زمان تقریبی مطالعه: 14 دقیقه
اولین زن مسلمانی که به فضا رفت، تاجر و بیزینس وومن ایرانی‌تبار، یکی از بنیان‌گذاران و رئیس هیئت مدیره شرکت Prodea Systems ایرانی-آمریکایی همه و همه القاب و تجارب زندگی انوشه انصاری است که کمتر کسی را می‌توان پیدا کرد که او را نشناسد.
انوشه رئیسیان که امروزه با نام انوشه انصاری او را می‌شناسیم، ۱۲ شهریور ۱۳۴۵ در مشهد متولد شد و در نوجوانی یعنی سال ۱۳۶۳ به همراه خانواده خود به آمریکا مهاجرت کرد.
اما چه اتفاقاتی باعث شد تا یک دختر نوجوان که حتی در زمان مهاجرت نمی‌توانست به زبان انگلیسی صحبت کند اکنون تا این حد موفق و قابل احترام شود؟ در ادامه مقاله با ما همراه باشید تا سفری داشته باشیم به دوره‌های مختلف زندگی این کارآفرین ایرانی با هم عوامل موفقیت او را مورد بررسی قرار دهیم.
علایق دوران کودکی انوشه انصاری
انوشه در دوران کودکی خود به شدت تحت تأثیر پدربزرگ و مادربزرگش بود. مادربزرگش فردی فعال در مورد حقوق زنان لیبرال بود و اغلب به انوشه توصیه می‌کرد تا در رشته‌های پزشکی یا مهندسی تحصیل کند.
پدربزرگ و مادربزرگ انوشه تأکید بسیاری بر استقلال مالی او داشتند و از همان دوران تلاش داشتند تا هوش مالی انوشه را رشد دهند. به همین دلیل است که او هم اکنون به عنوان یک کارآفرین موفق ایرانی شناخته می‌شود و توانسته شرکت خود را گسترش دهد و در سال ۲۰۰۰ انوشه انصاری رتبه یک کارآفرین ملی ایالات متحده آمریکا را به دست آورد.
او عاشق کتاب شازده کوچولو بود و بسیار با آن همزاد پنداری می‌کرد. داستان خلبانی که شاید آدم بزرگ‌ها او را زیاد درک و باور نمی‌کردند. کتاب شازده کوچولو تأثیر زیادی بر او در کودکی گذاشت و باعث شد او در همان کودکی خودش را در فضا تصور کند و نقاشی‌هایی را بکشد که در حال پرواز در سفینه به سمت آسمان است. اما همه چیز به کشیدن نقاشی ختم نمی‌شد او به همه، به مادر و پدر و معلم و دوستان خود می‌گفت که قرار است با فضاپیما به فضا سفر کند! او حتی رویای گرفتن جایزه نوبل فیزیک برای ساخت فضاپیماهایش را برای همه تعریف می‌کرد.
پدر و مادر انوشه در سن 5 سالگی او از هم جدا شدند و او بیان می‌کند که تنها با پناه بردن به آسمان شب و دیدن ستارگان در شب بود که می‌توانست سختی‌ها را پشت سر بگذارد و به سیاره‌ای فکر کند که پر از صلح و آرامش است.
تصورات انوشه در کودکی بعدها به واقعیت تبدیل شد و این چیزی است که در زندگینامه انوشه انصاری ما را متحیر می‌کند.
تحصیلات انوشه رئیسیان
انوشه به همراه خواهرش در یک مدرسه کاتولیک فرانسوی درس می‌خواندند و مادر آن‌ها برای پرداخت شهریه در دو شغل کار می‌کرد. پس از آن بود که انصاری به توانایی‌های خود در هر دو زمینه تحصیلی و ورزشی پی برد. او همچنین زبان فرانسه، فارسی و عربی را به شیوایی صحبت می‌کرد و استعداد چشمگیری در زمینه علوم و ریاضیات نیز داشت.
در سال ۱۹۸۴، زمانی که انوشه به سنین نوجوانی رسیده بود، به همراه خانواده خود از تهران به ایالات متحده آمریکا مهاجرت کرد.
پس از مهاجرت به آمریکا، با وجود آن که انوشه انصاری به خوبی می‌توانست به زبان فرانسه صحبت کند؛ اما چون آشنایی کاملی با زبان انگلیسی نداشت، در دوران دبیرستان مورد تمسخر همکلاسیهای خود قرار می‌گرفت و نتوانست دوستی برای خود پیدا کند. در نهایت اما علی‌رغم مواجهه با چالش‌های اجتماعی، او موقعیت خوبی از نظر تحصیلی داشت و در بیشتر دروس از همکلاسیهای خود جلوتر بود. پس از اتمام دوران دبیرستان، انوشه امیدوار بود تا بتواند در دانشگاه جورج میسون (GMU) در رشته اخترفیزیک تحصیل کند اما نتوانست نمرات لازم برای این رشته را به دست آورد و به همین خاطر به رشته الکترونیک و مهندسی کامپیوتر رفت. پس از آن او مشغول به تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد و در رشته مهندسی برق دانشگاه جورج واشنگتن شد و در آنجا مطالعات خود را دنبال کرد.
علاقه انوشه انصاری به فضا در کودکی و بزرگسالی
رویای فضانوردی انوشه از دوران کودکی او، یعنی زمانی که هنوز در ایران بود، آغاز شد. این علاقه همچنین در دوران نوجوانی و جوانی نیز ادامه داشت و همیشه رویای سفر به فضا را در ذهن خود تجسم می‌کرد.
علاقه انوشه انصاری به اکتشافات فضایی حتی پیش از پرواز فضایی او مشهود بود. در سال ۲۰۰۲ انوشه و برادر شوهرش کمک چندمیلیون‌دلاری به بنیاد X Prize ، یک سازمان غیرانتفاعی که مسابقات را برای تشویق نوآوری‌هایی که به نفع بشریت است، کردند که این هدیه خانواده انصاری برای تأمین مالی جایزه انصاری X، جایزه نقدی ۱۰ میلیون دلاری برای اولین برای یک شرکت خصوصی که یک فضاپیمای سرنشین‌دار قابل‌استفاده مجدد که می‌تواند دو بار در عرض دوهفته به فضا پرتاب شود، مورد استفاده قرار گرفت.
در سال ۲۰۰۴، شرکت توسعه هوافضا Scaled Composites of Mojave، کالیفرنیا، با SpaceShipOne، وسیله‌ای که توسط طراح هواپیمای آمریکایی برت روتان طراحی شده بود، برنده جایزه Ansari X شد.
بررسی هوش گاردنر در کودکی انوشه انصاری
همان‌طور که گفتیم انوشه در دوران کودکی خود به ریاضیات و علوم علاقه بسیاری داشت و در هر دوی آن‌ها نیز توانست موفق عمل کند. در واقع باید یکی از علل موفقیت او را علاوه بر تلاش، تأثیر هوش منطقی و ریاضی بالای انوشه دانست؛ زیرا او همواره مورد تحسین معلمان خود بود. انوشه همچنین در عصر حاضر نیز به عنوان یکی از طراحان موفق ایستگاه‌ها و شاتل‌های فضایی به شمار می‌رود.
انوشه در کودکی بارها و بارها خود را در حال پرواز به سمت ستارگان تصور می‌کرد. مدام در ذهن خود مشغول به ساخت فضاپیما بود. او به نجوم علاقه داشت و از توانایی درک، پردازش و تحلیل اطلاعات بصری بالایی برخوردار بود که نشان دهنده تقویت هوش فضایی در او است.
انوشه انصاری در دوران دبستان همچنین توانایی‌های چشمگیری در زمینه ورزشی داشت که نشان‌دهنده هوش حرکتی بالای او بود. این هوش همچنین در زمانی بزرگسالی به کمک او آمد و توانست آمادگی‌های لازم برای سفر به ایستگاه فضایی بین‌المللی را کسب کند.
انوشه انصاری فضانورد
در سال ۲۰۰۶، انصاری این شانس را یافت که در Space Adventures، پروژه که با روسیه قرارداد می‌بندد تا شهروندان خصوصی را برای پرواز به ایستگاه فضایی بین‌المللی بفرستد، همکاری داشته باشد. انوشه که سال‌ها رویای سفر به فضا را در ذهن خود داشت این فرصت را غنیمت شمرد و برنامه شش‌ماهه آموزش فضانوردان را در روسیه آغاز کرد. یک هفته مانده به تولد ۴۰ سالگی، انصاری در یک سفر ۱۰ روزه ۱۸ سپتامبر ۲۰۰۶ با فرمانده میخائیل تیورین از روسیه و مهندس پرواز مایکل لوپز الگریا از ایالات متحده به فضا پرتاب شد و اولین زن گردشگر فضایی و چهارمین کاوشگری بود که توانست به ایستگاه فضایی سفر کند. او همچنین اولین زنی است که توانسته تنها با سرمایه خود به سفر فضایی برود.
پس از این سفر، انوشه متعهد شد که اکتشافات فضایی را برای مردم عادی بیشتری در دسترس قرار دهد. پس Prodea با شرکت Space Adventures Ltd و آژانس فضایی دولت روسیه برای ایجاد ناوگانی از وسایل نقلیه فضایی زیر مداری برای استفاده تجاری جهانی، همکاری خود را آغاز کرد. به گفته انوشه انصاری تاجر و کارآفرین ایرانی، یکی از رؤیاهای بزرگ او عادی کردن سفر به فضا برای همه مردم است.
انصاری در طول هشت روز اقامت خود در ایستگاه فضایی بین‌المللی موافقت کرد که مجموعه‌ای از آزمایش‌ها را برای طرف آژانس فضایی اروپا انجام دهد. او در این مدت چهار آزمایش انجام داد، از جمله:
- تحقیق در مورد مکانیسم‌های علت کم خونی
- تأثیر تغییرات در عضلات روی کمردرد
- پیامدهای تشعشعات فضایی بر اعضای خدمه ایستگاه فضایی بین‌المللی
- گونه‌های مختلف میکروب‌هایی که در ایستگاه فضایی وجود دارند
آغاز فعالیت حرفه‌ای
در زندگینامه انوشه انصاری آمده است که او پس از موفقیت در دریافت مدرک فارغ‌التحصیلی خود با شرکت‌های بزرگی مانند COMSAT و MCI آغاز به همکاری کرد و پروژه‌های موفق بسیاری را نیز در این شرکت‌ها پشت سر گذاشت. انوشه همچنین در با همسر آینده خود یعنی حمید انصاری آشنا شد و در سال ۱۹۹۱ با هم ازدواج کردند.
در سال ۱۹۹۳، انوشه و حمید، به همراه برادر همسرش شرکتی به نام تله کام تکنولوژی یا همان TTI بنیان نهادند که در زمینه تأمین تجهیزات موردنیاز شبکه‌های کامپیوتری کار فعالیت داشت. این شرکت در سال ۲۰۰۰ با ارزشی بیش از ۵۵۰ میلیون دلار توسط سونوز نتورک خریداری شد.
پس از واگذاری شرکت TTI خانواده انصاری شرکت جدیدی به نام پرودی تأسیس کردند که این شرکت همچنان نیز فعال و ریاست و مدیرعاملی آن نیز به عهده شخص کارآفرین موفق انوشه انصاری قرار دارد. هدف این شرکت، در واقع هدف این شرکت این است که با مشارکت آژانس فضایی فدراسیون روسیه و شرکت ماجراجویی‌های فضایی، طرحی را به عنوان ناوگانی از فضاپیماهای تجاری گردشگران فضایی برای اعزام به ارتفاعات زیر مداری ایجاد کند.
جوایز و افتخارات انوشه انصاری
انوشه انصاری جوایز متعددی از جمله جایزه برترین کارآفرینی دانشگاه جورج میسون، جایزه فارغ‌التحصیلان ممتاز دانشگاه جورج واشنگتن، جایزه کارآفرین سال ارنست و جوان برای منطقه جنوب غربی و جایزه هوراتیو الجر دریافت کرده است. علاوه بر این، در حالی که شرکت تله کام تکنولوژی تحت رهبری او بود، تله کام به عنوان یکی از ۵۰۰ شرکت سریع‌الرشد مجله Inc و یکی از ۵۰۰ شرکت فناوری سریع Deloitte & Touche شناخته شد. او در سال ۲۰۰۱ در فهرست ۴۰ زیر ۴۰ سال مجله فورچون قرار گرفت و توسط رویداد زنان کارمند و کارآفرین، برنده جایزه ملی کارآفرینی برتر در سال ۲۰۰۰ نیز بود.
در سال ۲۰۰۹، او اولین جایزه NCWIT Symons Innovator را که سالانه توسط مرکز ملی زنان و فناوری اطلاعات به منظور قدردانی از زنان کارآفرین موفق در زمینه فناوری اعطا می‌شود را نیز دریافت کرد و در ۲۰ دسامبر ۲۰۱۲ نشان دکترای افتخاری علوم از دانشگاه جورج میسون به او اعطا شد.
خانواده انوشه انصاری همچنین مفتخر به دریافت جایزه Orbit توسط انجمن ملی فضایی و جامعه گردشگری فضایی به دلیل پذیره‌نویسی جایزه انصاری X مفتخر هستند.
انوشه در سال ۲۰۱۰، به پاس قدردانی از تلاش‌های بشردوستانه‌اش، مدال افتخار جزیره الیس را نیز دریافت کرد و در سال ۲۰۱۵، انجمن ملی فضایی جایزه پیشگام فضایی را برای «خدمت به جامعه فضایی» به او اهدا شد.
سایر فعالیت‌های اجتماعی
انوشه انصاری فضانورد، در سال ۲۰۱۰ به عنوان سخنران در آکادمی رهبری هانیول به همراه هومر هیکام در کمپ فضایی ایالات متحده در هانتسویل، آلاباما شرکت کرد. زندگی او همچنین در سال ۲۰۰۹، در فیلم مستند گردشگران فضایی ساخته کریستین فری، فیلمساز مستقل سوئیسی، با موضوع میلیاردرهایی که برای سوار شدن به ایستگاه فضایی بین‌المللی با فضاپیمای روسی هزینه کردند، نمایش داده شد.
او در ۲۵ آوریل ۲۰۱۳ سخنران آغازین جشن فارغ‌التحصیلی دانشجویان بود و در همان مراسم نیز دکترای افتخاری علوم را از دانشگاه یوتا ولی دریافت کرد.
در ۲۶ فوریه ۲۰۱۷، انصاری و فیروز نادری نماینده اصغر فرهادی، فیلمساز ایرانی در هشتاد و نهمین دوره جوایز اسکار بودند و جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی زبان را برای فیلم فروشنده را به نمایندگی از فرهادی دریافت کردند.
انصاری در هیئت مدیره بنیاد Make-a-Wish در شمال تگزاس و مرکز حمایت از کودکان شهرستان کولین نیز خدمات انسان‌دوستانه‌ای را ارائه کرده و با چندین سازمان غیرانتفاعی از جمله سازمان غیرانتفاعی بنیاد زنان ایرانی آمریکایی و آشوکا نیز همکاری داشته است.
سخنان الهام بخش انوشه انصاری
انوشه انصاری تاجر و کارآفرین ایرانی، اغلب تجربیات خود در فضا را با جوانان در میان میگذارد. او می‌گوید: «من به جوانان ایمان دارم. ذهن آن‌ها با مرزهای مصنوعی محدود نمی‌شود و دوست دارند همه چیز را زیر سؤال ببرند. در واقع این معنی اصلی پیشرفت است. من به جوانان می‌گویم که دیدن زمین از فضا من را تغییر داد و باعث شد بفهمم که همه ما به عنوان انسان چگونه به هم متصل هستیم. غریزه و تجربیات من به من می‌گوید که ما اینجا هستیم تا زندگی را به طور کامل زندگی کنیم و آن را با همه چیز تجربه کنیم.»
در ابتدای مقاله در مورد خیال‌بافی‌های کودکانه او حرف زدیم. انوشه در مورد خیال‌پردازی بیان می‌کند که «خیال‌پردازی قدرت فوق‌العاده‌اییه که ما به عنوان انسان داریم. قدرت خیلی خاصی که معمولاً زیاد به اون نمی‌پردازیم. خیال پردازی با یک جرقه شروع می‌شه و می‌تونه مربوط به چیزی باشه که قبلاً در جایی دیدیم. برای من کتاب‌های علمی تخیلی مثل ماشینی بود که باهاش هرجا می‌رفتم و خیلی زود می‌تونستم به نق اول همه کتاب‌هام تبدیل بشم.»
او همچنین پس از بازگشت از سفر فضایی خود در مصاحبه‌ای گفت: «زندگی من تجارت است، اما سفر من به فضا هرگز دور از افکار من نیست. با ترک این دنیا، ارتباط بیشتری با آن پیدا کرده‌ام و درک بهتری از جایی که هستم دارم.» او همچنین معتقد است: «اگر مردم بتوانند زمین را از این بالا، بدون آن مرزها ببینند، آن را بدون هیچ‌گونه تفاوت نژادی یا مذهبی ببینند، دیدگاهی کاملاً متفاوت خواهند داشت. زیرا وقتی آن را از آن زاویه می‌بینید، نمی‌توانید به خانه یا کشور خود فکر کنید. تنها چیزی که می‌توانید ببینید یک زمین است …»
از دیگر نقل‌قول‌های انوشه انصاری باید به این جمله زیبا از او اشاره کنیم که می‌گوید: «چیزی را پیدا کنید که از آن لذت می‌برید و دوست دارید و به آن علاقه دارید و سپس تمام آنچه را که دارید برای موفقیت آن اختصاص دهید و اگر شما این دو چیز را دارید، فکر می‌کنم با اشتیاق و فداکاری شما، هیچ کاری وجود ندارد که نتوانید به انجام برسانید.»
سؤالات متداول
انوشه نخستین فضانورد زن ایرانی بود که توانست به طور شخصی هزینه‌های سفر خود را تأمین کند برای سفری ده روزه به فضا برود. انصاری همچنین در رشته کامپیوتر و الکترونیک تحصیل کرد و شرکت خود پرودا را نیز به همراه همسرش تأسیس کرد.
انوشه از کودکی از هوش بالایی برخوردار بود و علاقه زیادی به تحصیل در زمینه اخترفیزیک داشت، به همین دلیل او توانست پس از مهاجرت به آمریکا با تلاش خود در دانشگاه موفقیت‌های زیادی کسب کند. او هیچ‌وقت رویای سفر به فضا را رها نکرد و در پایان موفق شد به آرزوی خود برسد.
