زمان تقریبی مطالعه: 14 دقیقه
اگرچه بچهها بسیار دوست داشتنی هستند اما مادامی که بزرگ میشوند؛ ممکن است شیطنتهای کودکانهای داشته باشند و گاهی این لجبازیها به حدی میرسد که شما را خشمگین خواهد کرد. در چنین مواقعی شما باید بتوانید کنترل خشم خود را به دست بگیرید. فراموش نکنید کتک زدن کودک، به هیچ وجه راهحل درستی نیست.
زمانی که شما کودکی را به دنیا میآورید؛ در مقابل او مسئول هستید. یکی از مفاهیم مهمی که باید در این زمینه به خوبی درک کنید؛ این است که تربیت اهمیت بسیار بالایی دارد. در نتیجه شما باید بدانید چطور با او رفتار کنید. به یاد داشته باشید که عکسالعملهای شما، در رفتار او تأثیر خواهند گذاشت و شما به عنوان پدر و مادر، الگوی فرزندتان خواهید بود.
عکسالعملهای شما روی رفتار و طرز فکر او تأثیر خواهند داشت. یکی از اشتباهات بسیار بزرگ افراد، این است که در مواقعی صبر خود را از دست میدهند و برای تربیت کودک و مطیع کردن او، از کتک زدن استفاده میکنند. توجه داشته باشید که این امر، میتواند ضربات بسیار عمیق و غیرقابل جبرانی به کودکتان وارد کند. تنبیه بدنی و کتک، اثرات بدی روی آنها میگذارد و شخصیت آنها را برای همیشه تحت تأثیر قرار میدهد. شما باید بتوانید هنگام عصبانیت، رفتار خود را کنترل کنید و برای تربیت او از شیوههای بهتر و کارآمدتری استفاده نمایید. کتک زدن کودک نه تنها او را تربیت نمیکند؛ بلکه شخصیتی خشمگین و عصبی از او خواهد ساخت.
عصبی شدن و کتک زدن کودک توسط پدر و مادر
کتک زدن کودکان به هیچ وجه و به هیچ دلیلی توجیهپذیر نیست. در حقیقت شما با این کار، اعتماد او را خدشهدار میکنید و در آینده او تأثیرات بسیار بدی میگذارید. بچهها بسیار تأثیرپذیر هستند و مدام به دنبال تقلید از رفتار بزرگترها خواهند بود. اولین افراد که پدر و مادر و خانواده وی هستند، تأثیر زیادی روی او دارند. بچهها زمانی که کسی را دوست داشته باشند، از او تقلید میکنند و در بسیاری از مواقع، شما شاهد شباهتهای رفتاری او به پدر یا مادرش هستید. تنبیه بدنی کودک، میتواند آثار بسیار جبرانناپذیری بر روی شخصیت و اعتماد به نفس او در بزرگسالی داشته باشد.
برخی میگویند ما کودک خود را آرام میزنیم و این تنبیه را ناعادلانه نمیدانند؛ اما باید توجه کنید که این مسئله و دلایل، کاملاً غیر منطقی و غیر قابل قبول هستند. کتک زدن کودک توسط پدر، میتواند اعتمادی که او به خانوادهاش داشته است را به طور کامل از بین ببرد و باعث شود او در بزرگسالی در تمامی موقعیتها رفتار پرخاشگرانه داشته باشد و بخواهد تمامی مشکلاتش را از این راه حل کند؛ بنابراین به هیچ وجه نمیتوانید رفتار نادرست خود را با دلایل غیرمنطقی توجیه کنید.
همچنین کتک زدن کودک توسط مادر به طور کلی اشتباه است. روشهای بسیار زیادی برای تربیت درست و اصولی فرزند هستند که با یادگیری و حوصله به خرج دادن، میتوانید آنها را یاد بگیرید و در زندگیتان استفاده نمایید. فراموش نکنید شما تصمیم گرفتهاید والدین کودکی باشید که در برابر او مسئول هستید و برای حفظ این مسئولیت، باید تمام تلاش خود را به کار بگیرید.
کتک زدن کودک در مدرسه و مهدکودک
بسیاری از والدین به دلیل اینکه خودشان نمیتوانند در ساعتی از روز از فرزندشان مراقبت کنند و یا بهخاطر اجتماعی شدن کودکشان، آنها را به مهدکودک میفرستند. همچنین با بزرگ شدن بچهها، نوبت به مدرسه و دوران تحصیل میرسد. در تمامی این دورهها، بچهها تحت نظر معلم و مدیران تربیت میشوند. آنها برای اولینبار با فضای خارج از خانه و دور از پدر و مادر آشنا شده و با همسن و سالان مربیهای خود وقت میگذرانند.
این مسئله میتواند در تربیت آنها بسیار تأثیرگذار باشد بر اساس تحقیقات انجام شده، مدرسه و مهدکودک، میتوانند تأثیر بسیار زیادی، حتی به اندازه تأثیر تربیت پدر و مادر، روی بچهها بگذارند. با اینکه این رفتار امروزه تا حد قابلتوجهی از بین رفته است؛ اما هنوز هم کتک زدن کودک در مهدکودک و یا کتک زدن کودک در مدرسه اتفاق میافتند. این مسئله بههیچوجه یک شیوه تربیتی درست نیست و میتواند باعث ضربههای روحی زیادی به کودکان شود.
معمولاً افرادی که خشونت و تحقیر شدن را در کودکی تجربه میکنند؛ در بزرگسالی تحت تأثیر این رفتارها قرار میگیرند و ممکن است به افسردگی و پرخاشگری دچار شوند.
پشیمانی و عذاب وجدان بعد از کتک زدن کودک
بسیاری از افراد ممکن است بعد از کتک زدن کودک، دچار عذاب وجدان شوند و از کار خود پشیمان باشند. در حقیقت معمولاً این رفتارها در پاسخ به شیطنتها و لجبازیهای کودکان به شمار میآید. بهتر است زمانی که از دست او عصبانی میشوید خشم خود را کنترل کنید. عذاب وجدان بعد از کتک زدن در کودکان، تأثیری نخواهد داشت و رفتار شما در یاد آنها خواهد ماند. فراموش نکنید که این احساس نمیتواند نشان دهنده دلسوز بودن شما باشد. رفتار اشتباه باید اصلاح شده و با یک سیستم تربیتی درست جایگزین شود.
اثرات منفی و عواقب کتک زدن کودک در بزرگسالی
کتک زدن کودک لجباز، میتواند صدمات بسیار زیادی در بزرگسالی او وارد کند. بر اساس بسیاری از نظریههای روانشناسی که برگرفته از تعلیمات فروید هستند، شخصیت هر فرد به صورت کلی در کودکی شکل میگیرد و تمامی جزئیات و رفتارهایی که در کودکی میآموزد؛ در بزرگسالی او تأثیر مستقیم خواهد داشت. زمانی که شما سعی میکنید او را با استفاده از تنبیه بدنی تربیت کنید، باید منتظر عواقب کتک زدن کودک در بزرگسالی باشید. در ادامه به برخی از شایعترین تأثیرات کتک زدن کودک اشاره خواهیم کرد.
پرخاشگری و نافرمانی
زمانی که شما سعی میکنید رفتار زشت فرزندتان را با تنبیه فیزیکی و یا لفظی پاسخ دهید، در اصل میل او را به نافرمانی و پرخاشگری بیشتر خواهید کرد و ممکن است این تربیت نتیجه عکس داشته باشد.
حس انتقام گیری
با کتک زدن بچهها، نه تنها رفتار آنها را اصلاح نمیکنید؛ بلکه خشم آنها را بیشتر تأیید کرده و در حقیقت پرخاشگری را به آنها یاد میدهیم آنها برای اینکه خشم درونی خود را ابراز کنند، در صدد انتقام بر میآیند و از همان کودکی این احساس را تجربه خواهند کرد.
افت تحصیلی
با کتک زدن اعتماد به نفس کودکان پایین میآید و این مسئله میتواند تأثیرات بسیار منفی و بدی روی آنها داشته باشد. در نتیجه این مسئله ممکن است روی نمرات و حتی بهره هوشی آنها تأثیر منفی بگذارد.
افزایش ترس و اضطراب
کودک باید از سمت والدین و همچنین معلمان خود حمایت شود و به آنها اعتماد کند. زمانی که شما کودک را تهدید میکنید و با تنبیههای لفظی و کتک زدن کودک، سعی در تربیت او دارید، اعتماد او را از بین میبرید و با این کار، احساس ترس و اضطراب را در او زنده خواهید کرد یعنی به جای اینکه از مهمترین اشخاص زندگی خود احساس حمایت و اعتماد دریافت کنند؛ از آنها میترسند.
کاهش اعتماد به نفس
همانطور که گفته شد، زمانی که نیازهای اولیه و اعتماد کودک در همان ابتدا زیر سؤال بروند و کتک زدن کودک برای تربیت به همان نحو انجام شود، اعتماد به نفس به شکل چشمگیری کاهش پیدا خواهد کرد و کمبود اعتماد به نفس، میتواند تمامی جوانب زندگی فرد را تا آخر عمر تحت تأثیر قرار دارد
خشم به والدین
خانه و پدر و مادر، اولین و مهمترین اردوگاه تربیتی فرزندان محسوب میشوند. شما موظف هستید برای فرزند خود یک زندگی نرمال و آرام تهیه کنید. زمانی که شما در مقابل کودکیهای او خشمگین میشوید و نمیتوانید خود را کنترل کنید، به او یاد میدهید احساسات خود را به صورت خشونتآمیز نشان دهد و از این راه برای بیان احساسات خود استفاده کند. در نتیجه او در اولین قدم، نسبت به والدین خود خشمگین خواهد شد.
شکل گیری شخصیت منفعل و وابسته
در ادامه؛ اعتماد به نفس کم شخصیت چنین افرادی به شدت وابسته و منفعل خواهد شد و این میتواند روی موفقیت و عدم آن در زندگی این افراد تأثیرگذار باشد
خود کم بینی
معمولاً چنین افرادی دائماً از دست خود عصبانی هستند و همیشه خود را کمتر از آنچه هستند؛ میپندارند. اثرات منفی کتک زدن کودکان تا آخر عمر با آنها همراه خواهد بود
عوارض کتک زدن نوزاد و کودک شیرخواره
کتک زدن کودک نوزاد و شیرخواره، یکی از اشتباهترین کارهای ممکن است. این کودکان تقریباً هیچ آشنایی با دنیای اطراف خود ندارند و هرگونه ضربه؛ میتواند روحیات عواطف آنها را تحتتأثیر خود قرار دهد. فراموش نکنید شما در قبال زندگی و احساسات او مسئول هستید. کودکان متوجه رفتارهای شما میشوند و از شما تقلید میکنند؛ حواستان را جمع کنید تا بتوانید الگوهای خوبی برای آنها باشید.
افسردگی، وابستگی، پرخاشگری و بسیاری از بیماریهای دیگر، میتوانند برای چنین کودکانی به وجود بیایند.
عوارض کتک زدن کودک زیر دو سال
بسیاری از عادات و شخصیتهای افراد در خردسالی و کودکی شکل میگیرند. نوزادی تا ۲ سالگی سن مهمی است که کودکان، بسیاری از رفتارهای خود را در این بازه زمانی از والدین تقلید میکنند. تمامی فاکتورهای شخصیتی شما، میتوانند روی فرزندتان پیاده شوند در نتیجه ممکن است شما کودکی داشته باشید که دست بزن دارد و یا میخواهد حقوقش را با پرخاشگری بگیرد و یا تبدیل به یک کودک لجباز شود. کتک زدن کودکان و تنبیههای کلامی، میتواند تأثیرات بسیار مخرب روی آنها داشته باشد. از عوارض کتک زدن کودک زیر دو سال؛ میتوان به عدم اعتماد به والدین، پرخاشگری نسبت به والدین، افسردگی کودکان، کمبود اعتماد به نفس و رفتارهای عصبی اشاره کرد.
راههای جلوگیری ازعصبانیت و کتک زدن کودک
زمانی که شما از دست کودکتان عصبانی میشوید؛ باید بتوانید رفتار خود را کنترل کنید. زیرا اگر شما هم پرخاشگری کنید و در جواب بازیها و رفتارهای اشتباه او عصبانی شوید و به کتک زدن کودک خود ادامه دهید، قطعاً پشیمان خواهید شد. برای جلوگیری از عصبانیت در کتک زدن کودک، در ادامه راه کارهایی را با شما در میان میگذاریم تا بتوانیم در این مواقع راحتتر با این مسئله کنار بیاید.
توجه به پشیمانی بعد از کتک زدن
هر وقت خواستید کودکتان را به دلیل کار اشتباهی کرده است تنبیه کنید؛ به خاطر بیاورید که این تنبیه، نتایج زیان باری برای او خواهد داشت و به یاد پشیمانیهای بعد از این کار بیفتد. در نتیجه سعی کنید خود را آرام کرده و از روشهای جایگزین برای تربیت او استفاده نمایید
فاصله بگیر
اگر خیلی عصبانی هستید و کودک شما کاری خلاف میلتان انجام داده است و احساس میکنید در آن لحظه ممکن است او را بزنید؛ کمی از موقعیت فاصله بگیرید و زمانی که خشمتان فروکش کرد؛ برای صحبت با اقدام نمایید.
از یک مشاور کمک بگیرید
به هیچ وجه کمک یک مشاوره و روانشناس را دست کم نگیرید. شما میتوانید با مراجعه به یک فرد دلسوز و باسابقه، تمامی مشکلات خود را با فرزندتان حل کنید و از یک فرد آگاه در این زمینه کمک بخواهید.
روشهای تربیت کودکان بدون برخورد فیزیکی و تنبیه
بعد از اینکه راههای جلوگیری از کتک زدن کودک خود را تمرین کردید؛ باید روشهای مناسبی را برای تربیت جایگزین کنید. در حقیقت شما میتوانید با رفتار درست و انجام برخی کارها، بدون کتک زدن کودک را به انجام کارهای خوب تشویق نمایید. در ادامه برخی از این راهکارها را با شما در میان خواهیم گذاشت.
با او صحبت کنید
زمانی که شما بتوانید اعتماد کودک خود را جلب کنید و به او یادآوری نمایید که صلاح او را میخواهید. ممکن است با صحبت کردن مشکلات آن حل شود و این مسئله تأثیر مثبتی در تربیت او داشته باشد.
او را از برخی امتیازات منع کنید
زمانی که کودک بازی میکند و یا رفتار نامناسبی از خود نشان میدهد، بر اساس شدت اشتباه، میتوانید برخی امتیازات او را محدود کرده و یا برای مدتی از او بگیرید. به طور مثال میتوانید ساعت بازی او را از یک ساعت به نیم ساعت تقلیل دهید و یا مدتی را برای او تعیین کنید و از او بخواهید دیگر کار اشتباهش رو تکرار نکنید.
او را قانع کنید
شما میتوانید با آوردن دلیل و توضیح موقعیتها و اینکه چرا کار انجام شده اشتباه است او را به رفتارهای عاقلانه تعقیب نماید.
تشویق کودک
شما میتوانید برای اینکه شغل و علاقه او را به انجام کار درست زیاد کنید. به او پیشنهاد دهید. جایزه و یا یک امتیاز را بدهید. به طور مثال بگویید اگر کار اشتباه خود را تکرار نکند؛ خوراکی مورد علاقه او را برایش تهیه میکنید
سؤالات متداول
بهتر است تا حد ممکن جلوی خود را بگیرید اما اگر این اتفاق افتاد، سعی کنید رابطهتان را با کودک خود حفظ نمایید و سعی کنید از او دلجویی نمایید. باید بپذیرید کارتان اشتباه است و راه درستتری را انتخاب کنید.
با فاصله گرفتن از محیط و تسلط روی رفتارتان میتوانید این کار را انجام دهید. بهترین راه، مراجعه به یک مشاوره یا روانشناس است.
کتک زدن کودک میتواند او را در بزرگسالی دچار بیماریهایی مانند افسردگی، خود کم بینی، اعتماد به نفس کم، پرخاشگری، بیاعتمادی و وابستگی کند.
