنند و بتواند مشکلی را حل کنند که این توانایی باعث تقویت اعتماد به نفس در آنها نیز میشود. Messy play همچنین فرصتی سرگرم کننده برای کودکان فراهم میکند تا علت و معلول را از طریق مشاهده و تجربه عملی بیاموزند. با کاوش در مواد فیزیکی، کودکان کوچک آگاهی فضایی را نیز توسعه میدهند.
رشد اجتماعی
رشد اجتماعی راهی است که کودکان با دیگران ارتباط برقرار میکنند و یاد میگیرند که با هم همکاری داشته باشند. وقتی بچهها درگیر مسی پلی با دیگران میشوند، یاد میگیرند که برای حل مشکلات باید با هم همکاری کنند.
آنها برای رسیدن به هدف خود (به صورت کلامی و غیرکلامی) ارتباط برقرار میکنند. مسی پلی برای کودک شما سرگرم کننده است و به رشد اجتماعی کودک شما نیز کمک میکند. این نوع بازی برای کودکانی که دارای اضطراب جدایی هستند برای جدایی از مادر و برقراری ارتباط با دیگران بهترین روش است و کودک از طریق کثیف بازی نیز احساس آرامش خواهند کرد.
پرورش مهارتهای زبانی
messy play همچنین میتواند از رشد زبانی کودک شما حمایت کند. همانطور که کودک شما بازی میکند، اعمال او را روایت کنید و آنچه را که انجام میدهد توصیف کنید. این کار به فرزندان شما یاد میدهد که از کلمات برای توصیف استفاده کنند و واژگان جدیدی را یاد میگیرند. در هر جلسه از بازی میتوانید یکی از حواس را تقویت کنید؛ مثلاً در جلسات مختلف درباره رنگ، دما، بافت، وزن، شکلها، بوها، سختی، الگوها، صداها و غیره صحبت کنید. تجربه مستقیم معنای این کلمات به کودک شما کمک میکند تا آنها را بهتر درک کند.
سن مناسب برای انواع بازیهای مسی پلی
بازیهای کثیف کاری برای انواع سنی از کودکان بسیار مفید و کاربردی است که نباید از آن غافل شد. ولی بهترین سن شروع این نوع بازی برای فرزندانمان از چه سنی است؟ جواب قطعی نمیتوان به این سؤال داد؛ زیرا بستگی به رشد فرزند شما دارد؛ ولی به صورت کلی برای شروع بازی آشفته از 6 ماهگی یا بیشتر فوقالعاده است. به محض اینکه علاقه به لمس و احساس دنیای اطراف خود را در کودک خود مشاهده کردید، ایده خوبی است که زمینه را برای انجام این نوع بازی برای خردسال خود را فراهم کنید. البته مراقب اقلامی باشید که در دسترس او قرار میدهید؛ زیرا نوزادان در آن سن تمام اشیا را برای شناخت، مستقیماً در دهان خود میگذارند.
بایدها و نبایدها در بازی مسی پلی
مسی پلی بخش مهمی از رشد دوران کودکی است که به کودکان کمک میکند دنیا را از طریق حواس خود تجربه کنند. این اغلب شامل موادی چسبناک، لزج یا مرطوب هستند که برخی از والدین ممکن است برای وارد شدن به این آشفتگی مردد باشند، اما مزایای بازی حسی ارزش آن را دارد. یک نگرانی مشترک برای بسیاری از والدین است که تصمیم میگیرند بازیهای کثیف را در برنامه زندگی کودک خود بگنجانند یا خیر؟ خوب، پاسخ دقیقاً مشخص نیست، زیرا به چند عامل مختلف بستگی دارد.
کثیف شدن بخش مهمی از کارگاه مسی پلی کودکان است. اما بیایید واقعی باشیم، گاهی اوقات همه چیز میتواند بسیار بد و خارج از کنترل پیش برود؛ بنابراین مهم است که تعادلی بین آزادی دادن به آنها برای کاوش در شرایط خود و تعیین برخی قوانین اساسی برای ایمن نگه داشتن آنها پیدا کنید. با پیروی از برخی نکات و ترفندهای مفید، میتوانید این تعادل را ایجاد کنید.
انتخاب مکان مناسب
مهم است که مکانی را انتخاب کنید که تمیز کردن آن پس از پایان سرگرمی آسان باشد. داشتن یک اتاق بازی اختصاصی، یک آشپزخانه مجزا، یا یک فضای بیرونی برای جلوگیری از آسیب دیدن وسایل گران قیمت یا شکننده ایده آل است. حتی بهتر است یک محوطه بازی خاص با مواد لازم داشته باشید که به راحتی تمیز شود.
انتخاب لباس برای زمان بازی
با وجود تمام پتانسیلهایی که برای ریختن و پاشیدن آب و تمام موادی که در بازی استفاده میشود وجود دارد، مهم است که لباسهایی را به کودکتان و خودتان بپوشانید که از کثیف شدن آنها بدتان نمیآید. به این ترتیب دیگر نگران خراب کردن لباسهای معمولی فرزندتان نخواهید بود.
تنظیم کردن چند قانون اساسی
برای جلوگیری از تحریک بیش از حد و هرج و مرج، قبل از شروع هر گونه فعالیت بازی کثیف کاری، به خصوص اگر چند فرزند دارید، قوانین اساسی را تعیین کنید. شما باید با کودک خود در مورد، مواردی که در طول فعالیت مجاز و غیر مجاز است صحبت کنید، مانند پرتاب نکردن مواد یا دست نزدن به برخی وسایل. با تنظیم این قوانین از قبل، کودکان میدانند چه چیزی باید انتظار داشته باشند و پرتاب، ریختن و هرج و مرج کمتر خواهد بود. رعایت کردن قوانین توسط کودکان بزرگتر مسلماً بیشتر از کودکان زیر 3 سال خواهد بود.
استفاده از وسایل ایمن
هنگام برنامهریزی فعالیتهای بازی برای کارگاه مسی پلی، ایمنی در اولویت قرار دارد. مواد و وسایل مناسب سن کودک را انتخاب کنید که برای دست زدن و بازی با آنها ایمن باشد. به عنوان مثال، میتوانید از رنگهای غیر سمی، خمیر بازی یا مواد طبیعی مانند ماسه، آب یا گل استفاده کنید. همچنین مهم است که مراقب هرگونه آلرژی یا حساسیتی که فرزندتان ممکن است داشته باشد، باشید و از استفاده از موادی که میتواند باعث آسیب شود اجتناب کنید.
نظارت دقیق
حتماً مراقب بچههای کوچک باشید تا مطمئن شوید که آسیب نبینند یا چیزی را قورت ندهند. کودکان پیش دبستانی و دبستانی معمولاً درک بهتری از قوانین و مرزها دارند و میتوانند در فعالیتهای بازی حسی ماجراجویانهتری شرکت کنند. با این حال باید مراقب آنها نیز باشید.
انواع کارگاههای مسی پلی
برای انجام انواع بازیهای مسی پلی هم به صورت فردی و هم به صورت گروهی با کودکان هم سن و سال فرزندان شما میتوان آنها را به صورت کارگاهی اجرا کرد. کارگاه کثیف کاری کودکان به انواع مختلفی تقسیم میشوند که مهمترین آنها عبارتاند از:
- کارگاه ساخت اسلایم
- کارگاه ساخت خمیر
- کارگاه کثیف کاری با شن
- کارگاه کثیف کاری با رنگ انگشتی و رنگهای مختلف
- کارگاه آب بازی
- کارگاه گل بازی
- کارگاه کثیف بازی با کف و حباب
- کارگاه بازی با سطلهای حسی (پرشده از برنج، لوبیا یا ماسه و …)
- کارگاه کثیف کاری با ژله
- کارگاه بازی با پودرهای رنگی
اهداف کارگاه مسی پلی
بازیهای messy play فقط سرگرمی نیست، بلکه فرصتی برای کودکان است تا به روشهای منحصر به فرد و هیجان انگیز یاد بگیرند و رشد کنند. با در نظر گرفتن عواملی مانند سن فرزندتان، نوع فعالیت و محیط اطراف، میتوانید فضای امن و جذابی ایجاد کنید که هم خود و هم فرزندتان از آن لذت ببرید. در این کارگاه کثیف کاری برای سنین مختلف فواید مختلف ذکر شده است که در ادامه به آنها میپردازیم.
مزایای کارگاه مادر و کودک مسی پلی (سن 5 تا 8 سال)
مفاهیم و مهارتهای آموخته شده در مدرسه را به شیوهای ملموس تقویت میکند. این امر درک کودک را از مفاهیم علمی، واژگان، هنر، مهارتهای اساسی ریاضی و غیره بهبود میبخشد.
بازی آشفته با اجازه دادن به کودکان در کاوش عملی مفاهیمی که درک آنها سخت است، یادگیری را تسهیل میکند.
بازی حسی میتواند بسیار آرامبخش باشد که به تنظیم عاطفی نیز کمک میکند.
شکیبایی و ارتباط با طبیعت و دنیای اطراف را تقویت میکند.
هنگامی که در راهاندازی و جمع کردن فعالیت، شرکت میکنند و مالکیت فعالیتهای خود را به دست میگیرند، احساس مسئولیت میکنند.
مزایای کارگاه مادر و کودک کثیف کاری (سن 3 تا 5 سال)
کودکان پیش دبستانی در حال تقویت مهارتهای اساسی خود از جمله حرکت دادن بدن، یادگیری در مورد دنیای اطراف، تمرین تعاملات اجتماعی اولیه و توسعه مهارتهای تنظیم هیجانی حیاتی هستند که بازی کثیف کاری و حسی میتواند به رشد این مهارتها کمک کند. از جمله:
- یادگیری مفاهیمی مانند «پر» و «خالی»
- یادگیری مرتبسازی و طبقهبندی اولیه که مهارتهای اساسی ریاضی هستند.
- آموزش به اشتراک گذاشتن فضا و مواد با کودکان دیگر
- تنظیم هیجان
- اتصال حواس (بینایی، صدا، لامسه، چشایی، بویایی)
- ایجاد حس اعتماد به نفس، زمانی که آنها کنترل بازی را در دست دارند.
- ایجاد احساس مسئولیت زمانی که آنها باید از قوانین و دستورالعملهای بازی پیروی کنند.
ایدههایی برای بازی کثیف کاری کودکان در خانه
شما میتوانید با تجهیزاتی که در منزل دارید انواع بازیهایی را برای فرزندان خود تدارک ببینید. در ادامه پیشنهادهایی را برای شما ارائه دادهایم که با توجه به شرایط خود میتوانید آنها را اجرا کنید.
بازی با کرم اصلاح یا کرم مرطوب کننده
بچهها دوست دارند با کرم اصلاح به شکل ساده یا رنگ شده با رنگ قابل شستشو یا رنگ خوراکی بازی کنند. آن را روی میز، روی سنگفرش، در یک سینی با رنگهای مختلفی ترکیب کنند و رنگ جدیدی را تولید کنند.
نقاشی روی کاغذ با ابزارهای غیر معمول
بازی کثیف کاری با رنگها یک تجربه حسی عالی است. به بچهها تیله، چرخ ماشین، سکه و … بدهید تا در رنگ قابل شستشو آغشته کنند و بر روی کاغذ نقاشی بکشند. آنها همچنین میتوانند از میوهها و سبزیجات بریده شده به عنوان مهر در رنگ استفاده کنند.
خمیر بازی خانگی
شما میتوانید بسیاری از دستورالعملهای آنلاین خمیر بازی خانگی (بدون کرم تارتار) را پیدا کنید و با کودک خود در منزل درست کنید. بچهها میتوانند در هم زدن و ورز دادن و سپس بازی با آنها روی میز یا سینی به شما کمک کنند تا آنها را درست کنید.
تجربه طبیعت
برای بازی طبیعت در داخل خانه، مواد جمع آوری شده مانند شن، خاک، خزه، شاخهها، برگها، گلها، بلوط، سوزن کاج، درخت کاج و شاخههای کوچک را در یک جعبه یا روی سینی قرار دهید تا کودکان آنها را دستکاری کنند و بو کنند.
در فضای باز، بچهها را به چالش بکشید تا بسیاری از این مواد را جمعآوری و کاوش کنند و برای دقت بیشتر آنها را با ذرهبین مشاهده کنند.
نقش مسی پلی در خلاقیت کودکان چیست؟
بین بازی و خلاقیت ارتباط قوی و زیادی وجود دارد. به طور کلی بازیها، انعطاف پذیری و مهارتهای حل مسئله را که برای خلاق بودن لازم است را تقویت میکنند. بازی زمینه رشد نیروهای ذهنی و جسمی کودک یعنی دقت، حافظه، تخیل، نظم و ترتیب، چالاکی و … را فراهم میکند. همیشه این را به یاد داشته باشید که بازی نقش مهمی را در رشد کودک ایفا، میکند.
همان گونه که گفته شد بازی باعث تقویت خلاقیت میشود؛ ولی بازی کثیف کاری بیشترین نقش را در بروز و تقویت تخیل کودکان دارد؛ زیرا در بازیهای مسی پلی هیچ برنامه یا دستور تجویز شدهای وجود ندارد که کودک باید طبق آن پیش برود؛ بنابراین کودک شما در طی بازی از تخیل خود برای ایجاد اشکال، فرمها و اشیا به روشی اکتشافی استفاده کند درواقع بازی بدون پایان میتواند از تفکر خلاق، انعطافپذیری و استقلال پشتیبانی کند.
تأثیر مسی پلی بر رشد مغز و هوش کودک
زمانی که کودکان به دنیا میآیند ارتباط سیناپسی کمی در مغز آنها وجود دارد و نحوه جذب و تکرار اطلاعات میتواند بر رشد مغز و هوش کودک چشمگیر باشد. همه والدین میخواهند رشد مغز را در کودکان خود تقویت کنند. شما والدین عزیز میتوانید از تمام مزایای شناختی بازی حسی که به نام بازی آشفته نیز شناخته میشوند، استفاده کنید و زمینه را برای تقویت هوش فرزند خود فراهم آورید.
بر کسی پوشیده نیست که بچهها زمانی بهتر یاد میگیرند که فعالانه با محیط خود درگیر شوند و از تمام حواس خود برای فکر کردن و کشف چیزها استفاده کنند. فعالیتهای بازی نامرتب بهترین راه برای تسریع رشد کودک شما از چند راه مهم است، در حالی که آنها نیز سرگرم میشوند.
تشویق به حل مسئله
بازی کثیف کاری به کودک شما فرصتی میدهد تا خودش همه چیز را بفهمد. هر بار که آنها حل یک مشکل را یاد میگیرند، مغز آنها این توانایی را تقویت میکند. با گذشت زمان، اعتماد به نفس آنها برای حل معماهای پیچیده آینده افزایش پیدا میکند. توانایی حل مسئله در کودکان با هوش ریاضی در ارتباط است.
درک علت و معلول
بازی مسی پلی، فرصتی سرگرم کننده برای بچهها فراهم میکند تا مستقیماً تأثیرات اعمال خود را مشاهده کنند. اگر رنگ را روی دستمال کاغذی مرطوب بکشند چه میشود؟ این دانش جدید به آنها کمک میکند تا دنیای خود و تأثیر خود را بر آن بهتر درک کنند که بر هوش منطقی آن بسیار مؤثر است.
توسعه آگاهی فضایی
انواع فعالیتهای بازی آشفته، مانند کاوش در دنیای فیزیکی، پر کردن و خالی کردن ظروف، چیدن و چیدمان مجدد اشیا وجود دارد که به کودکان کوچک کمک میکند تا آگاهی فضایی را توسعه دهند. افزایش آگاهی فضایی به کودک شما کمک میکند تا رابطه بین بدن خود و سایر چیزهای موجود در محیط خود را بهتر درک کند. هرچه بیشتر این مهارتها را به روشهای عملی مختلف تمرین کنند، بیشتر درک خواهند کرد که چگونه در محیط اطراف خود حرکت کنند و در هوش فضایی و هوش حرکتی او تأثیر زیادی دارد.
سؤالات متداول
کارگاه مادر و کودک messy play باعث ایجاد اعتماد به نفس، رشد اجتماعی، رشد خلاقیت و تخیل، دور شدن استرس و اضطراب از کودک، تقویت مهارت حرکتی ظریف و درشت، مسئولیت پذیری، همکاری و… در کودکان سنین مختلف میشود.
اتاقی است که بدون نگرانی بابت سلامتی و کثیف شدن آنها، کودکان میتوانند با وسایل و اسباب بازیهای مختلف مانند خاک، خمیر، رنگ، گواش، اسلایم، شن رنگی، ماکارونی و غیره انواع کثیف بازیها را انجام دهند. هدف علاوه بر سرگرمی آنها تقویت مهارتها و تواناییهای مختلف آنهاست.