بازی با کودک پنج ساله؛ تقویت مهارت های شناختی

زمان تقریبی مطالعه: 11 دقیقه

اهمیت بازی با کودک پنج ساله

بازی با کودک پنج ساله در توسعه و پرورش مهارت‌های شناختی، جسمانی، اجتماعی و عاطفی نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند. کودکان از طریق انجام بازی‌های مختلف و متنوع با جهان و مهارت‌ها و ویژگی‌های خود آشنا می‌شوند همچنین کودکان برای داشتن سلامت جسمی و روانی خوب و یادگیری مهارت‌های زندگی از جمله انعطاف پذیری، مهارت‌های اجتماعی، استقلال، کنجکاوی و کنار آمدن با موقعیت‌های چالش برانگیز احتیاج به بازی کردن دارند.

هر چه محیط کودک غنی باشد و او زمان بیشتری را به بازی کردن بپردازد تجربیات ارزنده‌تری را کسب می‌کند که منجر به بهبود مهارت‌های پایه مثل مهارت تفکر خلاق و مهارت حل مسئله می‌شود. در 5 سال اول زندگی امکان آموزش رسمی برای کودکان وجود ندارد و اگر در این زمینه اصرار شود ممکن است برای ورود به پیش دبستانی و مدرسه مشکلاتی ایجاد شود. در واقع برای آموختن هر آنچه که مد نظرتان است باید از بازی کمک بگیرید. شما والدین عزیز باید ساعاتی از روز را به صورت هدفمند به بازی با کودک پنج ساله خود بپردازید که در این راستا احتیاج به اطلاعاتی دقیق و علمی دارید که به شما کمک کند تا محیط را برای رشد ابعاد مختلف هوش و بهبود مهارت‌های پایه کودکان به درستی فراهم کنید. در ادامه به اطلاعاتی مفیدی درباره نحوه بازی با کودک پنج ساله و اسباب بازی مناسب کودک پنج ساله می‌پردازیم.

چگونه باید با کودک 5 سال خود بازی کنیم؟

در رشد کودکان 5 ساله اتفاقات زیادی می‌افتد که نشان می‌دهد سبک بازی آنها در حال تکامل است. بچه‌ها در این سن عاشق لباس پوشیدن، تظاهر به موجودات خارق‌العاده یا ایفای نقش‌هایی مانند معلم یا فضانورد هستند؛ زیرا توانایی تخیل و تصویرسازی ذهنی در این سن پیشرفت زیادی می‌کند و بازی آنها مملو از فانتزی و نمایش است.

کودکان 5 ساله بازی‌هایی را ترجیح می‌دهند که خلاقیت و تخیل در آن فراوان باشد پس یکی از بازی های مناسب کودک پنج ساله بازی‌های نمایشی و نقش‌آفرینی است که در آن نقش هیجانی و اصلی را کودک بازی می‌کند. این نوع بازی واقعاً به یک شریک نیاز دارد و کودک از دیدن شما که شخصیت جدیدی به خود می‌گیرید به شعف می‌آید. از بازی‌های نمایشی در زمینه بازی درمانی کودکان نیز استفاده زیادی می‌شود.

هنگام طراحی بازی برای کودک پنج ساله متوجه خواهید شد که فرزندتان می‌تواند برای رسیدن به یک هدف مشترک با دیگران بازی و تعامل کند و شما به راحتی می‌توانید با کمک فرزندتان یک قلعه شنی زیبایی را درست کنید. در این سن فرزند شما اجتماعی‌تر نیز می‌شود و ترجیح می‌دهد با دوستان خود بازی کند اگرچه ممکن است برای او سخت باشد که اسباب‌بازی‌های مورد علاقه خود را با دیگران به اشتراک بگذارد.

یک بازی مناسب کودک پنج ساله باید طوری باشد که سعی کنید محیطی جالب و زمان کافی برای بازی با کودک پنج ساله فراهم کنید و از دستورات فرزندتان پیروی کنید تا خلاقیت او بروز پیدا کند. هنگام صحبت کردن به آنها علاقه نشان دهید و وقتی با دیگران خوب بازی می‌کنند آنها را تحسین و تشویق کنید و به آنها کمک کنید تا احساس دیگران را درک کنند.

کودکان در این سن دوست دارند خود را ابراز کنند و این کار را با درگیر شدن در بازی‌های ساختگی، هنر و صنایع دستی، بازی در فضای باز، بازی های نوبتی و داستان انجام می‌دهند. آنها دوست دارند در کنار مردم باشند و سؤالات زیادی بپرسند.

تأثیر بازی بر هوش کودک 5 ساله        

بسیاری از والدین به طور شهودی اهمیت بازی در رشد کودک را قبول دارند، اما علی‌رغم مزایای فراوان آن، به ندرت بازی را با یادگیری و رشد هوش در کودکان مرتبط می‌دانند. برای اکثر مردم، یادگیری شامل کسب یک مهارت جدید خاص، مانند حفظ حروف الفبا، شمارش، نوشتن و غیره است و آنها اغلب معتقدند که بازی فقط برای سرگرمی کودکان است و هیچ تأثیری در یادگیری واقعی ندارد. با این حال، طبق مطالعات انجام شده در زمینه روان‌شناسی، بازی وسیله یادگیری کودکان در سنین مختلف است. کودکان از طریق بازی تجربیات زیادی را یاد می‌گیرند.

اهمیت بازی با کودک پنج ساله در آموزش را نمی‌توان نادیده گرفت؛ زیرا یادگیری از طریق بازی برای رشد کودک ضروری است. بازی های مختلف و متنوع و مناسب با سن کودک نقش مهمی در رشد فکری او دارد. یک مطالعه توسط دانشگاه آرکانزاس نشان می‌دهد که ارائه مرتب اسباب بازی به نوزادان و بازی کردن با آنها منجر به ضریب هوشی بالاتر در آنها می‌شود و بازی می‌تواند رشد شناختی، زبانی و اجتماعی کودک را تقویت کند.

انواع بازی های مناسب برای کودکان 5 ساله

این نکته را همیشه در ذهن خود داشته باشید که میزان موفقیت فرزند شما در آینده ریشه در تجربیات دوران کودکی او دارد؛ بنابراین هرچه محیط مناسب‌تر و غنی‌تری برای فرزند خود فراهم کنید تا هوش‌های مختلف مانند هوش حرکتی، هوش فضایی، هوش بین فردی و… در او تقویت شود آینده روشن‌تری در انتظار او خواهد بود. اگر به دنبال انواع بازی با کودک پنج ساله خود در جهت رشد و تقویت هوش و مهارت‌های فرزندان خود هستید حتماً ادامه مطلب را با دقت مطالعه نمایید.

بازی برای رشد جسمانی – هماهنگی حرکاتی و ادراکی

از جمله مناسب‌ترین بازی برای کودک 5 ساله، بازی لی لی است. لی لی در این سن برای کودک هیجانی زیادی دارد. برای انجام این بازی کودک باید بین بخش‌های مختلف بدن خود هماهنگی برقرار کند تا بتواند تعادل خود را بر روی یک پا حفظ کند. لی‏لی برای رشد کودک اهمیت زیادی دارد از این جهت که به عنوان شاخصی از سلامت ساختارهای مغزی محسوب می‌شود؛ زیرا در آن یک قسمت از بدن در حال فعالیت و قسمت دیگر تقریباً غیرفعال است. این بازی از جمله فعالیت‌هایی است که کودک قبل از مدرسه رفتن باید بتواند آن را به خوبی انجام دهد.

بازی برای رشد جسمانی و ادراکی – مهارت‌های حرکتی درشت

کودکان عاشق پرتاب کردن اسباب‌بازی‌ها هستند. شما از این علاقه در جهت تقویت مهارت حرکتی کودک می‌توانید استفاده کنید. بازی پرتاب توپ در سبد از جمله مفیدترین بازی برای کودکان ۵ ساله است که احتیاج به ابزار خاصی ندارد فقط باید تعدادی توپ با سایزهای مختلف و سبد داشته باشد و از کودک بخواهید در فواصل مختلف توپ را داخل سبد پرتاب کند. انجام این بازی با کودک پنج ساله باعث تقویت هوش جنبشی و فضایی در او می‌شود و اگر به صورت گروهی هم انجام شود هوش هیجانی و بین فردی را نیز تقویت می‌کند.

بازی برای رشد جسمانی و ادراکی – مهارت‌های حرکتی ظریف

بریدن اشکال یا اجزای مختلف صورت از روی کاغذ برای تقویت مهارت حرکتی ظریف کودک 5 ساله عالی است. شما به روش‌های مختلفی می‌توانید این بازی را با فرزند خود انجام دهید. برای بازی با کودک پنج ساله خود از او بخواهید اجزای مختلف صورت که بر روی مقوا کشیده‌اید را با قیچی مخصوص کودکان برش بزند و به صورت صحیح بر روی چهره دیگری که کشیده‌اید بچسباند.

بازی برای رشد هیجانی اجتماعی – شناخت احساسات و کنترل هیجانات

امروزه تحقیقات زیادی ثابت کرده‌اند که هوش هیجانی برای موفقیت فرد در اجتماع مهم‌تر از آی‌کیو است. شما والدین عزیز به سادگی با انجام بازی با کودک پنج ساله می‌توانید هوش هیجانی و توانایی شناخت احساسات مختلف را در فرزند خود تقویت کنید. در ابتدا حالات و هیجانات مختلف را با کشیدن اشکال بر روی مقوا به فرزند خود توضیح دهید. وقتی با هیجانات به اندازه کافی آشنا شد شما می‌توانید در چهره خود این هیجانات را نشان دهید و از فرزند خود بخواهید که هیجان شما را حدس بزند. همین روش بازی را می‌توانید بر روی چهره کودک نیز انجام دهید.

بازی برای رشد شناختی – تقویت هوش و توجه

بازی لمس کن و حدس بزن از جمله مناسب‌ترین بازی با کودک پنج ساله برای تقویت توجه و هوش فضایی است. اگر به خاطر داشته باشید این بازی را همه ما در دوران کودکی در مدرسه یا خانه انجام داده‌ایم. بازی به این گونه است که وسایل مختلفی که کودک می‌شناسد و قبلاً آنها را لمس کرده داخل یک کیسه قرار می‌دهیم و در آن را می‌بیندیم. از کودک می‌خواهیم بدون نگاه کردن به داخل کیسه، دست خود را داخل کیسه کند و اسم شئی که لمس می‌کند را بگوید. اگر درست حدس زد آن شیء را از داخل کیسه بیرون می‌آوریم.

معرفی انواع اسباب بازی های مناسب کودک پنج ساله

اسباب‌بازی‌های مناسب و انجام بازی با کودک پنج ساله، زمینه را برای رشد فرصت‌های یادگیری تسهیل می‌کنند. مناسب‌ترین و بهترین اسباب بازی برای کودکان ۵ ساله اسباب بازی است که او را فعال نگه می‌دارد و حتی آنها را برای ورود به مدرسه آماده می‌کند. همان‌طور که کودک شما به مهدکودک نزدیک می‌شود، احتیاج به اسباب بازی جدید و جذاب دارد و در انتخاب اسباب بازی علایق خاصی دارند که توجه به این علایق هنگام انتخاب اسباب بازی مهم است. این نکات به شما کمک می‌کند تا اسباب بازی های مناسبی را بر اساس سن یا مرحله رشد کودک خود انتخاب کنید. شاید انتخاب اسباب بازی مناسب برای شما سخت باشد که در ادامه گزینه‌هایی برای انتخاب را به شما پیشنهاد می‌دهیم.

بازی فکری نخ و مهره

بازی فکری نخ و مهره از جمله بازی فکری برای بچه های ۵ ساله است که با تنوع زیادی تولید می‌شود. این روش بازی مبتنی بر روش مونته سوری است که به تقویت ماهیچه‌های ظریف دست کودک و افزایش تمرکز و تقویت هوش کودک کمک شایانی می‌کند.

وسایل نقاشی

برای بازی با کودک پنج ساله نقاشی کشیدن و رنگ‌آمیزی از ساده‌ترین بازی‌ها است که در هرجا و هر زمانی می‌توان آن را انجام داد. کودک 5 ساله از طریق نقاشی کردن رؤیاها، تخیلات، احساسات و حالات درونی خود را به تصویر می‌کشد و شما با تهیه مداد رنگی، گواش، آبرنگ، ماژیک و… می‌توانید این زمینه را برای او فراهم کنید. بسیاری از روان‌شناسان و مشاوران کودک با تحلیل نقاشی‌های کودکان به شناخت و افزایش مهارت‌های شناختی، احساسی و فیزیکی کودک می‌پردازند.

وسایل آشنایی با مشاغل

همان‌طور که گفته شد کودکان در این سن قدرت تخیل بالایی دارند و در بازی‌های خود می‌توانند موقعیت‌های مختلفی را تجسم کنند. شما برای بازی با کودک پنج ساله می‌توانید با در اختیار گذاشتن وسایل مختلفی که برای مشاغل گوناگون مورد نیاز است استعداد و علاقه کودک خود را برای شغل آینده او بسنجید. اسباب‌بازی‌هایی مانند وسایل باغبانی (بیلچه، شن کش و…)، وسایل ساده نجاری (چکش، اره کوچک)، وسایل پزشکی، وسایل ساده خیاطی (نخ و سوزن کوبلن) و… برای رسیدن به این هدف مناسب هستند.

پازل

اگر کودک در سنین پایین‌تر پازل‌های مناسب را انجام داده باشد، پازل 50 تیکه برای سن 5 سالگی مناسب است. علاوه بر تقویت هماهنگی چشم و دست، هوش فضایی، اعتماد به نفس و …، کودکان رابطه بین جزء و کل و اینکه اجزاء شکل اصلی را می‌سازند را از طریق پازل فرامی‌گیرند.

بازی لگو

بازی لگو از جمله انواع بازی با کودک پنج ساله است که علاوه بر جنبه سرگرمی و بازی، دارای ابعاد آموزشی و فواید بسیاری هستند. این بازی برای سنین مختلف مناسب است؛ زیرا بازی با آن برای کودکان جنبه تکراری و خسته‌کننده ندارد و به وسیله قطعات لگو می‌توانند بی‌نهایت اشکال مختلف و تخیلی بسازند و خلاقیت خود را بروز دهند.

سؤالات متداول